Volksg. en Leefmilieu, Buitenlandse Zaken, Financiën, Economische Zaken, Landbouw, Waals Gewest DGTRE/DGA, Brussels Hoofdst. Gewest- BIM, Vlaamse Gemeenschap-AMINAL/Mobiliteitcel, Fed. Planbureau - CLO Rijksst. Plantenver.(waarn.), CRA Gembloux
Het programma heeft een dubbele algemene doelstelling:
- het verminderen van de onzekerheden door kennis en inzicht te verwerven in het ecologisch systeem en de interactie met het socio-economisch systeem om zo de wetenschappelijke basis voor besluitvorming te verbeteren;
- het bijdragen tot de ontwikkeling van de wetenschappelijke en technische ondersteuning voor de vorming (federaal, Europees en internationaal) en de implementering (federaal en regionaal) van het beleid inzake Global Change en duurzame ontwikkeling, in het bijzonder inzake de klimaatverandering.
De wetenschappelijke doelstellingen:
- het inzicht verwerven in de fysische, chemische en biologische processen die variaties kunnen teweegbrengen in het systeem "aarde" en in hun interacties in het bijzonder m.b.t. de problematiek van de klimaatverandering, het stratosferisch ozonprobleem op middenbreedtes, de oxidatiecapaciteit van de atmosfeer (met inbegrip van de problematiek rond troposferisch ozon); er moet aandacht worden besteed aan de rol van de mens;
- modellen en methodieken ontwikkelen om inzicht te verwerven in de werking van het klimaatsysteem, de factoren die het beïnvloeden en over de ontwikkeling ervan en om de mogelijke klimaatveranderingen (aard, omvang, tijdstip) te voorspellen;
- het inzicht verwerven in de effecten van Global Change in het bijzonder de effecten van de klimaatverandering op terrestrische ecosystemen en de hydrologische kringloop (zoetwatervoorraden en riviersystemen), prioritair in een Belgische context, met inbegrip van een risico-analyse. De compilatie en integratie van de complementaire onderzoeksresultaten moet leiden tot een rapport voor België;
- instrumenten/werktuigen (modellen, methodieken...) ontwikkelen die toelaten de effecten in te schatten van beleidsopties.
De strategische doelstellingen:
- feitelijke kennis opleveren om problemen te identificeren en om ze te begrijpen;
- toelaten beleidopties te evalueren (zijn ze efficiënt, wat is de kostprijs, welke zijn de neveneffecten, zijn ze duurzaam,...);
- de beleidsmensen voorzien van argumenten, contextuele kennis.
Verder wordt verwacht dat deze expertise een belangrijke bijdrage zal opleveren voor beleidsvorming en implementering inzake klimaatverandering en aan de nationale communicaties in het kader van de klimaatconventie, van de beslissing van de Raad inzake een bewakingsmechanisme voor CO2 en andere broeikasgassen en van de CSD (Council for Sustainable Development).i
Het programma bestaat uit twee subprogramma's
- Subprogramma 1:"vermindering van onzekerheden"
- Subprogramma 2:"wetenschappelijke ondersteuning van het beleid in België inzake de klimaatverandering "
A.Sub-programma 1: Vermindering van de onzekerheden
Dit sub-programma moet toelaten de toestand en de evolutie van het milieusysteem in interactie met de socio-economische activiteiten beter te begrijpen en dit in een context van klimaatverandering. De te ondernemen studies zijn zowel descriptief en predictief .
Zij worden gericht op een aantal thema's (arbitrair gedefinieerd) binnen de vier volgende hoofdstukken:
.Atmosferische processen
.De hydrologische cyclus
.De terrestrische ecosystemen
.Het klimaatsysteem
A.1.Atmosferische processen
Doelstellingen
Het uiteindelijke doel bestaat erin op termijn de tolerantiedrempel van de atmosfeer te bepalen en de impact van antropogene activiteiten op de atmosferische veranderingen met het oog op het treffen van politieke schikkingen m.b.t. o.m. de klimaatsverandering, op korte, middellange en lange termijn, nationaal en internationaal.
Er wordt getracht:
- een beter inzicht te verwerven in de interactie tussen de chemische processen en samenstelling van de atmosfeer en het versterkte broeikaseffect;
- een beter inzicht te verwerven in het zelfreinigend vermogen van de atmosfeer;
- een beter inzicht te verwerven in de fundamentele processen die leiden tot de produktie van ozon in de troposfeer en de verandering van de oxidatiecapaciteit van de atmosfeer;
- een beter inzicht te verwerven in de chemische en dynamische processen die de hoeveelheid ozon in de stratosfeer bepalen (op vooral) middenbreedtes.
Thema's
Atmosferische processen en het versterkte broeikaseffect.:
- Studie van de chemische, fysische en optische eigenschappen van het chemisch budget en de ruimtelijke lokale, regionale en globale verdeling van radiatief actieve gassen en aërosolen (directe en indirecte effecten, interactie met de wolken) in de atmosfeer.
Stratosferisch ozon:
- Kwantificeren van het ozonbudget en de mechanismen verantwoordelijk voor de waargenomen trends in de lage stratosfeer en de hoge troposfeer (meer nauwkeurige waarnemingen van de chemische bestanddelen die het ozon budget beïnvloeden (labostudies en modellering);
- Studie van de oorzaken van de ozonverdunning op middenbreedtes door een betere kwantificering van de uitwisseling van massa's (polaire vortex, subtropische jet, tropopause);
- Impact van de emissies van de sub - en supersonische vliegtuigen op de stratosferische ozonlaag.
Troposferisch ozon
- Kwantificeren van de globale en regionale budgetten van koolwaterstoffen, stikstofoxiden en de rol van de landbouwactiviteiten in de vorming van ozon precursoren.
- Studie van de mechanismen die leiden tot de vorming van troposferisch ozon en meer specifiek de fotochemische degradatie van de koolwaterstoffen bij diverse concentraties stikstofoxiden. Ontwikkeling van generieke chemische mechanismen voor de koolwaterstoffen ten behoeve van de inpassing in modellen.
- Studie van de veranderingen in de oxidatiecapaciteit (zelfreinigend vermogen) van de atmosfeer ten gevolge van antropogene en natuurlijke veranderingen in de atmosfeer. Het betreft in het bijzonder de OH radicaal die onder andere een sleutelrol heeft in de stratosferische en troposferische ozonproblematiek.
- Aanlevering van een UV-stralingsklimatologie en UV-B voorspellingen op operationele basis, voor België.
Internationale R&D context
SPARC (Stratospheric Processes and their role in climate) van WCRP (World Climate Research Programme)
IGAC (International Global Atmospheric Chemistry Processes) van IGBP (International Geosphere and Biosphere Programme)
EIPO in het kader van ENRICH (European Network for Research in Global Change)
Environment and Climate (94-98) (EU)
EUROTRAC II (European experiment On the Transport and Transformation of environmentally relevant trace Constituents in the troposphere over Europe) de EUREKA
GOME (Global Ozone Monitoring Experiment) van ERS 2
2. Terrestrische ecosystemen
Doelstellingen
De gevolgen evalueren en voorzien van een klimaatverandering, eventueel in combinatie met andere veranderingen in het milieu (b.v. gewijzigd grondgebruik) voor specifiek Belgische terrestrische ecosystemen, om een basis te leveren voor de ontwikkeling van aanpassing- of verzachtingstrategieën. De wederzijdse invloed evalueren van de gewijzigde terrestrische ecosystemen op het klimaatsysteem.
Thema's
. Bestuderen, in het licht van de klimaatveranderingen en de eraan verbonden milieufactoren, van de fysische, biologische en chemische processen die verband houden met de natuurlijke uitstoot van de broeikasgassen. Volgende gassen worden geanalyseerd : N2O, CH4, O3-precursoren en waterdamp.
. Ontwikkelen en verbeteren van de nodige methoden voor het inventariseren van de natuurlijke uitstoot van de broeikasgassen.
. Evalueren, in het licht van de klimaatveranderingen en de eraan verbonden milieufactoren, van de uitstoot, de opslag en de dynamiek van koolstof in typisch Belgische terrestrische ecosystemen (weilanden, vennen, naald- en loofbomen) waarbij rekening wordt gehouden met bodem, strooisel en groene biomassa. Algemene evaluatie van de koolstofuitwisselingen op het gehele Belgische plantendek.
. Analyseren van de impact van een klimaatwijziging en eventueel andere milieufactoren (troposferisch ozon, zure regens, wijzigingen in de beschikbaarheid van nutriënten, water) op de werking (primaire produktiviteit, ontbinding, nutriëntencyclus, ...) van de specifiek Belgische terrestrische ecosystemen en op het complexe karakter ervan (stabiliteit, weerstand, aanpassingsvermogen, diversiteit, ...)
Internationale O&O-context
GCTE (Global Change and Terrestrial Ecosystems van het IGBP
LUCC (Land-Use and Land-Cover Change van het IGBP/IHDP
TERI Terrestrial Ecosystems Research Initiative van ENRICH
SPOT-VEGETATIE
Milieu en Klimaat (94-98)(EU)
3. Hydrologische cycli
Doelstellingen
De gevolgen inschatten van een klimaatverandering in combinatie met de impact van menselijke activiteiten op de watervoorraad, in termen van kwantiteit en kwaliteit, met als doel het oppervlaktewater (met inbegrip van de grote grensoverschrijdende rivieren) en het grondwater beter te plannen, te beheren en te exploiteren. De wederzijdse invloed evalueren van gewijzigde hydrologische cycli en biogeochemische fluxen op het klimaatsysteem.
Thema's
.Ontwikkelen, onderling vergelijken en valideren van hydrologische modellen om de gevolgen te voorzien van een klimaatverandering op
- het gemiddelde hydrologische systeem, de uitzonderlijke gebeurtenissen (droogtes, overstromingen) die verband houden met de belangrijkste hydrografische bekkens,
- de Belgische grondwatervoorraden.
. Ontwikkelen van instrumenten en methoden om de studies over de fenomenolgische aspecten klimaat en hydrologie dichter te doen aanleunen bij de studies waarbij de watervoorraden en het oppervlaktewater worden geanalyseerd en beheerd. In die zin een model uitwerken voor geïntegreerd beheer van de grensoverschrijdende rivieren.
. Modelleren van de ontwikkeling van de relatie tussen grondwater en interactie water/bodem in het licht van een klimaatverandering en gewijzigd bodemgebruik, op de schaal van een hydrografisch bekken.
. Meer algemeen, bestuderen en modelleren van de overdracht water-energie-nutriënten tussen bodem, plantengroei en atmosfeer.
Internationale O&O-context
BAHC (Biospheric Aspects on the Hydrological Cycle)/ LOICZ (Land Ocean Interactions in the Coastal Zone) van het IGBP
LUCC (IGBP-IHDP)
Milieu en Klimaat (94-98)(EU)
Task Force Environment - Water EU
4.Het Klimaatsysteem
Doelstellingen
Het ontwikkelen van modellen die toelaten de fundamentele processen die het klimaatsysteem bepalen te begrijpen en projecten te maken van de evolutie van het klimaat in onze streken. Gezien de klimaatmodellen op basis van natuurwetten of reële gegevens werden opgesteld bestaat de grote uitdaging er in beide methodes te verzoenen.
Prioritaire thema's
. Klimaatmodellering:
- Verbetering van de componenten/modules atmosfeer, oceaan, cryosfeer en biosfeer in een klimaatmodel;
- Constructie van "nested" klimaatmodellen die toelaten de evolutie van het klimaat in België (W-Europa) te reconstrueren met het oog op projecties voor het klimaat in de toekomst;
- Het consolideren van datasets die nodig zijn voor het valideren van klimaatmodellen (bvb gebruik van satellietgegevens, paleoklimatologische gegevens);
- Ontwikkeling van methodes en technieken voor de analyse van het klimaat zijn variabiliteit en zijn voorspelbaardheid.
. Klimaat scenario's:
Constructie van projecties a.h.v. GCM's en "nested" modellen met het oog op klimaatscenario's betreffende regionale klimaatveranderingen die nodig zijn voor impact studies (cfr. nationale communicatie in het kader van die klimaatconventie);
. Klimaat in het verleden:
- Reconstructie van het klimaat in het verleden (regionaal-globaal) op basis van paleoklimatologische data;
- Ontwikkeling van methodologieën;
. Biogeochemische cycli (o.m. C-cyclus)
- Ontwikkelen van modellen van o.m. de C-cyclus als input in klimaatmodellen
Algemeen zal de modellering van het klimaatsysteem dienen te worden uitgediept, met dien verstande dat (ten opzichte van het eerste Global Change programma er een nauwere samenwerking tussen de modellers en de experimentatoren sterk wordt aangemoedigd, zowel voor de toetsing van de modellen als voor de studie van de impact van klimaatverandering op de terrestrische ecosystemen en op de hydrologische kringlopen. Verder moet er een accent gelegd op de interfaces van de diverse modules die het klimaatsysteem bepalen.
Internationale R&D context
WCRP
GAIM (Global Analysis Interpretation and Modelling), GCTE (Global Change and Terrestrial Ecosystems), IGAC (International Global Atmospheric Chemistry Project), PAGES (Past Global Changes), JGOFS (Joint Global Ocean Flux Study) van IGBP.
Milieu en Klimaat (94-98) (EU)
CG/DD1/01: ESAC I : Experimentele studie van veranderingen van de aardatmosfeer
CG/DD1/02: Antropogene en biogene invloeden op de oxiderende capaciteit van de atmosfeer
CG/DD1/03: Bronnen, fysico-chemische eigenschappen en klimaat "forcing" van atmosferische aërosolen
CG/DD1/04: Soortendiversiteit: Belang voor duurzaamheid van ecosystemen en impact van klimaatsverandering
CG/DD1/05: Biochemische cycli van bosecosystemen in relatie tot Global Change en Duurzame Ontwikkeling
CG/DD1/06: Hydrologische, bodemchemische en ecologische effecten van klimaatsveranderingen in soortenrijke laagvenen
CG/DD1/07: Parameterisatie en inventarisatie van gasvormige stikstofcomponenten van agrarische oorsprong
CG/DD1/08: Geïntegreerde modellering van de hydrologische cyclus in de context van klimaatveranderingen
CG/DD1/09: Modellering van het klimaat en zijn evolutie op globale en regionale schaal (CLIMOD netwerk)
CG/DD1/10: Recente ENSO en Paleo-ENSO in het Tanganyika-meer gedurende de laatste 1000 jaar
CG/DD1/11: De globale koolstofcyclus en het toekomstig CO2 niveau
CG/DD1/12: Natuurlijke variabiliteit van het klimaat in het Holoceen en recente antropogene impact in België
CG/DD1/13: Simulatie van extreme paleoklimatologische situaties om de klimaatvariabiliteit te begrijpen op de schaal 10, 100, 1000 jaar
CG/DD1/211: Simulatiemodel ter evaluatie van combinaties van CO2-emissie reductiemaatregelen
CG/DD1/221: MARKAL, een model ter ondersteuning van het broeikasgassenreductiebeleid
CG/DD1/231: COAL OPTIONS - Evaluatie van de gecentraliseerde productie van elektriciteit op basis van steenkool in een onzekere context
CG/DD1/241: Klimaatsveranderingen, internationale onderhandelingen en strategieën van Belgïe (CLIMNEG netwerk)
CG/DD1/251: WOODSUSTAIN: Bijdragen van de hout-energieketens aan duuurzame ontwikkeling in België
CG/DD1/26: Elektrische en hybride voertuigen : een maatregel om de troposferische ozon te reduceren ?
CG/DD1/27: Klimaatsveranderingen en instrumenten voor vermindering van de emissies in België : interdisciplinaire analyse (CLIMBEL)
CG/DD1/28: Economische impactmodules voor het EUROS-model
CG/DD1/29: Effect van wisselende grassamenstelling en bijvoedering op methaanemissie bij grazend rundvee
CG/DD1/30: Inventaris en aanpak van belemmeringen voor het klimaatbeleid
CG/DD1/31A: Reductie van broeikasgasemissies en materiaalstromen
Belgian global change research 1990-2002: Assessment and integration report : Présentation du rapport, synthèse : CD-ROM
Brussels : Belgian Science Policy, 2004 (CD0047)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
How to achieve the Kyoto Target in Belgium: modelling methodology and some results
Proost, Stef - Van Regemorter, Denise Leuven: KUL, 2000 (SP1002)
[Om te downloaden]
Evaluation of coal-based power generation in an uncertain context: summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1003)
[Om te downloaden]
Changements climatiques, négociations internationales et stratégies de la Belgique (Réseau CLIMNEG): résumé exécutif
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP1004)
[Om te downloaden]
Climate Change, International Negotiations and Belgian Strategies (CLIMNEG project): executive summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1005)
[Om te downloaden]
WOODSUSTAIN: Contributions of wood-energy to sustainable development in Belgium: final summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1006)
[Om te downloaden]
Changements climatiques et instruments de réduction des émissions en Belgique: une analyse interdisciplinaire (réseau CLIMBEL): résumé exécutif
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP1007)
[Om te downloaden]
Global Change et développement durable (1996-2000): sous-programme 1: réduction des incertitudes: un aperçu
SSTC, 1997 (SP0455)
[Om te bestellen]
Global Change en duurzame ontwikkeling (1996-2000): Sub-programma 1: vermindering van onzekerheden: een overzicht
DWTC, 1997 (SP0456)
[Om te bestellen]
Global change and sustainable development (1996-2000): an overview
OSTC, 1997 (SP0457)
[Om te bestellen]
Global change and sustainable development. Part 1: reducing uncertainties
Brussels: OSTC, 2000 (SP0593/1-3)
[Om te bestellen]
Ozon in de troposfeer: onderzoek en beleid, proceedings van de studiedag, Brussel, 26 juni 1998 = Ozone dans la troposphère: la recherche et la politique, actes du colloque, Bruxelles 26 juin 1998
Brussel: DWTC, 1999 (SP0594)
[Om te bestellen]
Global Change and sustainable development: Part 1: reducing uncertainties: synthesis of the Integrated Scientific reports
Brussels: OSTC, 2000 (SP0614/1-3)
[Om te bestellen]
A la recherche d'un dialogue durable entre science et politique: 2 jours de symposium, 24 et 25 novembre 1999, Palais des Congrès, Bruxelles = Op zoek naar een duurzame dialoog tussen onderzoek en beleid: 2 daags symposium, 24 en 25 november 1999, Paleis voor Congressen, Brussel
Bruxelles: SSTC, 2000 (SP0615)
[Om te bestellen]
Sustainable development. Towards a sustainable dialogue between science and policy: symposium, Brussels, 24 and 25 november 1999
Brussels: OSTC, 2000 (SP0632)
[Uitgeput]
Changement global et développement durable: présentation du programme de recherche et synthèses des projets de recherche
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0633)
[Om te bestellen]
Global change and sustainable development: presentation of the research program and synthesis of research projects
Brussels: OSTC, 2001 (SP0634)
[Om te bestellen]
Global change en duurzame ontwikkeling: voorstelling van het onderzoeksprogramma en synthesen van de onderzoeksprojecten
Brussel: DWTC, 2001 (SP0635)
[Om te bestellen]
Plan d'appui scientifique à une politique de développement durable 1996-2001
Bruxelles: SSTC, 2000 (SP0650)
[Uitgeput]
Het plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling 1996-2001
Brussel: DWTC, 2000 (SP0651)
[Om te bestellen]
Cyberspace: brochure réalisée à l'occasion de l'exposition "Vivre ou survivre"
SSTC ... et al. Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0702)
[Om te downloaden]
Cyberspace: brochure samengesteld ter gelegenheid van de tentoonstelling "Leven of overleven"
DWTC ... et al. Brussel: DWTC, 2001 (SP0703)
[Om te downloaden]
Markal, a model to support greenhouse gas reduction policies: final report
Proost, Stef Brussels: OSTC, 2001 (SP0730)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
The Belgian Markal database: annex to the report (1)
CES-Leuven - VITO Brussels: OSTC, 2001 (SP0731)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Economische impactmodules voor het EUROS-model: eindrapport
VITO - ECONOTEC Brussel: DWTC, 2001 (SP0732)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Greenhouse gas emissions reduction and materials flows: final report
Nemry, F. - Theunis, J. - Brechet, Th. ... et al. Brussels: OSTC, 2001 (SP0733)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Effet de la composition botanique et la supplémentation sur les émissions de méthane par du bétail sur pâturage: rapport final
Demeyer, Daniel - Carlier, L. Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0734)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Véhicules électriques et hybrides: une mesure pour réduire l'ozone troposphérique: rapport final
Favrel, Vincent - Landrain, Véronique - Da Silva, Nancy ... et al. Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0735)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Contributions du bois-énergie au développement durable en Belgique: rapport final
Sintzoff, I. - Menu, J.F. - Thiry, J. ... et al. Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0736)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Inventaire des techniques de substitution permettant de réduire les émissions de CO2: rapport (1)
Institut Wallon Bruxelles: SSTC, 2000 (SP0737)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Markal, een model ter ondersteuning van het broeikasgasbeleid: samenvatting
CES, Leuven - VITO Brussel: DWTC, 2001 (SP0738)
[Om te downloaden]
Markal, a model to support greenhouse gas reduction policies: summary policies
CES, Leuven - VITO Brussels: OSTC, 2001 (SP0739)
[Om te downloaden]
Optimal investment strategy under uncertainty in the Belgian energy system: annex to the report (2)
CES - KULeuven Brussels: OSTC, 1999 (SP0740)
[Om te downloaden]
Véhicules électriques et hybrides: une mesure pour réduire l'ozone troposphérique?: résumé exécutif
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0741)
[Om te downloaden]
Electric and hybrid vehicles: a measure to reduce tropospheric ozone?: executive summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP0742)
[Om te downloaden]
Economische impactmodules voor het EUROS-model: synthese
Brussel: DWTC, 2001 (SP0743)
[Om te downloaden]
Economic impact modules for the EUROS model: summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP0744)
[Om te downloaden]
Effect van wisselende grassamenstelling en bijvoedering op de methaanemissie bij grazend rundvee: samenvatting
Brussel: DWTC, 2001 (SP0745)
[Om te downloaden]
Effect of sward composition and quality and supplementation on methane emission by grazing cattle: summary report
Brussels: OSTC, 2001 (SP0746)
[Om te downloaden]
Réduction des émissions de gaz à effet de serre et flux de matières: résumé
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0747)
[Om te downloaden]
Greenhouse gas emissions reduction and material flows: summary report
Brussels: OSTC, 2001 (SP0748)
[Om te downloaden]
Housing system analysis: annex to the report (1)
Part I: Detailed description of the system and evaluation of the potential of emissions reduction
Institut Wallon Brussels: OSTC, 2001 (SP0749)
[Om te downloaden]
Housing system analysis: annex to the report (2)
Part II: processes description
Institut Wallon Brussels: OSTC, 2001 (SP0750)
[Om te downloaden]
Analysis of the literature: annex to the report (3)
VITO Brussels: OSTC, 2001 (SP0751)
[Om te downloaden]
Production and use of beverage packaging: annex to the report (4)
VITO Brussels: OSTC, 2001 (SP0752)
[Om te downloaden]
Materials used for packaging and building: plastics, paper and cardboard, and aluminium: annex to the report (5)
VITO Brussels: OSTC, 2001 (SP0753)
[Om te downloaden]
Anthropogenic and biogenic influences on the oxidizing capacity of the atmosphere: final report
Müller, J-F - Vinckier, C. - Wallens, S. ... et al. Brussels: OSTC, 2001 (SP0918)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Understanding the decadal-century-to millennia climate variability by simulating extreme paleoclimatic situations: final report
Loutre, M.F. - Berger, A. - Crucifix, M. ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0919)
[Uitgeput]
Recent ENSO and PALEO ENSO of the last 1000 years in lake Tanganyika: final report
Klerkx, Jean - Lambin, Eric - Seret, Guy ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0920)
[Uitgeput]
Experimental studies of Atmospheric changes (ESAC): final report
De Mazière, M. - Colin, R. - De Muer, D. ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0921)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Species diversity: importance for the sustainability of ecosystems and impact of climate change: final report
Reheul, Dirk - Nijs, Ivan - Verelst, Iris ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0922)
[Uitgeput]
Biogeochemical cycles of Belgian Forest ecosystems related to global change and sustainable development: final report
Lemeur, R. - Lust, N. - Ceulemans, R. ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0923)
[Uitgeput]
Parameterisation and inventarisation of gaseous nitrogen compounds from agricultural sources: final report
Goossens, Annick - De Wever, Heleen - De Visscher, Alex ... at al Brussels: OSTC, 2001 (SP0924)
[Uitgeput]
Modelling the climate and its evolution at the global and regional scales (CLIMOD): final report
Fichefet, Thierry - Huybrechts, Philippe - Van Ypersele, Jean-Pascal ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0925)
[Uitgeput]
The global carbon cycle and the future level of atmospheric CO2: final report
Gérard, Jean-Claude - Veroustraete, Frank - Wollast, Michel ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0927)
[Uitgeput]
Sources, physico-chemical characteritics and climate forcing of atmospheric aerosols: final report
Maenhaut, Willy - Adams, Freddy - Claeys, Magda Brussels: OSTC, 2001 (SP0983)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Hydrological, soil chemical and ecological effects of climate change in species rich fens: final report
Van Haesebroeck, Véronique - Vlassak, Karel - Hens, Maarten ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0984)
[Uitgeput]
Coal options: evaluation of coal-based power generation: final report
Smeers, Y. - Bolle, L. - Squilbin, O. Brussels: OSTC, 2001 (SP0985)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Changements climatiques, négociations internationales et stratégies de la Belgique (réseau CLIMNEG): rapport final
Tulkens, Henry Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0986)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Changements climatiques et instruments de réduction des émissions en Belgique (Réseau CLIMBEL): rapport final
Tulkens, Henry Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0987)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Inventaris en aanpak van belemmeringen voor het klimaatbeleid: eindrapport
Brussel: DWTC, 2001 (SP0988)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Simulatiemodel ter evaluatie van combinaties van CO2-emissie reductiemaatregelen
Brussel: DWTC, 2001 (SP0990)
[Om te downloaden]
Experimental studies of atmospheric changes (ESAC): summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP0991)
[Om te downloaden]
Experimentele studies van veranderingen in de atmosfeer (ESAC): synthese
Brussel: DWTC, 2001 (SP0992)
[Om te downloaden]
Etudes expérimentales de changements atmosphériques (ESAC): synthèse
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0993)
[Om te downloaden]
Anthropogenic and biogenic influences on the oxidising capacity of the atmosphere: summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP0994)
[Om te downloaden]
Influences anthropiques et biogéniques sur la capacité oxydante de l'atmosphère: synthèse
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0995)
[Om te downloaden]
Antropogene en biogene invloeden op de oxiderende capaciteit van de atmosfeer: synthese
Brussel: DWTC, 2001 (SP0996)
[Om te downloaden]
Sources, caractéristiques physico-chimiques et forçage climatique des aérosols atmosphériques: synthèse
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0997)
[Om te downloaden]
Sources, physico-chemical characteristics, and climate forcing of atmospheric aerosols: synthesis
Brussels: OSTC, 2001 (SP0998)
[Om te downloaden]
Bronnen, fysico-chemische eigenschappen en klimaat "forcing" van atmosferische aërosolen: synthese
Brussel: DWTC, 2001 (SP0999)
[Om te downloaden]
Simulatiemodel ter evaluatie van combinaties van CO2-emissie reductiemaatregelen: samenvatting
Brussel: DWTC, 2001 (SP1000)
[Om te downloaden]
Simulation model for evaluating combinations of CO2 emission reduction measures: executive summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1001)
[Om te downloaden]
Climate change and instruments for emissions abatement in Belgium: an interdisciplinary analysis (CLIMBEL project): executive summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1008)
[Om te downloaden]
Inventaris en aanpak van belemmeringen voor het klimaatbeleid: samenvatting
Brussel: DWTC, 2001 (SP1009)
[Om te downloaden]
Inventory and approach to barriers for the climate policy: project summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1010)
[Om te downloaden]
Global change and sustainable development : final reports
Brussels : Federal Science Policy Office, 2002 (SP1207)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Scientific support plan for a sustainable development policy SPSD 1
Volume I : Atmospheric processes
Final reports
Brussels : Federal Science Policy Office, 2004 (SP1363)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Scientific support plan for a sustainable development policy SPSD 1
Volume II : The climate system
Final reports
Brussels : Federal Science Policy, 2004 (SP1364)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Belgian global change research 1990 - 2002 : assessment and integration report
Ceulemans, R. - De Maziere, M. - Nijs, I ... et al Brussels : Federal Science Policy, 2004 (SP1456)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Belgian global change research 1990 - 2002 : synthesis of the assessment and integration report
den Ouden, G. (ed) - Vanderstraeten, M. (ed) - Raeymakers, P. Brussels : Federal Science Policy, 2004 (SP1457)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Belgisch global change onderzoek 1990 - 2000 : synthese van het assessment- en
integratierapport
den Ouden, G. (ed) - Vanderstraeten, M. (ed) - Raeymakers, P. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2004 (SP1458)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
La recherche belge sur le global change 1990 - 2002: Synthèse du rapport d’évaluation et d’intégration
den Ouden, G. (ed) - Vanderstraeten, M. (ed) - Raeymakers, P. Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2004 (SP1459)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Scientific support to the tropospheric ozone reduction strategy: Information dossier.
Contribution of the Belgian Science Policy in the framework of the "Federal Plan against acidification and tropospheric ozone"
Brussels : Belgian Science Policy, 2005 (SP1521)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Proceedings van de studiedag Ozon op leefniveau en ozonprecursoren : wetenschappelijke instrumenten en beleid, 10 juni 2004, Paleis der Academiën, Brussel = Actes de la journée d'étude L'ozone dans l'air ambiant et les precurseurs d'ozone : les instruments scientifiques et la politique, 10 juin 2004, Palais des Académies, Bruxelles
Brussel : Federaal wetenschapsbeleid, 2004 (SP1590)
[Om te downloaden]
