Onderzoeksproject A4/DD/E01 (Onderzoeksactie A4)
THEMA
Deze studie valt onder het project EPICA (European Project for Ice Coring in Antarctica) dat past in het onderzoekstreven op internationaal vlak tijdens de jongste decennia naar een wetenschappelijk antwoord op de global change problematiek.
De twee grote polaire ijslandmassa's van Groenland en Antarctica zijn de bevoorrechte actoren van het klimaatsysteem op wereldschaal. Niet enkel hun hoog reflecterend vermogen van de zonnestraling heeft een invloed op de balans van de op het aardoppervlak ontvangen energie, maar zij kunnen ook, mits zij afsmelten, het gemiddelde zeeniveau doen stijgen. Die polaire landijsmassa's fungeren ook als geheugen van het klimaatsysteem, daar zij in het ijs de klimaatschommelingen van vroeger registreren en bewaren.
Dit onderzoek heeft als doel bij te dragen tot taken die specifiek in het wetenschappelijk plan van EPICA zijn geïdentificeerd, in het bijzonder een klimaatbeeld uitwerken (kenmerken van het klimaat, in dit geval het klimaat zoals het nu is) van de Atlantische en Indische sector van Antarctica. Daartoe wordt uitgegaan van de toepassing van een regionaal klimaatmodel. Dat klimaatbeeld wordt geacht nieuwe elementen aan te dragen in de kennis van de ruimtelijke distributie van de klimaatparameters die eigen zijn aan voornoemde regio's. Zodoende wordt bijgedragen tot het proces waarbij de paleoklimatologische signalen worden geïnterpreteerd welke uit de ijskernen werden geëxtraheerd in het kader van EPICA. Bovendien is het de bedoeling een functie "oppervlaktemassabalans" tot stand te brengen die ter beschikking wordt gesteld van de in het kader van EPICA werkzame glaciologen-modellenmakers.
DOELSTELLINGEN
EPICA heeft als doel het klimaat in zijn geheel en de milieuveranderingen van vroeger continu en met een hoge resolutie te reconstrueren. Uitgaande van de analyse van de door diepboring bemonsterde ijskernen, bestrijkt die reconstructie de laatste honderd jaar tot meerdere honderdduizenden jaren.
De boringen vinden in twee grote fasen plaats. In een eerste fase, die thans loopt, komt het centrale gedeelte van de Antarctische ijskap aan bod, zijnde de zone van Dôme Concordia. In een tweede fase wordt de Atlantische sector onderzocht, te weten het Koningin Maudland. De definitieve site wordt gekozen in het licht van de verkregen resultaten in de zone Dôme Concordia.
Dit onderzoek heeft als doel:
1) Te zien of er een verband bestaat tussen het klimaat op wereldschaal en het lokale klimaat van de EPICA-boorsites, of omgekeerd wanneer het klimaat op wereldschaal wordt gereconstrueerd uitgaande van de analyse van de ijskernen. Daartoe heeft het onderzoek een specifiek doel, te weten :
a) het identificeren van de relevante elementen (hoge accumulatiegraad, betekenisvolle klimaatinvloed van de Atlantische Oceaan) om op optimale wijze de boorsite in het Koningin Maudland te kunnen selecteren;
b) het juist interpreteren van de klimaatparameters van de ijskern van de Dôme Concordia, zoals de Õ18O en ÕD;
c) het kwantificeren van de ijsbewegingen waarmee rekening moet worden gehouden om de juiste ouderdom te kunnen bepalen van de
ijskern van de Dôme Concordia.
2) De in het kader van EPICA werkzame wetenschappers een functie "oppervlaktemassabalans" van de Antarctische ijskap ter beschikking te stellen, om de ambiguïteit op te heffen die er nog bestaat omtrent het aandeel van die ijskap in een eventuele stijging van het gemiddelde zeeniveau in de komende eeuw.
