Onderzoeksproject A4/DD/G01 (Onderzoeksactie A4)
THEMA
Het onderzoeksthema heeft betrekking op de geofysische studie met zeer hoge resolutie van de interne structuur en evolutie van de antarctische continentale randen, ten einde een beter inzicht te verwerven in de koppeling tussen enerzijds de dynamiek van de ijskap en anderzijds de sedimentaire afzettings- en remobilisatieprocessen op de continentale helling. Dit onderzoek boogt op de optimale benutting van reflectieseismiek met breedbandbronnen zoals sparkers, zoals deze die met succes benut werden in de studies op grote meren en recent ook langs de Europese continentale randen.
DOELSTELLINGEN
In overeenstemming met de aanbevelingen van SCAR/ANTOSTRAT zal het onderzoek zich toespitsen op enkele specifieke wetenschappelijke doelstellingen:
- op de shelf zelf: een onderzoek naar eventuele residuele sedimentaire afzettingen als potentiële getuigen van kleinere pulsaties van de ijskap, die de eigenlijke shelfrand niet bereikt zouden hebben;
- op de buitenshelf en op de hogere delen van de continentale helling: de ruimtelijke samenhang tussen de grote prograderende lobben van de "trough-mouth-fans", afgezet voor het mondingsgebied van de grote ijsstromen;
- de ruimtelijke en relatieve chronologische samenhang tussen de afzettingen op de continentale helling zelf en deze aan de voet van de helling;
- de ruimtelijke en relatieve chronologische samenhang tussen grootschalige instabiliteiten (debris flows) op de continentale helling en de normale aangroei van "trough-mouth-fans", ten einde te kunnen achterhalen of deze processen in fase gebeuren, of gedefaseerd zijn.
Ten einde deze processen optimaal te kunnen projecteren op een absolute chronologie van de glaciale evolutie van de antarctische randen, zullen hogervermelde onderzoeksinspanningen binnen het raam van de operationele mogelijkheden aansluiten bij de nieuwe fase van antarctische ODP-activiteiten, gepland voor de komende jaren.
Op het methodologisch vlak impliceren deze wetenschappelijke objectieven de ontwikkeling van een reflectie-seismische methodiek die in de polaire wateren optimale breedband-karakteristieken en een maximale signaal-tot-ruis-verhouding in de nuttige bandbreedte vrijwaart. Daartoe zal ten minste een van de componenten van het seismisch systeem de streamer gesleept worden op een 300-tal meter onder het wateroppervlak, in combinatie met een oppervlakkige streamer wanneer de weersomstandigheden het toelaten. In een tweede fase zal ook de immersie van een sparkerbron beoogd worden, wat de studie inhoudt van het gedrag van een sparkersysteem in een subtow-configuratie met grote kabellengte.
Een bijzondere aandacht zal besteed worden aan een onderzoek naar de valorisatiemogelijkheden van deze nieuwe methodologie, in het bijzonder in het domein van geotechnische site-onderzoekingen op de continentale helling (voorbereiding van boorsites, studie van bodeminstabiliteiten).
