NL FR EN
www.belgium.be

De politieke opinie van de Belgen. Een longitudinaal verkiezingonderzoek met methodologische ondersteuning

Onderzoeksproject AG/DD/004 (Onderzoeksactie AG)

Personen :

Beschrijving :

Een panelonderzoek naar stemgedrag, politieke opinies en waarden van de Belgen n.a.v. de parlementsverkiezingen, ter beschikkingstellen van de wetenschappelijke instellingen.

Doelstellingen
In zijn meest algemene vorm is het doel enerzijds het verder uitbouwen en onderhouden van voldoende grote databestanden met betrekking tot de politieke attitudes en gedragingen van de Belgische burgers, zowel op het federaal als op het regionaal niveau, en anderzijds de optimalisatie van de verzameling, analyse en verspreiding van de bekomen data met bijzondere aandacht voor de methodologie. Hieruit laten zich wat het Vlaamse onderzoek van het project betreft enkele meer concrete doelstellingen afleiden.

- Verzamelen van de data
Verder uitbouwen van een geanonimiseerde dataset van ca. 2.900 Vlaamse kiezers (waaronder 400 Brusselse Vlamingen) die zowel een dwarsdoorsnede toelaat (de representativiteit voor de actuele populatie van de kiesgerechtigden op het moment van de eerstvolgende parlementsverkiezingen), als een studie van veranderingen t.o.v. de vorige verkiezingen mogelijk maakt. Samen met het Franstalig onderdeel wordt een dataset van ca. 4.800 Belgische kiezers opgebouwd.

- Verspreiding van de resultaten
De dataset wordt per regio en op federaal niveau (totale geïntegreerde dataset) naar de wetenschappelijke instellingen vergroeid. Voorts wordt de mogelijkheid nagegaan de data binnen de bestaande circuits op Europees niveau in te schakelen. Na het vrijkomen van de data behoort het beantwoorden van vragen van de gebruikers eveneens tot de doelstellingen.

- Methodologie
De kwaliteitsverbetering op methodologisch vlak ligt bij de conceptie en de verwoording van de vragen, het functioneren van het interviewernetwerk, de steekproeftrekking, de optimalisatie van de respons, de methodologie van het panelonderzoek en de technieken van statistische analyse.

Taken

1. Directe voorbereiding van de derde golf
Politieke-opinieonderzoek en methodologie:
- verder beantwoorden van vragen door de gebruikers (zowel inhoudelijk als methodologisch advies) i.v.m. de twee eerste enquêtes;- aanpassing en verbetering van de vragenlijst;
- het verder uittesten van problematische en van nieuwe vragen via cognitieven technieken;
- verbetering van de meting van de zgn. attitude-strekte en speciale technieken met het oog op de controle van meetfouten tijdens de analyse;
- contact met de respondenten met oog op voorbereiding van de derde golf;
- opbouwen van responsmodel of steekproefkader met het oog op beslissing over bijkomende sampling;
- klaarmaken van de steekproef;
- uitvoeren van de proefinterviews met de vernieuwde vragenlijst en evaluatie;
- coördinatie van de werkzaamheden met Franstalig team.

2. Het eigenlijke veldwerk: verkiezingsonderzoek
- Interviews bij 2.500 + 400 Vlaamse kiezers (gelijktijdig met 2.000 Franstaligen door het Franstalig team) direct na de verkiezingen;
- Data-invoer, controle, data cleaning.

3. Eerste analyse i.v.m. concrete vragen
- opbouw van beperkte dataset;
- analyses van de betrouwbaarheid van de gegevens;
- bijzondere aandacht voor vergelijkingen met de eerste twee fasen;
- eerste beperkte verspreiding van de resultaten.

4. Opbouwen van de datasets en integratie op federaal niveau
- opbouwen van de datasets met bijzondere aandacht voor het panelaspect;
- klaarmaken, vertaling en publicatie van de bronnenboeken op regionaal en federaal niveau (van regionaal naar federaal niveau is de aangewezen weg);
- verspreiding van de data naar binnenlandse wetenschappelijke instellingen;
- klaarmaken van de datasets voor de Europese instellingen;
- verspreiding van de data naar Europese instellingen.
Dit alles uiteraard in overleg en samenwerking met de Franstalige onderzoeksgroep.

5. Diepgaande analyses en methodologisch onderzoek methodologische evaluatie van de vroeger gebruikte methodologie om verschuivingen in te schatten.

6. Advies en dienstverlening
- de opgebouwde know-how wordt ter beschikking gesteld van andere onderzoeks-instellingen en onderzoekers d.m.v. het beantwoorden van adviesvragen i.v.m. data-verzameling en -verwerking, vraagverwoording, schaalconstructie, statistische analyseproblemen;
- aan gebruikers worden op hun vraag (beperkte) analyses van de verzamelde gegevens overgemaakt in de vorm van ad hoc analyses.

7. Voorbereiding vierde golf
- evaluatie reden panel-uitval;
- evaluatie procedure bijtrekken respondenten i.f.v. cross-sectionele analyse;
- evaluatie statistische analyseprocedures paneldata;
- evaluatie inpassing onderzoeksgegevens in internationale databanken;
- evaluatie kwaliteit interviewernetwerk.

Documentatie :

Bibliografische referenties :

(Sub)National Identity and Attitudes Towards Foreigners in Flanders and Wallonia  BILLIET J., MADDENS B. & BEERTEN R. in B. Saunders & D. Haljan (Eds.), Whither Multiculturalism? A Politics of Dissensus. Leuven: Univ. Pers

Does Electoral Change Reflect Party Positioning?  FISHER S. & SWYNGEDOUW M. Flanders 1991-1995', Revue de la Maison Française d'Oxford, vol.1. n° 1,, 2003 

En wat met het Vlaams Blok?  BILLIET J. Gids op Maatschappelijk Gebied, Vol. 94 (6), 2003 

Het falen van Agalev bij de verkiezingen van 18 mei 2003  SWYNGEDOUW M. & JACOBS D. Samenleving en politiek, 10 (7), 2003 

Het gebruik van kiesresultaten als bron voor historisch-politicologisch onderzoek: het politiek-sociologisch verkiezingsonderzoek van de jaren '90  SWYNGEDOUW M. Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, vol:, 2003 

Le parti démocrate chrétien en Flandre   BILLIET J.  in P. Delwit (Ed.), Démoc. chrét. et conservatismes en Eur. Une nouvelle convergence? Ed° Univ de Bxl, 2003 

Le Vlaams Blok  SWYNGEDOUW M. & VAN CRAEN M. in LECOEUR E., VILLALBA B., Dossier: Permanence et innovation de l’extrême-droite en Europe, in Ecorev, Revue Critique D’écologie Politique., 2003 

Les élections de 1999. le vote, le contexe socio-dmographique et les attitudes en Flandre »  BILLIET J., SWYNGEDOUW M., DEPICKERE A. & MEERSEMAN E. in: Frognier, A.P. & Aish, -A.M. (Eds.), Elections. La rupture? Le comportement des Belges face aux élections de 1999. Bruxelles: De Boeck., 2003 

National Identity and Attitude Toward Foreigners in a Multinational State: a Replication.  BILLIET J., MADDENS B. & BEERTEN R. Political Psychology, Vol. 24 (2),, 2003 

Waarom? Daarom! Verschillen in stemmotieven.  VAN CRAEN M. & SWYNGEDOUW M. Leuven: ISPO,, 2003