Onderzoeksproject AG/EE/070 (Onderzoeksactie AG)
Beschrijving van het project.
Validatie van het individuele luik van de sociale zekerheidsmatrix.
Het Agora-project (AG/DD/39) ‘Harmonisatie van de statistische concepten van de sociale zekerheid’ (verder het Harmonisatieproject) had tot doel een geconsolideerd beeld weer te geven van de Belgische bevolking naar sociale zekerheids- en sociale bijstandscategorieën, dat compatibel is met de internationale eisen inzake sociale zekerheidsstatistieken. Een dergelijk beeld veronderstelt, naast een karakterisering van de bestaande sociale zekerheidsmaatregelen, ook een uitgebreide beschrijving van de individuen die in contact komen met die sociale zekerheidsmaatregelen.
Binnen het bestek van bovenvermeld project werd een algemene sociale zekerheidsmatrix ontworpen die toelaat het bestaande sociaal zekerheidsbeleid te beschrijven, te evalueren en te bekritiseren zowel op het niveau van de sociale zekerheidsmaatregelen als op het niveau van het individu. Na selectie van de variabelen van de matrix op basis van theoretische en praktische inzichten werd de validatie en verfijning van de matrix op beide niveaus aan de orde gesteld. Wat het niveau van de sociale zekerheidsmaatregelen betreft, werd de matrix geconfronteerd met maatregelen uit de arbeidsongeschiktheidssector. De validatie van het individuele niveau beperkte zich tot het maken van afspraken met de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid (verder KSZ) rond het opzetten van een administratief panel van de sociale zekerheid. Dit panel, dat zowel naar persoonlijke als naar gezinskarakteriseringen peilt, laat - wanneer gekoppeld aan de sociale zekerheidsmaatregelen - toe om te antwoorden op de vooropgestelde vragen.
Hoewel in het kader van het Harmonisatie-project een eerste aanzet is gegeven tot ontwikkeling van het individuele luik van de sociale zekerheidsmatrix blijft echter de noodzaak om dat individuele luik verder te valideren. Deze validatie is het voorwerp van onderhavig onderzoeksproject. Zij verloopt in drie fasen.
Bewerking die moet uitgevoerd worden door de wetenschappelijke ploeg.
De validatie van het individuele luik van de sociale zekerheidsmatrix vereist een drietal bewerkingen.
Fase 1: de geselecteerde variabelen met betrekking tot het individu (cf. supra) worden kritisch geëvalueerd. Deze evaluatie peilt zowel naar de internationale compatibiliteit van de geselecteerde variabelen als naar de vindplaats van de door de matrix opgevraagde informatie.
Fase 2: de onderzoekers staan stil bij de link tussen individu en sociale zekerheidsmaatregelen. Laat de sociale zekerheidsmatrix toe over te stappen van de notie uitkering naar de notie uitkeringsgenieter in de Belgische sociale zekerheidsstatistieken? Op dit punt sluit het onderhavig project nauw aan bij het ‘Datawarehouse Arbeidsmarkt’ - een Agora-project uitgevoerd door het Steunpunt Werkgelegenheid, Arbeid en Vorming (verder Steunpunt WAV, KU Leuven) en Point d’appui Travail-Emploi-Formation (TEF, ULB). In dit laatste project hebben de steunpunten WAV TEF in samenwerking met de KSZ een datawarehouse samengesteld dat de omvang van de Belgische beroepsbevolking wil consolideren. In het kader van onderhavig project moet samen met de Steunpunten WAV, TEF en de KSZ worden nagegaan onder welke vorm het administratieve sociale zekerheidspanel kan gekoppeld worden aan het Datawarehouse Arbeidsmarkt.
Fase 3: het dynamisch opzet van de sociale zekerheidsmatrix wordt van naderbij bekeken. Bij de conceptie van de matrix werden verschillende tijdsvariabelen geïncludeerd. Deze werden opgenomen om de dynamieken van de sociale zekerheidspopulatie over sociale zekerheidsmaatregelen heen in beeld te brengen. Een koppeling van de sociale zekerheidsmaatregelen uit de arbeidsongeschiktheidssector met het administratief panel laat toe te testen of de sociale zekerheidsmatrix beantwoordt aan de verwachtingen. Deze koppeling maakt bovendien een eerste studie op basis van de matrix mogelijk. De studie zal zich concentreren op de verdeling van arbeidsongeschiktheidsmaatregelen over de Belgische bevolking en over de Belgische gezinnen. Bovendien zal zij aandacht besteden aan korte termijnevoluties in de verdelingsstatistieken.
Eindproduct dat door de wetenschappelijke ploeg dient geleverd.
Het eindproduct van onderhavig onderzoek moet een gevalideerde sociale zekerheidsmatrix zijn die tegelijkertijd de standaard vormt bij de toekomstige gegevensverzameling inzake sociale zekerheid en de basis is voor de Belgische binnenlandse en buitenlandse sociale zekerheidsrapportering. Bovendien moet dit eindproduct aangeven welke vernieuwde sociale zekerheidsrapportering door de sociale zekerheidsmatrix wordt mogelijk gemaakt. Een volledige update van het bestaande Statistische Jaarboek van de Sociale Zekerheid zal pas mogelijk zijn waarneer de matrix ook voor de overblijvende sociale zekerheidssectoren is ingevuld (cf. infra).
Valorisatie van het resultaat.
Na afronding van het project kunnen de diensten van het Ministerie van Sociale Zaken, onder supervisie van het onderzoeksteam, starten met de invulling van de matrix voor de overblijvende sociale zekerheidsfuncties. Dit zal het Ministerie op termijn toelaten gegevens met betrekking tot alle sociale zekerheidsfuncties te presenteren aan de hand van de nieuwe rapporteringswijze (cf. supra). Deze laatste zal de basis vormen van een vernieuwd Statistisch Jaarboek van de Sociale Zekerheid. Bovendien zal het Ministerie ook in staat zijn om de sociale zekerheidsgegevens vereist door internationale organisaties in het gevraagde formaat door te spelen.
Instelling
Federaal Ministerie van Sociale Zaken
Bestuur van de Informatie en Studiën
Validation du volet individuel de la matrice conceptuelle de la sécurité sociale : résumé
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2005 (SP1522)
[Om te downloaden]
Validatie van het individuele luik van de conceptmatrix van de sociale zekerheid : samenvatting
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2005 (SP1523)
[Om te downloaden]
Validation of the individual part of the social security concept matrix : summary
Brussels : Belgian Science Policy, 2005 (SP1524)
[Om te downloaden]
Handleiding voor de implementatie van de sociale zekerheidsmatrix : eindrapport
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2005 (SP1553)
[Om te downloaden]
