Onderzoeksproject AG/GG/099 (Onderzoeksactie AG)
De veroudering van de bevolking is een van de grote uitdagingen die zich voor vele Europese en geïndustrialiseerde samenlevingen, waaronder de Belgische, stellen. De aankomende vergrijzing heeft verregaande gevolgen voor de maatschappij in zijn geheel en voor de betaalbaarheid van de sociale zekerheid in het bijzonder.
Vele onderzoekers hebben de maatschappelijke veranderingen en kosten verbonden aan de vergrijzing reeds onderzocht. De reikwijdte van dit onderzoek bleef echter vaak beperkt tot de Belgische situatie, op één bepaald moment in de tijd. In dit project wordt deze beperking overwonnen door België op te nemen in een nieuw internationaal, multidisciplinair en longitudinaal survey-onderzoek: SHARE (Survey on Health Ageing and Retirement in Europe). Voor dit onderzoek wordt er tweejaarlijks een enquête afgenomen bij een representatieve steekproef van 50-plussers in verschillende Europese landen.
DE SHARE enquête wordt in elk land op gestandaardiseerde manier afgenomen, zodat de verzamelde gegevens strikt vergelijkbaar zijn ten behoeve van internationaal vergelijkend onderzoek. De vragenlijst is vertaald naar het Frans en het Nederlands en worden face-to-face afgenomen met behulp van een draagbare computer (CAPI). De vragenlijst is opgesteld door een team van specialisten in thematische werkgroepen rond de volgende thema’s:
- Gezondheid
- Geestelijke gezondheid en psychologische toestand
- Gebruik van medische zorg
- De alleroudsten
- Kapitaal, eigendom, verwachtingen en subjectieve kansinschatting
- Consumptie, inkomen en armoede
- Arbeidsmarktparticipatie, inkomen en pensioensaanspraak
- Familie en sociale netwerken
- Intergenerationele overdrachten
Het SHARE-project heeft als innovatieve doelstelling om ontbrekende kennis betreffende verouderende bevolking aan te vullen en een meetinstrument te ontwikkelen dat internationaal vergelijkend longitudinaal en multidisciplinair onderzoek naar huishoudens en individuen toestaat.
De gegevens van SHARE zijn vrij beschikbaar voor de academische gemeenschap binnen de beperkingen van de geldende vertrouwelijkheids- en privacyrichtlijnen in België en de Europese Unie. Doel van het project is juist dat de gegevens intensief gebruikt zullen worden door alle wetenschappers en anderen de veroudering van de bevolking en zijn gevolgen voor de samenleving bestuderen.