Onderzoeksproject AG/KK/155 (Onderzoeksactie AG)
De Levensverwachting in Goede Gezondheid (Healthy Life Expectancy - HLE) indicator meet het aantal jaren dat een persoon van een bepaalde leeftijd nog kan leven zonder beperkingen. Het aantal Gezonde Levensjaren (Healthy Life Years – HLY) introduceert het concept van de levenskwaliteit. Het wordt gebruikt om het aantal jaren zonder enige beperkingen in activiteit te onderscheiden van aantal jaren met activiteitsbeperking. De nadruk komt dan ook niet langer meer te liggen op de lengte van het leven, zoals dit het geval is voor de levensverwachting, maar ook op de levenskwaliteit.
De indicator wordt berekend op basis van sterftecijfers en morbiditeitsgegevens.
Omdat de Levenverwachting in Goede Gezondheid een betrouwbare indicator is om gezondheid als een productiviteits/economische factor op te volgen, is de indicator “Gezonde Levensjaren” opgenomen in de basisset van de Europese Structurele Indicatoren ontworpen om de opvolging te verzekeren van de Lissabon Strategie. In het kader van het “sociale bescherming en sociale inclusie” plan van de Europese Commissie, dienen alle lidstaten in staat te zijn om deze indicator volgens socioeconomische status te berekenen. Het is daarom van groot belang accurate en betrouwbare schatters omtrent HLE volgens socioeconomische status te hebben.
Tot dusver werd in België de HLE volgens socioeconomische status berekend op basis van de sterftecijfers afkomstig van de opvolging van de volkstellingen van 1991 en 2001. Gegeven dat er geen plannen meer zijn om een volkstelling te organiseren in de nabije toekomst, moeten alternatieve methoden geëxploreerd worden.
Twee alternatieve methodes zijn mogelijk. Volgens een eerste methode, kan de HLE volgens opleidingsniveau geschat worden zich baserend op de sterftecijfers voortkomend uit de follow up van een aantal enquêtes zoals de Gezondheidsenquête of de EU-SILC enquête die gegevens over de socioeconomische status, de gezondheid en de functionele beperkingen omvatten. De duur van een dergelijke opvolging van de sterftecijfers hangt af van de grootte van de steekproef, maar mag niet korter zijn dan 2 tot 3 jaar.
In een tweede methode worden de sterftecijfers volgens opleidingsniveau berekend op basis van twee verschillende cross-sectionele databanken: een bestand dat sterftegegevens volgens opleidingsniveau omvat en een ander bestand dat de verdeling van de bevolking volgens opleidingsniveau weergeeft. Deze tweede methode is gevoelig voor een teller/noemer vertekening. In dit project worden beiden methodes verder geëxploreerd via de volgende stappen:
- Schatting van de grootte van de teller/noemer vertekening.
- Evalueren van de bruikbaarheid van verschillende enquêtes als een alternatieve bron voor het berekenen van mortaliteit en morbiditeit volgens socioeconomische status.
- Evalueren van de methodes gebruikt in andere EU-landen voor het schatten van de HLE volgens socioeconomische status.
- Berekenen van de HLE schatters en de onzekerheden rond de schatters gebruikmakend van verschillende gegevensbestanden.
- Formuleren van aanbevelingen voor het opvolgen van HLE volgens socioeconomische status in België.
Social inequalities in Healthy Life Expectancy : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2011 (SP2361)
[Om te downloaden]
