NL FR EN
www.belgium.be

De Glyptiekverzamelingen van de Belgische Federale Wetenschappelijke Instellingen (GLYPCOL)

Onderzoeksproject AG/LL/168 (Onderzoeksactie AG)

Personen :

  • Prof. dr.  OVERLAET Bruno - Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG)
    Coördinator van het project
    Betoelaagde Belgische partner
    Duur: 1/6/2012-30/11/2014

Beschrijving :

De Federale Musea bezitten rijke verzamelingen stempel- en rolzegels en zegelingen of afdrukken op bullen, amphora en spijkerschrifttabletten uit verschillende periodes en culturen van het Oude Nabije Oosten, Egypte en het Oostelijk Middellands Zeebekken. Ze geven een historisch overzicht van een type object dat belangrijke inzichten verschaft in de economische, culturele en politieke geschiedenis van deze regio’s. De grootste groep met meer dan 2000 zegels en zegelingen wordt bewaard in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis. Ze zijn verspreid over verschillende departementen en verzamelingen op basis van hun geografische en culturele oorsprong. Sommige zijn grondig bestudeerd, andere werden echter nooit gepubliceerd. De informatie over de zegels is thans verspreid over verschillende media, databanken, catalogi, etc. Hierdoor is ze dikwijls ontoegankelijk voor het grote publiek en zelfs voor wetenschappelijk onderzoek. Het ontbreekt de omvangrijke Federale verzamelingen niet enkel aan visibiliteit maar ze zijn thans ook onvoldoende toegankelijk voor verder wetenschappelijke ontsluiting.

Het Glypcol project wil de Federale verzamelingen consulteerbaar maken door middel van een algemene, vrij toegankelijke databank, waarbij o.a. gebruik wordt gemaakt van innovatieve 3D-scanning. Zegels en vooral zegelingen zijn dikwijls vervormd of onvolledig en ze lezen of ontcijferen is een tijdsintensieve, gespecialiseerde taak waarbij een subjectieve interpretatie soms onvermijdelijk is. Het selectieve gebruik van de PLD – Portable Light Dome, een 3D-technologie die oorspronkelijk werd ontwikkeld voor de digitalisatie van spijkerschrifttabletten, is een keerpunt in de studie van zegels en zegelingen. Het laat een volledige virtuele manipulatie van de zegeling toe onder variabele lichtinval waardoor een visuele kwaliteit wordt bereikt die superieur is aan wat men kan bekomen door de studie van het object zelf. Dergelijke interactieve beelden ter beschikking stellen van onderzoekers is een mijlpaal waardoor een nieuwe standaard wordt gezet in de methodologie van het onderzoek. Bovendien is het niet langer noodzakelijk om telkens de (dikwijls zeer fragiele) zegelingen zelf te manipuleren. Hierdoor draagt deze technologie niet enkel bij tot de conservatie van de objecten in de musea maar vermindert ook de werkdruk bij het collectiebeheer.
Parallel aan de ontwikkeling van de publiek toegankelijke databank worden binnen het Glypcol project een aantal catalogi voorbereid die specifieke groepen of verzamelingen van zegels en zegelingen in een ruimere culturele context plaatsen.

Met deze dubbele benadering zal Glypcol een brede toegang verschaffen tot het geheel van zegels en zegelingen van het Oude Nabije Oosten, Egypte en het Oostelijk Middellands Zeebekken in de Federale verzamelingen.