Onderzoeksproject CG/DD1/06 (Onderzoeksactie CG)
Basenrijke laagveenvegetaties behoren tot de meest soortenrijke kruidachtige begroeiingen in Europa. De vegetatie is gekarakteriseerd door traaggroeiende en altijd groene soorten. De typische milieucondities (vooral bepaald door bodemchemische en hydrologische factoren) en het marginaal beheer zijn verantwoordelijk voor de stabiele co-existentie van de talrijke soorten, zonder dat dominantie van enkele soorten bereikt wordt. Deze vegetaties zijn dus goede modelsystemen binnen het kader van het programma:
1. deze systemen dragen enorm bij tot de biodiversiteit
2. door de gevoeligheid van deze systemen voor veranderende omgevingsfactoren vormen ze een goede indicator voor het succes van duurzame ontwikkeling op het vlak van de biodiversiteit, en
3. er is nood aan studies over de reactie van complexe systemen bij global change, met inbegrip van soorteninteracties en terugkoppeling van bodemprocessen.
In dit project wordt geen ecofysiologische benadering gevolgd, maar de nadruk zal gelegd worden op hydrologische en bodemchemische effecten van klimaatverandering. In waterrijke gebieden is hydrologie de belangrijkste factor voor het functioneren van het ecosysteem. Dit is zeker zo in de studiegebieden: de basenverzadiging, lage produktiviteit, en permanent hoge watertafel zijn de factoren die beïnvloed worden door de hydrologische status en de hydrologische relaties met de omgeving. Uit voorgaand onderzoek is gebleken dat bodemchemie in laagvenen veel dynamischer is dan werd gedacht. Een daling van de grondwatertafel tijdens droge zomerperioden leidt onmiddellijk tot een verzuring in de veenbodem en dit kan eveneens leiden tot een hogere beschikbaarheid van P in het bodemwater. Het huidige project is een vervolg van dit onderzoek waarbij de nadruk zal gelegd worden op het gebruik van deze kennis voor duurzame beleidsontwikkeling i.f.v. biodiversiteit en effecten van Global Change. Drie aspecten zullen behandeld worden:
1. het opstellen van een algemeen model voor de gevoeligheid van veenbodems voor droogte geïnduceerde verzuring. Hierbij wordt rekening gehouden met bodemchemische en bodemfysische factoren en de gebiedsspecifieke relatie tussen de grondwatertafelschommelingen en klimaat. De modellering van het verband tussen hydrologische toestand en klimaat zal gebeuren op basis van gegevens die door het KMI ter beschikking kunnen worden gesteld. Toekomstige klimaatscenario's zullen worden afgelijnd in overleg en samenspraak met de klimaatsgroepen in het programma (KMI, UCL). Indien geen klimaatsscenario's met voldoende resolutie beschikbaar komen, zal gebruik gemaakt worden van historische extremen;
2. het modelleren van het gedrag van P in laagvenen onder normale en overgangscondities bij verdroging en verzuring;
3. door het gebruik van micro-kosmos experimenten, de respons van verschillende functionele groepen van de vegetatie op het effect van droogte geïnduceerde verzuring en P gedrag onder normale en overgangssituaties in te schatten.
De studiegebieden zijn hoofdzakelijk gelegen in België, maar zendingen zullen georganiseerd worden om in het buitenland extra gegevens te verzamelen.
Cyberspace: brochure réalisée à l'occasion de l'exposition "Vivre ou survivre"
SSTC ... et al. Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0702)
[Om te downloaden]
Cyberspace: brochure samengesteld ter gelegenheid van de tentoonstelling "Leven of overleven"
DWTC ... et al. Brussel: DWTC, 2001 (SP0703)
[Om te downloaden]
Hydrological, soil chemical and ecological effects of climate change in species rich fens: final report
Van Haesebroeck, Véronique - Vlassak, Karel - Hens, Maarten ... et al Brussels: OSTC, 2001 (SP0984)
[Uitgeput]
