Onderzoeksproject CG/DD1/241 (Onderzoeksactie CG)
Context
In aansluiting op de Overeenkomst van Rio betreffende klimaatsveranderingen (1992), neemt België deel aan de internationale onderhandelingen met betrekking tot het voorkomen van het broeikaseffect. Deze deelname stelt onder andere de volgende twee vragen aan de orde :
- Wat zijn de doelstellingen waartoe België zich kan verbinden voor 2005, 2010, 2015 en 2020 inzake de emissies van zowel CO2 als andere broeikasgassen?
- In hoeverre moeten deze doelstellingen nagestreefd worden volgens het principe van de "verdeling van de lasten" (burden sharing) en volgens het principe van de "gezamenlijke toepassing" (Joint implementation)?"
Het project
Het doel van het project is een antwoord te geven op de twee bovenvermelde vragen door een onderzoeksnetwerk uit te bouwen, CLIMNEG genaamd, waaraan meegewerkt wordt door drie universitaire onderzoeksinstituten (CORE-UCL, ASTR-UCL, CES-KUL) en een Belgisch overheidsinstelling (het Federaal Planbureau). Dit netwerk houdt zich bezig met de interdisciplinaire analyse van de besluitvorming inzake klimaatsverandering. De gemeenschappelijke wetenschappelijke taal is die van de mathematische modellering: modellen van de fysische fenomenen, van de economische relaties en econometrische modellen.
- Het onderzoek beoogt, met behulp van een economisch-klimatologisch model , de beleidskeuzen te bestuderen die het best zouden voldoen aan drie criteria: optimaliteit op wereldvlak, interregionale en intergenerationele rechtvaardigheid en strategische stabiliteit (in de zin van aanvaardbaarheid van de verdragsbepalingen die dit beleid moeten tot stand brengen.
- De inhoud van deze beleidskeuzen is drievoudig : 1) de verbintenissen die België op middellange en lange termijn kan aangaan, 2) het delen van de lasten (burden sharing), en 3) de analyse van de eventueel door verscheidene landen gezamenlijk te voeren acties (Joint implementation).
- Ook het bepalen van de instrumenten waarmee deze beleidskeuzen het best kunnen worden uitgevoerd, is onderdeel van dit onderzoek.
- Aangezien vastgesteld wordt dat er vaak geen sprake is van enige koppeling tussen de resultaten van zo’n onderzoek en de verwachtingen en noden van de hoge ambtenaren die actief bij de onderhandelingen betrokken zijn, is in het project plaats ingeruimd voor de werkwijze voor het voeren van onderhandelingen in verband met klimaatsveranderingen. Het onderzoek zal gebeuren in desbetreffende overheidsinstelling, in een voortdurend en rechtstreeks contact met de de universitaire ploegen.
Partners
De rol van de verschillende ploegen in het kader van het project is de volgende :
- CORE-UCL : ontwikkeling van de economische component van een economisch-klimatologisch model , karakterisering van scenario's voor de vermindering van broeikasgassen volgens drie alternatieve criteria (optimaliteit, billijkheid, strategische stabiliteit), analyse van de verdeling van lasten (burden sharing ) en van het eventueel opzetten van gezamenlijke toepassingen (joint implementation).
- ASTR-UCL : ontwikkeling van de klimaatcomponent door het in aanmerking nemen van transferfuncties die het best overeenstemmen met de recente stand van de kennis terzake en evaluatie van de gevolgen van verschillende economische scenario's op het wereldklimaat.
- CES-KUL : ontwikkeling van een econometrisch model voor het schatten van kostenfuncties voor de schoonmaak- en schadekosten, op wereld- en Europees vlak, gebruikmakend van algemeen-evenwichtsmodellen en met inbegrip van de internationale stromen. Toepassing van het MARKAL-model voor het schatten van de kostenfuncties op Belgisch niveau.
- FPB : toetsen van het bovenstaande aan de praktijk van de internationale onderhandelingen in verband met klimaatsveranderingen via de analyse (i) van de internationale coördinatie ten aanzien van het gebruik van de instrumenten en (ii) van de besluitvormingsmechanismen in België en in het buitenland inzake het voorkomen van het broeikaseffect.
Verwachte resultaten
Het doel is een economisch-klimatologisch model te bouwen waarmee de beleidskeuzen voor een vermindering van broeikasgassen op wereld-, Europees en Belgisch vlak gedefinieerd, gekarakteriseerd en berekend kunnen worden. Dit model moet kunnen helpen om :
- de doelstellingen voor een vermindering van de emissies te bepalen;
- de internationale aansprakelijkheidsverdeling en de uitvoering ervan via geëigende instrumenten te bepalen;
- gezamenlijke toepassingen te bestuderen en daarvoor geschikte instrumenten en maatregelen te bepalen;
- de resultaten van dat alles te toetsen aan de huidige, vroegere en toekomstige werkwijze van de Belgische onderhandelaars in het kader van de lopende internationale onderhandelingen.
Wetenschappelijke samenwerkingsverbanden
Evenals het onderzoeksnetwerk CLIMBEL (contract DWTC CG/10/27), werken wij samen met de Fondazione ENI Enrico Mattei (FEEM), het Massachusetts Institute of Technology (MIT), de Groupement de Recherche en Economie Quantitative van Aix-Marseille (GREQAM), de University of California in Santa Barbara, het Indian Statistical Institute, het CentER in Tilburg en het BEIJER Institute of Ecological Economics in Stockholm.
Changements climatiques, négociations internationales et stratégies de la Belgique (Réseau CLIMNEG): résumé exécutif
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP1004)
[Om te downloaden]
Climate Change, International Negotiations and Belgian Strategies (CLIMNEG project): executive summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP1005)
[Om te downloaden]
Changements climatiques, négociations internationales et stratégies de la Belgique (réseau CLIMNEG): rapport final
Tulkens, Henry Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0986)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]