Onderzoeksproject CP/21 (Onderzoeksactie CP)
Context
De Europese Commissie publiceerde in 1997 het Witboek ‘Energie voor de toekomst: duurzame bronnen van energie’. Hierin werd de doelstelling vooropgesteld om tegen 2010 12% van het bruto binnenlands verbruik van de EU te produceren op basis van hernieuwbare energiebronnen. Momenteel bedraagt de bijdrage ca. 6%.
In 2001 werd de eerste Europese richtlijn over hernieuwbare energiebronnen goedgekeurd, gericht op het bevorderen van elektriciteitsproductie op basis van deze bronnen. De richtlijn introduceert een rapporteringsplicht over de evolutie van het aandeel van het verbruik van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen in iedere lidstaat, en een verplichting invoert m.b.t garantie van oorsprong van deze elektriciteit. Verder worden er indicatieve doelstellingen per lidstaat aangegeven, en een globale EU 15 doelstelling van 22,1% aandeel van groene stroom in het bruto binnenlands elektriciteitsverbruik. De Europese Commissie kan, indien de natuurlijke evolutie afwijkt van de vooropgestelde doelstellingen, bindende maatregelen voorstellen. België heeft hierbinnen een indicatieve doelstelling van 6% tegen 2010.
België heeft de Europese doelstellingen voor elektriciteit op basis van hernieuwbare bronnen opgenomen in zijn regionale en federale wetgeving: België beoogt om 6% van zijn elektriciteitsverbruik te realiseren op basis van hernieuwbare bronnen tegen 2010.
De huidige bijdrage van hernieuwbare bronnen in België is beperkt tot ca. 1% van het elektriciteitsverbruik.
Beschrijving van het projet
België is koploper m.b.t. de implementatie van offshore windparken in zijn territoriale wateren, en kan - afhankelijk van de uitkomst van de lopende procedures - bij de eerste lidstaten van de EU zijn met grote offshore windparken in zijn territoriale zee.
Doelstellingen
(A) Bepaling van het potentieel van off-shore wind energie productie in de Belgische territoriale wateren door:
- onderzoeken van de geologische en geotechnische beperkingen;
- bestuderen van het windklimaat voor de beoogde gebieden;
- analyse van de opties voor de netkoppeling.
(B) Studie van de technologische evoluties en de economische haalbaarheid van de lange termijnopties door analyse van:
- scenarios voor de evoluties van off-shore wind turbine technologie;
- de evolutie van elektrotechnische schema's voor onderlinge koppelingen en voor netkoppeling en dit gebaseerd op de te verwachten technologische evoluties en de evoluties van de architectuur van het elektriciteitsnet;
- de lange termijn opties voor funderingsstructuren, installatieprocedures en operationele- en onderhoudsprocedures.
(C) Bepaling van het fysisch, technisch en economisch potentieel voor off-shore wind energie toepassing in de Belgische territoriale zee gebaseerd op het specifieke gegeven potentieel en de te verwachten technologische evoluties.
Interactie tussen de verschillende partners
Coördinatie: 3E
1. Onderzoek naar het potentieel
1.1. Geologische en geotechnische studie van de Belgische territoriale wateren: RUG RCMG
1.2. Windpotentieel: 3E
1.3. Analyse van de optie voor high-voltage netkoppeling: KUL ESTA/ELEN
1.4. Onderzoek naar alle statische en dynamische factoren die het potentieel in de praktijk belemmeren: 3E
2. Berekening van de Technologische opties
2.1. Windpark technologie: 3E
2.2. Overzicht van de electrische interconnectie en netkoppeling: KUL ESAT/ELEN
3. Definitie van het potentieel
3.1. Berekening van het globaal potentieel: 3E en in discussie met RUG, KUL en het gebruikerscomité
3.2. Berekening van het globaal potentieel: 3E, RUG, KUL en het gebruikerscomité
4. Rapportering van de aan te bevelen politieke maatregelen en resultaten: 3E, RUG, Kul en het gebruikerscomité
Verwachte resultaten en/of producten
1. Hiërarchische classificatie en geïntegreerde cartografie van sites gebaseerd op geologische, geotechnische, morfo- en sedimentdynamische criteria.
2. Berekening en classificatie van het windpotentieel van de Belgische Noordzee.
3. Gedetailleerde parametersering van de relevante beschikbare net infrastructuur mogelijkheden.
4. Inventaris en ruimtelijke definitie van niet-technische exclusie zones.
5. Technologische karakteristieken van offshore windturbines anno 2005 en anno 2015.
6. Software voor statische en dynamische berekeningen van net interactie voor offshore windenergie.
7. Rapportering van de resultaten van de simulaties van de net interactie voor de verschillende elektro-technische opties voor interconnectie en netkoppeling van offshore windturbines.
8. Overzicht van het lokaal fysisch, technisch en economisch potentieel voor offshore windenergie in de Belgische Territoriale Wateren anno 2005 en anno 2015.
9. Rapportering van het globaal fysisch, technisch en economisch potentieel voor offshore windenergie in de Belgische Territoriale Wateren anno 2005 en anno 2015.
10. Rapportering van de aan te bevelen politieke maatregelen voor de optimale exploitatie van het Belgisch offshore windpotentieel.
11. Workshop die de resultaten van het project presenteert.
De betrokkenheid van ten minste 6 verschillende regionale en federale administraties benadrukt het belang om over een objectieve analyse te beschikken die de beleidsobjectieven van al deze domeinen in rekening neemt.
De exploitatie van de resultaten beoogt om de onderzoeksresulaten als richtlijn te laten fungeren voor de betrokken administraties, om gefundeerde beslissingen en afwegingen toe te laten bij het toekennen van concessies en vergunningen die gepaard gaan met offshore wind projectontwikkeling. Dit omvat de volgende elementen:
- In rekening nemen van verwachte technologische evoluties.
- Ieders bevoegdheidsdomein in perspectief van alle bevoegdheidsdomeinen plaatsen, en inzicht bieden in mogelijk conflicterende domeinen.
- Stimuleren van overleg en discussie tussen de bevoegde administraties op basis van feiten en analyses.
Partners
Activiteiten
3E nv
Hoofdactiviteiten:
- fotovoltaïsche zonne-energie;
- zon-thermische energie;
- wind energie;
- waterkracht;
- energie in gebouwen;
- energie- en milieubeleid
KULeuven, Department Elektrotechniek
Hoofdactiviteiten:
- analyse, ontwerp en optimalisatie van het regime en dynamisch gedrag van elektromagnetische energie-omzetters en elektrothermische toepassingen;
- ontwikkeling van hoogperformante twee- en driedimensionale veldberekeningssoftware (eindige-elementenmethode);
- meting en berekening van het gedrag, efficiëntie, opwarming, trillingen en geluid van elektrische machines;
- digitale controle, automatisatie en simulatie van toerentalvariabele aandrijvingen, actieve filters en communicatietoeppassingen over het elektriciteitsnet;
- power quality: modellering van de gevolgen van harmonische stromen en spanningsdips, bestuderen van PQ parameters en technologische oplossingen;
- analyse, ontwerp, beveiligings- en power quality-aspecten van hernieuwbare energie-omzetting, met de aandacht voor fotovoltaïsche toepassingen;
- techno-economische studies aangaande de vrijgemaakte elektriciteitsmarkt.
Universiteit Gent, Renard Centrum voor Marine Geologie
- ontwerp en toepassing van originele zeer hoog-resolutie seismische technieken in the offshore en limnische omgeving;
- multibeam mapping en akoestische bodem characterisering, dikwijls in combinatie met sediment sampling en/of coring en sediment transport metingen.
Coördinaten
Promotor
Geert Palmers
3E nv
Verenigingsstraat 39, B-1000 Brussel
Tel: +32 (0)2 217 58 68; Fax: +32 (0)2 219 79 89
info@3E.be
http://www.3E.be
Partners
Ronnie Belmans and Johan Driesen
Katholieke Universiteit Leuven (KULeuven)
Onderzoeksgroep Elektrische Energie (ESAT/ELEN)
Kasteelpark Arenberg 10, B-3001 Heverlee
Tel: +32 (0)16 32 10 20; Fax: +32 (0)16 32 19 85
Ronnie.belmans@esat.kuleuven.ac.be
http://www.esat.kuleuven.ac.be
Jean-Pierre Henriet
Universiteit Gent (RUG)
Renard Centre of Marine Geology
Vakgroep Geologie en Bodemkunde
Krijgslaan 281, S8, B-9000 Gent
Tel: +32 (0)9 264 45 85; Fax: +32 (0)9 264 49 97
Jeanpierre.henriet@rug.ac.be
http://www.rug.ac.be
Gebruikerscomité
- H.J.M. Beurskens - European Wind Energy Association - ECN Energieonderzoek Centrum Nederland - Petten (NL)
- Tom De Mulder - Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Division of Flanders Hydraulics - Borgerhout
- Marc Deprez - FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie - Brussel
- Frank Maes - Universiteit Gent (UGent) - Vakgroep Internationaal Publiek Recht - Maritiem Instituut - Gent
- Jan Mees - Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) - Oostende
- Frank Mostaert - Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Afdeling Waterbouwkundig Laboratorium en Hydrologisch Onderzoek - Borgerhout
- Jan Seys - Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) - Oostende
- Jean Verbeeck - ELIA s.a. - Brussel
Tertiary and quaternary Geology of the Belgian Continental Shelf
Le Bot, S. - Van Lancker, V.- Deleu, S. ... et al Brussels : Federal Science Policy Office, 2003 (SP1212)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Optimal Offshore Wind Energy Developments in Belgium : final report
Le Bot, S. - Van Lancker, V. - Deleu, S. ... et al Brussels : Federal Science Policy, 2004 (SP1331)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]