Onderzoeksproject HL/DD/12 (Onderzoeksactie HL)
In het kader van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling is het een van de belangrijkste doelstellingen om tegemoet te komen aan de behoeften van de huidige generatie, zonder de behoeftenvoorziening van de toekomstige generaties te schaden. Om de behoeftenvoorziening van de toekomstige generaties in stand te houden, dienen de milieu-effecten van de huidige produktie- en consumptie-activiteiten te worden beperkt, zodanig dat de uitputting, verontreiniging en aantasting vermindert. Om te voorzien in de behoeften van de huidige generatie (en dit op mondiaal vlak) dient prioritair werk gemaakt te worden van de maatschappelijke ontwikkeling en armoedebestrijding. Op deze beleidsterreinen wordt het steeds belangrijker om rekening te houden met de voorraden aan grond- en brandstoffen en de natuurlijke rijkdommen in het algemeen. Om deze doelstellingen qua behoeftenvoorziening voor de huidige en toekomstige generaties te omschrijven wordt het begrip 'milieugebruiksruimte' gehanteerd. Dit concept wijst tegelijkertijd op de mogelijkheden van het milieugebruik door de menselijke soort, maar ook op de grenzen van het milieusysteem. Het onderzoek op dit terrein staat nog maar in de kinderschoenen. De milieubewegingen en derde wereldbewegingen uit de ons omringende landen hebben de aanzet gegeven voor een invulling van het begrip door het Duitse Wuppertal Institut. In Nederland heeft een onderzoeksinstelling zijn tanden in het concept 'milieugebruiksruimte' en de methodiek voor het bepalen ervan gezet. Lessen kunnen uit deze beide en andere te onderzoeken benaderingen getrokken worden om tot een idee te komen over de mogelijkheden en beperkingen van het concept 'milieugebruiksruimte', die in de grootst mogelijke mate onderbouwd zijn.
Dit project onderzoekt ook de functie van het concept 'milieugebruiksruimte' , in het kader van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling. Dit onderzoek dient te resulteren in een overzicht van de mogelijkheden, maar ook van de beperkingen van het concept.
Het verloop van het onderzoeksproject ziet er als volgt uit:
Jaar 1: theoretisch onderzoek over duurzame ontwikkeling, milieugebruiksruimte, draagkracht, 'foot prints', systemen van behoeftenvoorziening voor huidige generaties en de mondiale ontwikkelingsproblematiek, rechten van toekomstige generaties en milieubescherming, het identificeren van milieu-effecten van consumptiepatronen en produktie-activiteiten, de factor van het demografisch beleid, de ethische discussie bij de operationalisering van het concept 'milieugebruiksruimte';
Jaar 2: illustreren van de mogelijkheden en beperkingen van het concept 'milieugebruiksruimte' het vlak van het 'broeikaseffect':
. Deel 1: opmaak van een rapport over de mogelijkheden en de beperkingen van het concept 'milieugebruiksruimte' voor het thema van 'klimaatverandering'
. Deel 2: valoriseren van de resultaten van dit onderzoeksproject door het verspreiden van informatie over het Belgisch beleid inzake 'klimaatverandering' en hoe rekening gehouden wordt met principes zoals billijkheid, maar ook milieugebruiksruimte.
In heel het progamma 'Hefbomen voor een beleid gericht op duurzame ontwikkeling' en zeker in het eerste deel wordt de vraag naar meer eenvormigheid over het begrip 'duurzame ontwikkeling' centraal gesteld. Het werken aan een grotere mate van eenduidigheid omtrent het principe van duurzame ontwikkeling veronderstelt het onderzoeken en ontleden van voorafgaande concepten er uitgangspunten van theorieën in onderscheiden onderzoekstradities over het belang van het natuurlijk kapitaal, de draagkracht van het milieusysteem of de grenzen waarbinnen de menselijke ontwikkeling gebruik kan maken van het leefmilieu. Met dit onderzoek over milieugebruiksruimte word tegemoet gekomen aan de vraag naar meer eenduidigheid omtrent duurzame ontwikkeling vanuit de cruciale relatie tussen menselijk en milieu-systeem.
Onderzoek naar de mogelijkheden en beperkingen van het concept milieugebruiksruimte: eindrapport
Doom, R. - De Jonge, Walter - Van Assche, Joke ... et al Brussel: DWTC, 2001 (SP0926)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Onderzoek van de mogelijkheden en beperkingen van het concept milieugebruiksruimte: bijlagen bij het eindrapport
Brussel: DWTC, 2001 (SP0940)
[Om te downloaden]
The Environmental Utilisation Space, capabilities and limitations of a concept: summary
Brussels: OSTC, 2002 (SP1065)
[Om te downloaden]
