Onderzoeksproject HL/DD/20 (Onderzoeksactie HL)
Het onderzoek betreft de sociale, economische en politieke aspecten van de uitwerking en de verspreiding van technologieën ten dienste van duurzame ontwikkeling.
Het onderzoek omvat vijf fasen:
De eerste fase beoogt de globale analyse van het verband tussen technologie en duurzame ontwikkeling, om aan te tonen dat technologie zowel een oorzaak van niet duurzame ontwikkeling als een bevorderlijke factor van duurzame ontwikkeling kan zijn; uit deze fase kan men technologische keuzen afleiden.
De tweede fase dient om de technologische keuzen die duurzame ontwikkeling bevorderen beter te karakteriseren. Deze karakterisering is gebaseerd op een reeks criteria, die niet alleen milieuaspecten omvatten, maar ook de andere dimensies van duurzame ontwikkeling, met name de doelstellingen van solidariteit en gelijkheid (tussen Noord en Zuid en tussen de huidige en de toekomstige generaties) en de veranderingen in productie en consumptie. In deze fase worden ook de trends van vraag en aanbod van deze technologieën bepaald, en worden de organisatie van de wereld- en de Belgische markt geanalyseerd.
De derde fase betreft de studie van mogelijke en werkelijke invloeden van technologische innovatie die duurzame ontwikkeling bevordert. In verband met de aard en omvang van de voordelen voor het milieu, worden twee essentiële socio-economische aspecten geanalyseerd: competitiviteit en tewerkstelling. De vraag over competitiviteit is tweeledig: enerzijds de competitiviteit van industrieën die de innovatie gebruiken, anderzijds de competitiviteit van de sector die innovaties tot stand brengt (en vaak ook exporteert). De vraag over tewerkstelling dient ook vanuit dit dubbele perspectief beschouwd te worden, waaraan men de onrechtstreekse effecten geïnduceerd door een 'ecologische modernisering' van de industrie toevoegt.
In de vierde fase wordt technologische innovatie in verband gebracht met andere instrumenten ter bevordering van duurzame ontwikkeling , met name wetenschappelijk onderzoek,milieufiscaliteit en milieuregelgeving, de openbare aanbestedingen, ontwikkelingssamenwerking.
De vijfde fase ten slotte bekijkt de conclusies van de voorgaande fasen in relatie tot de Belgische context en de rol die België speelt in de internationale scène. De mogelijkheden inzake ontwerp, verspreiding en gebruik van de technologieën ten dienste van duurzame ontwikkeling worden hier aangegeven. Ook de remmende en activerende factoren, de kansen en uitdagingen worden aangegeven, met bijzondere aandacht voor de rol ervan. Er worden middelen voorgesteld om in de industriële wereld een gunstigere 'sociale basis' te scheppen voor duurzame ontwikkeling. Er worden pistes en scenario's aangeboden voor een duurzame productiewijze met de voorwaarden voor de aanvaarding ervan door de maatschappij.
De operationele doelstelling is de beleidsmakers te helpen in hun werk om in overeenstemming met een model van duurzame ontwikkeling, het uitstippelen van een innovatiebeleid aan te moedigen en de verspreiding van technologieën en de verandering van het productienetwerk te bevorderen.
Om deze reden benadrukt dit valorisatievoorstel drie actiemiddelen:
. communicatie,
. opbouw van expertise 'op maat', met de medewerking van de betrokken gebruikers,
. uitwerking van communicatie- en samenwerkingsmodaliteiten tussen de Gewesten.
Working Paper n° 28 (janvier 2000) : L’innovation technologique au service du développement durable. Rapport intermédiaire.
Anne-Catherine Rousseau, Gérard Valenduc, Patricia Vendramin (FTU)
L'innovation technologique au service du développement durable: rapport final
Patris, Cécile - Warrant, Françoise - Valenduc, Gérard Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0646)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
L'innovation technologique au service du développement durable: working paper n°1: aspects conceptuels
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0776)
[Om te downloaden]
L'innovation technologique au service du développement durable: working paper n°2: politiques d'innovation et politiques environnementales
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0777)
[Om te downloaden]
L'innovation technologique au service du développement durable: working paper n°3: stratégies d'innovation des entreprises: résultats empiriques
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0778)
[Om te downloaden]
L'innovation technologique au service du développement durable: working paper n°4: stimulation de l'innovation technologique en faveur du développement durable
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0779)
[Om te downloaden]
L'innovation technologique au service du développement durable: working paper n°5: un domaine technologique emblématique: les sources d'énergie renouvelables dans la production d'électricité
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0780)
[Om te downloaden]
L'innovation technologique au service du développement durable: synthèse
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0781)
[Om te downloaden]
Technological innovation fostering sustainable development: summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP0782)
[Om te downloaden]