Onderzoeksproject HL/DD/22 (Onderzoeksactie HL)
Het project heeft als doel onderzoek te verrichten naar hefbomen voor duurzame ontwikkeling in de Belgische industrie.
Het project omvat 4 fases:
FASE 1: Analyse van de milieudruk veroorzaakt door de Belgische industrie.
Het onderzoek omvat de belangrijkste sectoren van de Belgische industrie. Voor elke sector worden de volgende kenmerken beschreven:
. plaats van de sector in de globale productieketen vanaf de winning van grondstoffen (ertsen, hernieuwbare grondstoffen zoals hout en gewassen) tot het aanbod van het product op de markt
. marktstructuur en organisatie van de sector
. strategieën en trends (investeringen, productontwikkeling, toekomstige evoluties)
. productieprocessen
. geschatte bijdrage van de sector tot 6 belangrijke vormen van milieu-druk:
1) energiegebruik, 2) waterverbruik, 3) afvalproductie, 4) emissies van afvalwater, 5) lucht-emissies, 6) voortbrenging van verkeersstromen
. knelpunten voor duurzame ontwikkeling in de Belgische industrie: 1) know-how en conceptuele belemmeringen, 2) technologische belemmeringen, 3) economische belemmeringen, 4) marktstructuur en organisatorische belemmeringen.
FASE 2: Selectie van indicatoren voor Duurzame Ontwikkeling in de industrie.
Druk- en respons-indicatoren zullen ontwikkeld worden, voortbouwend op de vaststellingen in Fase 1. Toestand-indicatoren die de kwaliteit van het milieu meten, passen niet in dit onderzoek.
Door het selecteren van druk-indicatoren trachten we duurzame maatstaven te vinden binnen elk van de zes vormen van milieu-druk (cfr. fase 1) met als doel zo exact mogelijk de druk te meten die door industriële activiteiten wordt uitgeoefend.
We gaan na of globale indicatoren voor de gehele industriële activiteit zinvol zijn, en indien dit niet het geval zou zijn, hoe de verschillende indicatoren zich onderling tot elkaar verhouden. Bij de respons indicatoren, zullen we beschrijven welke maatregelen al ondernomen zijn door de diverse sectoren, en welke er commercieel beschikbaar zullen zijn binnen de eerstkomende 5 jaar. De maatregelen zullen duidelijk gespecifieerd en geordend worden volgens de ladder van Lansink, nl.: 1) preventie, 2) hergebruik, 3) recuperatie, 4) verwerking/behandeling (vb. verbranden) en 5) dumping (vb. storten, schoorsteen emissies)
FASE 3: Indeling van bedrijven binnen een industriële sector in preventie-fases.
De diffusie van preventie ideeën en oplossingen is moeilijk te meten. We ontwikkelen een methode om dit te doen. Naargelang hun kennis, houding en gedrag ten aanzien van afval- en emissiepreventie, kunnen bedrijven in vijf preventie-fases ingedeeld worden: 1) onwetend, 2) non-interesse/interesse, 3) initiatie, 4) implementatie en 5) routinizing.
Elke fase vereist een specifieke benadering met aangepaste instrumenten. De indeling wordt gemaakt op basis van de resultaten van vroegere projecten en contacten met federaties. Op die manier wordt een zicht verkregen op de vorderingen van de industrie naar een duurzame ontwikkeling. Het project zal onderzoeken of een verfijnde bedrijfsindicator mogelijk is op basis van data die vandaag slechts een eerste ruwe indeling mogelijk maken.
FASE 4: Gevalstudie: Toepassing van fase 1, 2 en 3 op één industriële sector.
Voortbouwend op de geselecteerde druk en respons indicatoren, onderzoeken we nu welke instrumenten kunnen ingezet worden om het proces van duurzame ontwikkeling te continueren (of te initiëren) en dit voor één industriële sector. Ook de gevolgen voor de sector van een versnelde invoering van Duurzame Ontwikkeling zullen bestudeerd worden (impact op concurrentiekracht, werkgelegenheid, technologische ontwikkelingen).
Indicatoren voor duurzame ontwikkeling in de Belgische industrie: eindrapport
Deconinck, D. - Capon, L. - Clerinx, B. ... et al. Brussel: DWTC, 2001 (SP0803)
[Om te downloaden]
[Uitgeput]
Indicatoren voor duurzame ontwikkeling in de Belgische industrie: synthese
Deconinck, D. - Capon, L. - Clerinx, B. ... et al. Brussel: DWTC, 2001 (SP0804)
[Om te downloaden]
Indicators for sustainable development in the Belgian industry: summary
Deconinck, D. - Capon, L. - Clerinx, B. ... et al. Brussels: OSTC, 2001 (SP0805)
[Om te downloaden]
