Onderzoeksproject MD/DD/20 (Onderzoeksactie MD)
Doelstellingen van het onderzoek
Nieuwe ontwikkelingen in ruimtelijke ordening dragen bij tot veranderingen in verkeersstromen en in de samenstelling van het verkeer. Wanneer de bestaande weginfrastructuur niet meer aangepast is aan de verkeersomstandigheden, worden wegen onveiliger. Zo ook kunnen veranderingen van het wegennet aanleiding geven tot situaties waarbij de infrastructuur niet meer is aangepast aan de omgeving. Door verkeersveiligheid te onderzoeken in termen van een evenwicht tussen de weginfrastructuur en de omgeving, kan tijdens het planningsproces de veiligheidsimpact van ruimtelijke beslissingen in rekening worden gebracht.
Het project zal bijdragen tot de kennis van :
1. Inventarisatietechnieken voor "zwarte zones"
2. Methoden voor de beoordeling van "zwarte zones"
3. Oorzakelijke relaties bij de verklaring van wegongevallen
4. De rol van de omgeving en landinrichting in lokale wegveiligheid
5. De rol van ruimtelijke planning in wegveiligheid
Methodologie
Ruimtelijke concentratie van wegongevallen in België:
* Definitie van "zwarte zones": statistische analyse van de ongevallen op de genummerde wegen.
* Ontwikkeling van een verklarend statistisch model: typologie van wegsegmenten en ruimtelijk verklarend model (regressie, logit model)
Diepgaande diagnose van de zwarte zones:
* Selectie van zwarte zones o.b.v. resultaten van voorgaande studie
* Diepte-analyse per zone a.d.h.v. een reconstructie van de individuele ongevallen in de zone en een functionele analyse van de ruimtelijke en verkeersomgeving
* Confrontatie tussen de reconstructie en de functionele analyse
* Confrontatie van de diepte-analyse en het statistisch model
Verkeersimpact van landinrichting in relatie tot de weginfrastructuur:
* Ontwikkeling van een consistente databank van bodembestemmingen
* Ontwikkeling van een consistente databank van weginfrastructuur
* Identificatie van bestemmingszones met een verhoogd ongevallenrisico en identificatie van de draagcapaciteit van de bestemmingszones, via overlegging van de gecreëerde kaarten met de statistische analyse van de ongevallenspreiding.
*Beoordeling van de verkeersimpact van de verschillende bestemmingscategorieën
* Identificatie van de kwetsbaarheid van wegen voor verkeer dat door bepaalde bestemmingen geïnduceerd wordt
* Identificatie van de impact van bestemmingen in een bepaald gebied op de verkeersveiligheid in de andere gebieden
Potentiële gebruikers
* Wetenschappelijke valorisatie:
Het onderzoek zal resulteren in discussieteksten en artikels, gepubliceerd in de betrokken onderzoekssectoren. De nieuwe inzichten zullen gepresenteerd worden op seminaries en conferenties. Het voorgestelde project zal bijkomend onderzoek in het domein van duurzame mobiliteit mogelijk maken. Al de deelnemers zijn leden van internationale platforms voor kennis-uitwisseling in de domeinen van weg- en buurtveiligheid.
* Beleidsondersteuning
Gezien het grote belang van dit voorgestelde onderzoek voor het huidige politieke beslissingsproces in ruimtelijke ordening en mobiliteitsplanning, zal de valorisatie van de verwachte resultaten als een aparte deelstudie worden uitgewerkt.
Volgende drie benaderingen worden voorgesteld voor de politieke beleidsvaloristatie van de verwachte resultaten:
1. Integratie van de nieuwe inzichten in de globale strategie van het BIVV. Bedoeling is om ondermeer met de resultaten van dit onderzoek op een structurele wijze gebruik te maken van de beschikbare GIS-gegevens en dit verder uit te bouwen.
2. Samen met de twee andere onderzoeksgroepen, zal het BIVV de nieuwe wetenschappelijke bevindingen vertalen naar politieke beleidsrichtlijnen. Meer bepaald wordt voorgesteld om een checklist op te stellen van de belangrijkste veiligheidsprincipes die best geïntegreerd worden in het ruimtelijke- en mobiltiteitsbeleid.
3. Het overbrengen en uitwisselen van de nieuwe onderzoeksresultaten zal gebeuren via een workshop of seminarie, georganiseerd door het BIVV in nauwe samenwerking met de UCL en de KUL. Het doel is bewustmaking van politici, beleidsverantwoordelijken, wegbeheerders, lokale overheden, industriële vertegenwoordigers, en de onderzoekswereld. De workshop zal vooral gericht zijn op het verband tussen ruimtelijke ordening en infrastructuur planning (en beleid) en verkeersveiligheid.
* Gebruikersgroep
In de gebruikersgroep werden in overeenstemming met bovenstaande doelstellingen ook voornamelijk vertegenwoordigers opgenomen van federale, gewestelijke, en lokale overheden die betrokken zijn bij de problematiek van verkeersveiligheid.
Link naar duurzame ontwikkeling
Het onderzoek zal indicatoren, in termen van ongevallenrisico, opleveren voor de negatieve gevolgen verbonden aan de ruimtelijke ontwikkelingen. Deze indicatoren kunnen gebruikt worden als maat voor de duurzaamheid van geplande ontwikkelingen. Dergelijke indicatoren worden gebruikt voor "Green Accouting", een term gebruikt door internationale organisaties als EUROSTAT, de WERELDBANK, ... die de mogelijkheid onderzoeken om de welvaart van een land niet uitsluitend in termen van BNP uit te drukken, maar in termen van parameters met betrekking tot de kwaliteit van het leven in een land.
Impact de l'aménagement du territoire sur la sécurité routière durable. Tâche A: Concentration spatiale des accidents de la route: rapport final (a)
Bruxelles: SSTC, 2001 (SP0900)
[Om te downloaden]
Impact van Ruimtelijke Ordening op Duurzame Verkeersveiligheid; Analyse van de Belgische Situatie. Deelstudie 3: Verkeersimpact van landinrichting in relatie tot de wegeninfrastructuur: eindrapport (b)
Brussel: DWTC, 2001 (SP0901)
[Om te downloaden]
Impact van Ruimtelijke Ordening op Duurzame Verkeersveiligheid; Analyse van de Belgische Situatie: samenvatting
Brussel: DWTC, 2001 (SP0902)
[Om te downloaden]
Impact of spatial planning on sustainable traffic safety; Belgian situation analysis: summary
Brussels: OSTC, 2001 (SP0903)
[Om te downloaden]
