Onderzoeksproject NO/B/008 (Onderzoeksactie NO)
Context
De landbouw is zich meer en meer van zijn rol doordrongen. Milieubewustzijn maakt daar onder andere deel van uit. Om de productiviteit veilig te stellen die de voorbije decennia tot stand gebracht werd, moeten pesticiden en meststoffen doordacht aangewend worden. Het is dus noodzakelijk dat gecontroleerd wordt of deze producten volgens de regels aangewend worden.
Het project
De enkele meetmethoden die vóór het project bestonden, waren vaak slecht gedefinieerd of niet aangepast aan de terreinomstandigheden. Ze waren hoofdzakelijk ontwikkeld voor het erkennen in het laboratorium van nieuw materieel, terwijl de controle op de in gebruik zijnde toestellen een meer pragmatische benadering vereist. De te ontwikkelen methoden dienden echter betrouwbaar, objectief en in de tijd reproduceerbaar te zijn.
Wat de spuittoestellen betrof, werd onderzoek verricht naar het erkennen op Belgisch vlak van nieuw materieel, het vergelijken van controlemethoden voor toestellen in gebruik en het uitwerken van een vereenvoudigde methode.
Het onderzoek betreffende de erkenning van nieuw materieel bestond voornamelijk uit het omzetten van meettechnieken om ze compatibel te maken met de geldende verplichte controle op de spuittoestellen in België, doch tegelijk werd ervoor gezorgd een aantal in de andere Europese landen soortgelijke eisen te behouden in geval van wederzijdse erkenning.
Het onderzoek richtte zich vooral op de controletechnieken voor in gebruik zijnde toestellen. De techniek die in Gembloux ontwikkeld is, is al van 1995 in België van toepassing in het kader van de verplichte controle. Door het onderzoek werd deze techniek wetenschappelijk steviger onderbouwd, met name dankzij vergelijkingen met andere bestaande methoden. De methode wordt thans voor haar objectiviteit en nauwkeurigheid erkend. Deze tests hebben het ook mogelijk gemaakt ons controlematerieel beter te maken.
De vereenvoudigde methode stelt een gemakkelijk te gebruiken en goedkope controlekit ten behoeve van de landbouwers voor. Ook al is de methode niet zo nauwkeurig als de officiële controletechniek, toch levert ze de gebruikers genoeg betrouwbare aanwijzingen op.
Het onderzoek dat in verband met de meststoffen werd verricht, had tot doel de terreinmethode te valideren die in Gembloux ontwikkeld werd op grond van de ISO 5690/1 techniek. De twee controletechnieken werden in zeer uiteenlopende situaties met elkaar vergeleken om het kleinste gebrek van de terreintechniek te kunnen onderkennen. Zo kon de betrouwbaarheid van de resultaten bepaald worden en ook in hoeverre de techniek toegepast kan worden.
De laboratoriumtests inzake de fysische kenmerken van de meststoffen hebben het tegelijkertijd mogelijk gemaakt de meettechnieken te verfijnen en verbeteringen voor te stellen in het kader van de Europese normalisatiecomités.
De partners
Het onderzoek, waaraan verschillende werkgroepen meewerkten, werd uitgevoerd in het Centre de Recherches agronomiques de Gembloux, Département Génie rural.
De resultaten werden regelmatig voorgelegd aan het Ministerie van Middenstand en Landbouw, DG4, Inspectie-generaal Grondstoffen en Verwerkte Producten alsmede aan verschillende technische comités.
Verwachte eind-bijproducten en resultaten
- Een tekst over de erkenning van nieuwe spuittoestellen in België werd voorgesteld aan het Ministerie van Middenstand en Landbouw, die de tekst in augustus 98 aan de Europese Commissie overgemaakt heeft.
- De Belgische techniek voor de controle op het gebruik van spuittoestellen werd opgenomen in prenorm CEN 13790/1-2.
- De CRA-techniek voor de controle op de meststoffenspreiders werd gevalideerd door een comparatieve test met de ISO 5690/1 techniek.
- De laboratoriumtests in verband met meststoffen worden gevaloriseerd in het kader van de werkgroep CEN TC 260.
Wetenschappelijke samenwerking
Professor DEBOUCHE Ch., Faculté Universitaire des Sciences agronomiques de Gembloux.
Danish Institute of Agricultural Sciences, Bygholm, Denemarken
Méthodes de mesure de la précision d'application des intrants en agriculture : rapport final
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2003 (SP1170)
[Om te downloaden]