Onderzoeksproject NO/B/013 (Onderzoeksactie NO)
Context
In het kader van het wetenschappelijk ondersteuningsprogramma voor de normalisatie, deel II, van de Dienst voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden (DWTC) werd door de vzw NUBEL een onderzoeksproject uitgevoerd met als doel normalisatieprocedures op te stellen en systemen van kwaliteitsborging te ontwikkelen voor de opname van gevalideerde analysegegevens in de Belgische voedingsmiddelentabel. In het project werd onderzoek verricht met betrekking tot de ontwikkeling van methoden voor de bepaling van totaal vet, vetzuren, vitaminen en mineralen in diverse voedingsmiddelen.
Het project
De doelstellingen van het project waren:
- de ontwikkeling van een betrouwbaar en precies meetinstrument voor de betrokken actoren, zoals de industrie, overheid, consumenten en specifieke doelgroepen;
- de etikettering van de juiste voedingswaarde op basis van analyseresultaten, bekomen met gevalideerde methoden;
- de normalisatie van methoden via de organisatie van "proficiency" tests.
De gekozen voedingsmiddelen waren: leverpastei (vitamine A), volkorenbloem (vitamine B1), drinkyoghurt (vitamine B2), mineralen Ca, Mg, Na, K en Zn in diepvriesspinazie, volkorenbloem en magere yoghurt, totaal vet en vetzuren in leverpastei en biscuit.
Voor de monsterneming werd een protocol uitgewerkt ten einde informatie te bekomen over de staalnemer, de wijze van staalneming, de staalneming, de transportomstandigheden en de aflevering van stalen. De pilootlaboratoria hebben stabiliteit- en homogeniteittesten uitgevoerd waarbij de parameters tijd, temperatuur en de vers en gelyofiliseerde toestand van de producten werden onderzocht. Proficiency testen werden georganiseerd ten einde de betrouwbaarheid van de analytische methoden en de kwaliteit van de laboratoria te evalueren. De analysegegevens van de proficiency testen werden statistisch verwerkt. Besluiten en aanbevelingen werden geformuleerd.
Verwachte eind-bijproducten en resultaten
De analyseresultaten van de"proficiency" testen tonen aan dat met de toegepaste analytische methoden een spreiding van 7 % op het gemiddelde berekende waarde wordt bekomen voor de bepaling van totaal vet in leverpastei en biscuits. Voor de vetzuren worden variaties van 5 tot 25 % bekomen. Voor de bepaling van vitaminen A, B1 en B2 in diverse voedingsmiddelen worden variaties van 10 tot 26 % op het berekend gemiddelde waargenomen. Voor de bepaling van mineralen wordt vastgesteld dat de spreiding van de resultaten functie is van het type mineraal en voedingsmiddel. Ten einde normalisatieprocedures op te stellen zal nog verder onderzoek moeten opgestart worden met betrekking tot de bepaling van vetzuren, vitaminen en sommige mineralen in diverse voedingsmiddelen.
Partners en wetenschappelijke samenwerking
Binnen het onderzoeksproject heeft de vzw NUBEL een coördinerende en administratieve rol, met als belangrijkste taken het plannen van evaluatie- en coördinatievergaderingen en het inbrengen, verwerken en rapporteren van de gegevens. Met betrekking tot de uitvoering van het onderzoeksproject werd ondersteuning verleend door de Eetwareninspectie van het Ministerie van Volksgezondheid en door het Instituut voor Veterinaire Keuring voor de monsterneming. Het Laboratorium van Bromatologie, UIA, het Instituut Paul Lambin, Brussel, en het Laboratorium van Levensmiddelentechnologie, RUG, hebben als pilootlaboratoria een bijdrage geleverd inzake de monsterneming, stabiliteit- en homogeniteittesten van de nutriënten in de diverse voedingsmiddelen en de voorbereiding van stalen voor de ringtest. De erkende nationale en internationale laboratoria hebben deelgenomen aan de ringtest en de organisatie de mogelijkheid geboden statistisch de kwaliteit van de gebruikte analytische methoden te evalueren. Het Onderzoekcentrum voor Informatie van Verbruikersorganisaties heeft als taak het overleg tussen de informatieverstrekkers en gebruikers betreffende de bevindingen en besluiten van het Onderzoeksproject NUKWAP te bevorderen. Tenslotte wordt er met het Belgisch Normalisatieinstituut samengewerkt ten einde te evalueren in welke mate het onderzoek een bijdrage kan leveren aan de normalisatie van analysegegevens en zo de fabrikant kan ondersteunen in het verstrekken van betrouwbare gegevens.
Nutriënten Kwaliteitszorgprogramma (NUKWAP): Normalisatieprocedures en kwaliteitsborgingssysteem voor analysegegevens in de Belgische voedingsmiddelentabel : eindverslag
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2003 (SP1174)
[Om te downloaden]
