Onderzoeksproject P2/09 (Onderzoeksactie P2)
Context
In een duurzame ontwikkeling van de gebouwde omgeving zijn thermische bekommernissen, lawaaibeheersing en geluidsisolatie zeer belangrijke thema’s. Beslissingen over thermische concepten hebben veelal een grote akoestische impact en vice versa. De bestaande nieuwe thermische en akoestische regelgevingen zijn verschillende, niet aan elkaar gekoppelde documenten, wat het erg moeilijk maakt voor de bouwsector. Een geïntegreerde en geoptimaliseerde akoestische en thermische aanpak reeds in de productontwikkelingsfase en bij het ontwerp van gebouwen is logischer en zou tot meer innovatie moeten leiden.
Projectbeschrijving
Doelstellingen
Het project brengt een onderzoeksgroep van akoestici, thermici, informatici en ventilatiespecialisten bij elkaar. In plaats van de integratie van al deze disciplines over te laten aan de ontwerpers, aannemers en industrie, probeert het project dit te laten doen door deze specialisten in de onderzoeksgroep. Daartoe dienen ze zich ook in de specialisatie van de andere disciplines bij te vormen.
Het project wenst deze technische integratie nog verder door te drijven en de verworven kennis breedschalig ter beschikking te stellen door de uiteindelijke complexe, uitgebreide technische knowhow van de diverse deeldisciplines te integreren en te verwerken in gebruiksvriendelijke software tools voor de bouwindustrie.
Methodologie
Het project voorziet in een belangrijke deeltaak om uitgebreide akoestische en thermische databases over materialen en/of bouwelementen tot stand te brengen die de berekeningsmodellen moeten kunnen voeden. Reeds op zich zijn de databases uiterst belangrijk voor de bouwsector voor aanbestedingen, renovatieprogramma’s rond de luchthavens alsook als stimulans voor de industrie om hun producten te laten testen en ze een akoestische en thermische meerwaarde mee te geven.
Naast de ontwerpmodellen wil het project verder stappen zetten naar het volledige virtuele bouwen: nieuwe ontwikkelingen op 3D-ontwerpmodellen gebaseerd op objecten met een IFC-beschrijving (Industrial Foundation Classes) zijn in deze context immers uitermate belangrijk voor de toekomst. Via deze technologie kunnen akoestische en thermische rekentools gekoppeld worden aan architecturale tekenprogramma’s zoals bvb. REVIT, steunende op de gegevens van de deelobjecten van een gebouw (venster, muur, deur,…). Deze deelobjecten worden volledig gedetailleerd beschreven, samen met hun onderlinge koppelingen in IFC-objecten. Deze evolutie is belangrijk ook voor de toeleveringsindustrie en het project wil dan ook de Belgische toeleveringsindustrie attent maken op deze ontwikkelingen.
Alle ontwikkelde rekenmodellen worden in het project getest en verbeterd aan de hand van reële study-cases. Het project wenst vervolgens de ontwikkelde tools en de geïntegreerde kennis van de verschillende specialisten in de onderzoeksgroep te gebruiken in de ontwikkeling van “producten” die deze combinatiekennis oplevert: namelijk geïntegreerde bouwrichtlijnen, ontwerprichtlijnen voor nieuwe producten (bvb. sandwichpanelen, deuren, enz. …) alsook te onderzoeken indien geïntegreerde thermisch-akoestische normen mogelijk zijn (voor de volgende generatie van nationale en Europese normen). Uiteraard zal het project door deze combinatie vernieuwende kennis opleveren die met hoge waarschijnlijkheid zal leiden tot diverse innovatieprojecten.
Verwachte resultaten en/of producten
Naast het belangrijkste resultaat, namelijk de verworven geïntegreerde kennis die bruikbaar is bij de ontwikkeling van nieuwe producten, bouwrichtlijnen, normen, enz. … , mogen er een aantal concrete materiële resultaten verwacht worden:
• De ontwikkeling van vrij toegankelijke databases op het internet wat zowel voordelen biedt voor de gebruiker als de aanbieder van de informatie;
• Door het project ontwikkelde, gebruiksvriendelijke software die uitgebreide, complexe technische informatie en normalisatie-eisen omvat en die de niet-specialist moet toelaten om de ontwerpbeslissing snel op akoestisch en thermisch vlak te evalueren en te optimaliseren;
• De ontwikkeling van geïntegreerde en geoptimaliseerde thermische en akoestische bouwrichtlijnen die door het WTCB gepubliceerd zullen worden in conferentiereeksen zullen toegelicht worden. Door de netwerking in het follow-up committee, mag verwacht worden dat deze ook snel ingang zullen vinden in uitgebreide renovatieprogramma’s rond de luchthavens en belangrijke verkeersassen in ons land;
• De ontwikkeling van geïntegreerde ontwerprichtlijnen voor de ontwikkeling van nieuwe producten (bvb. verbeterde sandwichpanelen, deurconstructies, enz. …);
• Met hoge waarschijnlijkheid zal het onderzoek leiden naar een reeks van industriële innovatieprogramma’s die als spin offs van het onderzoek mogen beschouwd worden;
• De ontwikkeling van stimuli voor betere gebouwen door geïntegreerde thermisch-akoestische labels;
• Lezingen (nationaal en internationaal ondermeer in samenwerking met CIB), workshops en publicaties (gedrukt en op de Normen Antennes Website) over de geïntegreerde benadering én over de snelle internationale evoluties op het domein van ontwerptools en de beschrijvingen van productinformatie volgens Industrial Foundation Classes;
• Het beschikken in België van een werkgroep bestaande uit een mix van akoestici en thermici met een hoge kennis van elkaars discipline (ver boven de gemiddelde kennis van iedere ingenieur), zodoende een kern te vormen voor een nieuwe geïntegreerde aanpak in Europese en Belgische normalisatie, regelgeving en steunprogramma’s…
De resultaten van zo een onderzoek zijn duidelijk interessant voor de gebouwde omgeving, de gebouwgebruikers en voor de globale bouwindustrie in België, nog steeds één van de grootste steunpilaren van onze nationale economie.
Partners
Activiteiten
W.T.C.B. (Afdelingen Akoestiek en Bouwfysica): deze particuliere onderzoeksinstelling, opgericht in 1960, verricht wetenschappelijk en technisch onderzoek ten behoeve van, en verleent technische voorlichting, bijstand en advies aan zijn leden, en draagt bij tot de algemene ontwikkeling en innovatie in de bouwsector.
K.U.Leuven (Laboratorium voor Akoestiek en Thermische Fysica): dit laboratorium verricht wetenschappelijk onderzoek in het akoestische en thermische domein.
CEDIA - ULg: Het CEDIA vormt de akoestische afdeling binnen de Universiteit van Luik.
Contact Informatie
Coördinator
Bart Ingelaere
Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB)
Departementshoofd Bouwfysica en Uitrustingen
Av. Pierre Holoffe 21
B-1342 LIMELETTE
Tel:+32 (0)2 655 77 11
Fax:+32 (0)2 653 07 29
Bart.ingelaere@bbri.be
www.wtcb.be (WTCB en général)
www.normen.be (website normen antennes)
Promotoren
Gerrit Vermeir
Afdeling Akoestiek en Thermische Fysica
Celestijnenlaan 200D
B-3001 Heverlee
Tel: +32 (0)16 32 71 28
Fax: +32 (0)16 32 79 84
Jean Némerlin
Université de Liège (ULg)
Service CAT CEDIA
(Centre d'Etude et de Développement en Ingénierie Acoustique - Institut Montefiore)
Campus Sart-Tilman B 28
B-4000 LIEGE
Tel: +32 (0)4 366 26 55
Fax: +32 (0)4 366 26 49
Jean.nemerlin@ulg.ac.be
Gerrit.vermeir@bwk.kuleuven.ac.be
Opvolgingscomité
Het opvolgingscomité bestaat uit vertegenwoordigers van de brede bouwsector (aannemers, producenten van bouwmaterialen, architecten, studiebureaus en de overheid)
Sébastien La Fontaine - Saint Gobain Glass
Luk Vasseur - Wienerberger
Jean-François Diederickx - ESTIA Entrepries
Nicolas Plom - BANP
Raquel Proost - Sowaer Environnement
Michael Vanstraelen - CDM
Didier Raymaekers - Glaverbel
Rudi Geens - Aminal
Bernard Wallyn - Vlaamse Maatschappij Sociaal Wonen
Danny Geysels - Reynaers Aluminium nv
Etienne De Kempeneer - EDK
Marcelo Blasco - Blasco bvba
Stephane Faignet - IWT
Georges Allo - FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie
Towards an integrated acoustic and thermal approach in buildings (TIATAB) : final report
Ingelaere, Bart - Vermeir, Gerrit - Némerlin, Jean Brussels : Belgian Science Policy, 2011 (SP2250)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
