Onderzoeksproject P4/15 (Onderzoeksactie P4)
Het plantenrijk kent een enorme verscheidenheid aan diverse vormen en structuren. De sessiele levenswijze van hogere planten vereist daarenboven een grote flexibiliteit in de genetische programma's die ontwikkeling sturen. Tal van externe factoren zoals bijvoorbeeld lichtintensiteit en lichtkwaliteit, temperatuur, de beschikbaarheid van voedingsstoffen of de interactie met pathogene organismen beïnvloeden in sterke mate de groei en ontwikkeling van hogere planten. De huidige kennis van de moleculaire processen die groei en ontwikkeling van planten controleren, is evenwel zeer beperkt. Het hier voorgestelde IUAP netwerk beoogt door de studie van een beperkt aantal facetten van plantenontwikkeling een significante bijdrage te leveren tot de ontwikkelingsbiologie. De deelnemende groepen zijn alle internationaal gerenommeerd en opteren in sterke mate voor effectieve, coherente en multidisciplinaire samenwerking. Daar waar mogelijk werdArabidopsis thaliana als modelplant gekozen.
Het netwerk omvat acht deelprojecten waarvan drie een ondersteunende rol hebben in de ontwikkeling van technologische innovaties en het verwerven van nieuwe informatie en middelen die gebruikt zullen worden in de vijf andere projecten die telkens een specifiek aspect van plantenontwikkeling zullen bestuderen
De thematische deelprojecten hebben de volgende doelstellingen :
1.De identificatie en klonering van sleutelgenen die de bladmorfogenese controleren in Arabidsopsis thaliana (RUG, VUB, CLO-Gent, UIA).
2.De opheldering van de mechanismen waarmee de grampositieve bacterie Rhodococcus fascians bladgalvorming induceert. Het proces van bladgalvorming zal vergeleken worden met de vorming van scheutprimordia (via in vitro behandeling met cytokininen of via Agrobacterium gemedieerde ipt-genexpressie in transgene planten) of met een analoog proces van fasciatie zoals veroorzaakt door de verbinding p-fluorophenylalanine (PFA). Het voorgestelde project draagt bij tot het ontwikkelen van een efficiënte en reproduceerbare technologie om een breed spectrum aan plantenspecies en genotypen te genereren (RUG, ULB, UIA).
3.De moleculaire analyse van de vorming van syncytia (= grote voedingscellen) in met nematode geïnfecteerde Arabidopsis wortels (RUG, UIA, VUB, CLO-Gent).
4.De studie van de moleculaire processen die bloei-inductie in Arabidopsis controleren (ULg, RUG, UIA).
5.De karakterisatie van de genen die zelfincompatibiliteit bij raaigras (Lolium spp.) controleren en de identificatie van het mechanisme dat sportvorming bij azalea (Rhododendron spp.) induceert (CLO-Gent, RUG).
Deze deelprojecten maken alle gebruik van genetische en moleculaire benaderingen en worden geholpen door nieuwe ontwikkelingen die in de ondersteunende deelprojecten zullen worden uitgewerkt.
De ondersteunende deelprojecten zijn :
1.Het uitwerken van een efficiënt systeem voor transposoninactivatie van genen (RUG, UIA, VUB, CLO-Gent).
2.Het verwerven van een betere kennis van de moleculaire mechanismen die celdeling in planten controleren (RUG, UIA, ULg, ULB).
3.Het verder ontwikkelen en optimaliseren van zowel fysico-chemische als immunochemische technieken voor het analyseren van het endogene gehalte, het metabolisme en de cellulaire (intra- en inter-) lokalisatie van plantengroeiregulatoren (UIA, VUB, ULg, CLO-Gent, RUG).
Het project wordt verder gekenmerkt door een groot aantal effectieve samenwerkingen. Tevens verzekert een structuur met wetenschappelijke verantwoordelijken van de diverse deelprojecten de correcte opvolging van het project.
