Onderzoeksproject P4/16 (Onderzoeksactie P4)
Het enterisch zenuwstelsel speelt een cruciale rol in de regulering van intestinale motiliteit en in secretie/absorptieprocessen in de darm. Het is een grotendeels onafhankelijk integratief systeem met structurele en functionele eigenschappen die analoog zijn aan die van het centraal zenuwstelsel. Het netwerk beoogt de neuroendocriene interacties in verschillende segmenten van de maag-darmtractus te bestuderen vanuit een functioneel-morfologisch en farmacologisch oogpunt in normale en pathologische omstandigheden. Hiervoor zal een gedetailleerde analyse gebeuren van de neurochemische, elektrofysiologische en farmacologische karakteristieken van de enterische neuronen, alsook van de moleculair-biologische structuurkenmerken en de lokalisatie van de receptoren waarop overeenkomstige neurotransmitters en hormonen in de darmwand inwerken.
Een eerste doelstelling behelst de neurochemische codering van de bestanddelen van het enterisch zenuwstelsel te vervolledigen en te correleren met de elektrofysiologische karakteristieken en met de lokalisatie van specifieke receptoren voor neurotransmitters en neuromodulatoren.
Een tweede doelstelling is gericht op onderzoek naar de rol van stikstofoxide (NO) en van de NANC (niet-adrenerge niet-cholinerge) neurotransmissie in verschillende darmregio's onder normale en pathologische omstandigheden.
Een derde doelstelling is de vraag naar de pathogenese van darmlijden bij schistosomiasis verwekt door Schistosoma mansoni, een wijdverbreide tropische en subtropische wormziekte waarvan tot op heden slechts de leverletsels uitvoerig werden bestudeerd.
Een vierde doelstelling is de studie van neuroendocriene stoornissen bij darmischemie en darmdenervatie.
Een vijfde doelstelling ten slotte is gesitueerd in het kader van de recente ontwikkeling van een nieuwe klasse farmaca die de darmmotiliteit bevorderen, de motiliden, en omvat de studie van motilinegemedieerde mechanismen betrokken bij de regulatie van de darmmotiliteit.
De stuurploeg (UIA), die samengesteld is uit vertegenwoordigers van drie disciplines nl. cel- en weefselleer, gastro-enterologie en anatomopathologie, zal betrokken worden bij elk van de hogervermelde doelstellingen. De ULB zal de moleculair-biologische aspecten van de verschillende doelstellingen voor haar rekening nemen. De RUG zal met de stuurploeg bijdragen tot het farmacofysiologisch luik van doelstelling twee en de nieuwe stoffen door de ULB gekarakteriseerd uittesten. De KUL zal het onderzoeksdeel van doelstelling vijf voor haar rekening nemen, namelijk de karakterisering van de motilinereceptorsubtypen, in nauwe samenwerking met de ULB. Tevens zullen in samenwerking met de stuurploeg in vivo darmtransitmetingen bij proefdieren gebeuren om het effect van motiline-agonisten en -antagonisten na te gaan.
