Onderzoeksproject P4/19 (Onderzoeksactie P4)
Welke zijn de verschillende mechanismen die het de mens mogelijk maken zich aan te passen aan een dynamische omgeving ? Hoe is de voorstelling van de kennis betrokken bij de temporele beredenering en bij de controle van de dynamische situaties ?
De werkzaamheden die eerder werden uitgevoerd tonen de noodzaak aan om beter te begrijpen hoe mechanismen van laag niveau, zoals die welke men kan vinden in de ‘natuurlijke' aanpassing aan dynamische situaties, coëxisteren met processen van hoog niveau, zoals de anticipatie, de planning of de synchronisatie van complexe dynamische systemen.
Een eerste doelstelling bestaat dus uit het bestuderen van alles wat betrekking heeft op de temporele verwerking van de informatie, de aandacht en het geheugen, parallel met het verwerven van een inzicht in het onderkennen en controleren van dynamische situaties.Om een beter inzicht te krijgen in de menselijke voorstellingen en in de verwerking van temporele informatie, moet men bovendien een studie verrichten naar de systemen van taalkundige - verwerking van de taal - en niet-taalkundige voorstellingen zoals de rekenkundige en visuele cognitie. De tweede doelstelling bestaat dus uit het opsporen van gemeenschappelijke punten tussen de voorstellingssystemen en uit het identificeren van de aard van de omzettingen tussen informatie van verschillende niveaus.
Het opgerichte IUAP-partnerschap verenigt ploegen van de ULg, de KUL, de RUG en de UCL. De samenwerking tussen die verschillende gespecialiseerde ploegen neemt verschillende vormen aan :
- De studie van de intellectuele verbanden van de verwerking van temporele informatie en de subsymbolische processen die worden uitgevoerd in de temporele regularisaties - schatting van de duur, aandachtsallocatie, werkgeheugen en referentiegeheugen (KUL, ULg, RUG) - gebeurt samen met de studie van de temporele beredenering, waarbij de theorie van de mentale modellen (RUG, KUL) wordt geconfronteerd met een connectionistisch aanpak (ULg).
- Het beheersen van meerdere analysetechnieken en -methoden biedt de mogelijkheid om de studies op het terrein, zoals de analyse van dynamische situaties op verschillende gebieden - luchtvaartkunde, anesthesie, kernenergie (ULg) - en in de laboratoria te articuleren aan de hand van experimentele situaties waarin een temporele structuur of bepaalde aspecten met semantische inhoud (KUL, RUG) worden gesimuleerd met formele beschrijvingen en modelvorming : ontwerp, onderzoek en validatie van cognitieve modellen (ULg, RUG, KUL).
- De controle van dynamische situaties wordt zowel bestudeerd vanaf de basis - waarneming van de wijziging in erg korte tijdsintervallen (KUL) - als aan het eindpunt aan de hand van de studie van de temporele vergissingen, gevolgen van de niet-beheersing van een dynamische situatie in de industriële risicosectoren (ULg). Deze algemene voorstelling van de controle wordt aangevuld met een modelvorming van het aanleren van dynamische situaties en met een studie van het coöperatief aspect in de situaties van verdeelde controle (ULg).
- De analyse van de voorstellingssystemen legt het verband tussen de waarneming van gebeurtenissen of voorwerpen en hun taalkundige codering (KUL, UCL). De specificiteit van de verwerking van rekenkundige informatie en de weerslag op de deductieve beredenering worden hier onderstreept.