Onderzoeksproject PE/SS/03 (Onderzoeksactie PE)
Ondanks vele vormen van maatschappelijke begeleiding, leven nog steeds grote groepen van de bevolking in bestaansonzekerheid. Een van de oorzaken daarvan ligt in het niet-gebruik van uitkeringsrechten door bepaalde categorieën van sociaal-verzekerden, o.m. als gevolg van gebrek aan kennis, informatie en begeleiding.
Over de omvang en de juiste oorzaken van het niet-gebruik van sociale-zekerheidsrechten is in België onvoldoende geweten om een aangepast beleid terzake uit te stippelen. Anderzijds dateert de idee om "sociale supermarkten" uit te bouwen, teneinde de relatie tussen de sociale zekerheid en de burger te verbeteren, reeds uit de jaren zestig, maar werd die idee nooit in de praktijk uitgetest.
Het onderzoek heeft tot doel beide probleembenaderingen aan elkaar te koppelen en door middel van actie-onderzoek voorstellen te doen om de sociale zekerheid toegankelijker te maken voor de zgn. "vergeten" groepen.
Het opzet van het onderzoek is dus drievoudig :
- het onderzoeken van de determinanten van het niet-gebruik van sociale-zekerheidsrechten;
- het concretiseren van een globaal voorstel rond decentralisatie van informatie over sociale zekerheid naar achtergestelde groepen;
- het juridisch onderbouwen hiervan.
De beleidsrelevantie van de resultaten ligt in de lijn van de verwachtingen dat in de jaren negentig, om politieke en vooral financiële redenen, het oneigenlijk gebruik van sociale uitkeringen wordt aangepakt. Sociaal is dit enkel te verantwoorden indien aan de echte sociale (minimum-) behoeften prioritair tegemoetgekomen wordt en de solidariteitsbasis van de sociale zekerheid verder versterkt.