Onderzoeksproject S1/03/03 (Onderzoeksactie S1)
Het onderzoeksproject ‘Europese institutionele modellen als instrumenten voor crisisbeheersing in verdeelde staten van de Europese periferie: een vergelijkende studie’ maakt een vergelijkende beoordeling van supra-nationale crisisbeheersing en conflictoplossing in verdeelde staten in de periferie van de EU: Cyprus, Servië-Montenegro, Moldova-Transdniestrië en Georgië-Abchazië. Deze staten worden ten gevolge van niet opgeloste etnische conflicten geconfronteerd met de secessie van een deel van hun territorium en de verdwijning van een gemeenschappelijk staatsverband. In elk van deze cases is conflictoplossing verbonden met een toekomstige integratie in een Europees kader, maar de vorm en de graad van Europeanisering varieert sterk. Cyprus zal aldus tot de interne periferie van de Europese Unie behoren, en Servië-Montenegro tot de externe periferie. Moldova en Transdniestrië zullen behoren tot de interne periferie van wat de Ministerraad van de EU heeft gedefinieerd als het ‘Breder Europa’. Georgië en Abchazië maken echter vooralsnog geen deel uit van dit ‘Breder Europa’, en behoren dus tot de externe periferie ervan.
Onder Europeanisering verstaan we de introductie van geformaliseerde en informele institutionele mechanismen en processen die deel uitmaken van Europese integratie, deelname aan Europese instituties enz…, evenals de culturele, legale; institutionele en economische impact van Europese integratie op de structuren van de betrokken landen.
Met Europese integratie verwijzen we niet alleen naar het toetredingsproces tot de EU, maar ook naar de deelname aan andere internationale organisaties actief in het Breder Europa zoals de OVSE, de Raad van Europa, het PfP-programma van de NAVO, en het GOS. We onderscheiden de rol van deze instituties als actoren, betrokken in de uitwerking van het beleid ten opzichte van de Europese periferie, en als kaders, waarin institutionele mechanismen die tot conflictoplossing bijdragen kunnen worden ingebed.
Het onderzoek concentreert zich op die institutionele kenmerken van de EU, van de lidstaten en van internationale organisaties die een bijzonder belang hebben voor conflictbeheersing in verdeelde staten: de ontwikkeling van institutionele modellen met verschillende niveau’s van soevereiniteit, de federalisering van het buitenlandse beleid en regionale integratie.
De doelstelling van het onderzoek is een betere identificatie van de factoren verbonden aan de specifieke context van elk van de cases die het implementeren van Europese institutionele modellen bevorderen of belemmeren. Het onderzoek zal worden uitgevoerd door de theoretische expertise van de onderzoeksteams te verbinden met de percepties en ervaringen van lokale actoren - diplomaten, beleidsmakers, opinieleiders en intellectuelen in deze verdeelde staten. Het onderzoek zal in vier fases verlopen.
In een eerste fase (april-mei 2003) identificeren we de sleutelproblemen in een werkdocument.
In een tweede fase (juni-oktober 2003) organiseren we focusgroepen om de working paper te bediscussiëren. Deze focusgroepen zullen worden georganiseerd in elk van de vier landen, apart voor de twee betrokken partijen in het conflict. De resultaten van deze fase zullen worden samengevat in een tussentijds rapport.
In een derde fase (november-december 2003) brengen we twee participanten van de focusgroepen bijeen in een conferentie, te houden in Brussel.
In een vierde fase (januari-maart 2004) verzorgen we de eindrapportering van het project.
Europeanisering en conflictoplossing : case-studies uit de Europese periferie : eindrapport
Coppieters, Bruno - Emerson, Michael - Huysseune, Michel ... et al Gent : Academia Press, 2004 (PB6082)
Européanisation et résolution de conflits: études de cas de la périphérie européenne : résumé
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2004 (SP1353)
[Om te downloaden]
Europeanisering en conflictoplossing: Case-studies uit de Europese periferie : samenvatting
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2004 (SP1354)
[Om te downloaden]
Europeanisation and conflict resolution: Case studies from the European periphery : summary
Brussels : Federal Science Policy, 2004 (SP1355)
[Om te downloaden]
