Onderzoeksproject S2/011/12 (Onderzoeksactie S2)
De doelstelling van dit onderzoeksproject is de oppuntstelling van een algemeen kader voor de evaluatie van nationale innovatiesystemen vanuit een institutionele benadering, en de toepassing ervan op België.
Deze benadering is gebaseerd op de volgende criteria: de internationale vergelijkbaarheid van de resultaten, de representativiteit van de institutionele profielen, de doenbaarheid van de meting van de institutionele organisatie, en de globale coherentie van de institutionele benadering. Alhoewel dus het geheel van de in het kader van dit project ontwikkelde indicatoren gericht zijn op de Belgische situatie, zullen een aantal indicatoren in relatieve termen moeten gedefinieerd worden teneinde de nationale doelmatigheid in vergelijking met de voornaamste handelspartners te kunnen beoordelen.
In een eerste fase zal het aangewezen zijn te komen tot een synoptische visie van de verschillende complementaire contexten in het kader waarvan de institutionele verbanden moeten geïdentificeerd worden, en die belangrijk zijn in het Belgische geval. (Op welke verbanden dient het accent gelegd te worden teneinde zinvolle indicatoren te definiëren? Op welk institutioneel niveau dient dit te gebeuren?).
In een tweede fase zullen we ons concentreren op de overheidsinterventie op het gebied van S&T, teneinde ook hier de voornaamste indicatoren te kunnen identificeren die de doelmatigheid van de S&T politiek te beoordelen. (Welke zijn de nuttigste indicatoren-families? Zijn deze indicatoren voorhanden, en hoe?).
We nemen ons voor om op basis van de ontwikkelde methodologische achtergrond de ‘trilogie’ doelstellingen-instrumenten-instellingen als leidraad te hanteren voor de oppuntstelling van het algemene indicatorenkader aan de hand waarvan de sterkten en zwakten moeten geëvalueerd worden van het Belgische innovatiesysteem en dus van de capaciteit van het land om te functioneren binnen de geglobaliseerde kenniseconomie.
Een en ander zal gebeuren aan de hand van geïntegreerde functionele matrices die dan als basis zullen dienen voor benchmarking ten aanzien van de voornaamste Europese landen.
De specifieke taken van het geïntegreerd PROJECT zijn de volgende:
Ieder van de promotoren neemt deel aan ieder van de deeltaken in functie van zijn specifieke expertise.
A. Analytische basis
A.1 State-of-the-art in theorie en praktijk: literatuuroverzicht m.b.t. S&T indicatoren. De bedoeling is om te komen tot een stevig fundament voor de methodologische keuzes.
A.2 Ontwikkeling van de indicatoren-families: op basis van het indicatorenoverzicht en in functie van de beschikbaarheid van de nodige gegevens. Dit analysemoment heeft in hoofdzaak betrekking op de praktische aspecten van de potentiële indicatoren van doelstellingen, instrumenten en instellingen van het nationale innovatiesysteem.
B. Gegevensverzameling en opstelling van de indicatoren
B.1 Inzameling van de basisgegevens, schoonmaak en transformatie.
B.2 Complementaire institutionele enquête: verzameling van de ontbrekende gevens middels een enquête bij de S&T instellingen. Tegelijk wordt op die manier de gelegenheid geboden om de interrelaties te verifiëren in de ‘trilogie’ doelstellingen-instrumenten-instellingen.
B.3 Opstelling van de indicatoren: toepassing op de gegevens van de principes uitgewerkt in A2. Op basis van het bekomen gegevensgeheel zal overgegaan worden tot de kwantificering van de verschillende indicatoren-families met finale inbreng in de interactie-matrix.
B.4 Gegevensanalyse en consolidatie van de indicatoren: de voornaamste bekommernis hier is de interne coherentie van de interactie-matrices die werden samengesteld.
C. Analyse van de indicatoren: de voornaamste bevindingen van de studie over het nationale innovatiesysteem en hun beleidsimplicaties. Aangezien de fundamentele doelstelling van het onderzoek de toepassing is van een geïntegreerde methodologie voor evaluatie van het innovatiesysteem, zal het belangrijk zijn om, complementair aan de analyse van de onderzoeksresultaten, de ‘bottlenecks’ voor het beleid te identificeren en pistes voor verbetering te suggereren naar het beleid toe.
