Onderzoeksproject SC/06 (Onderzoeksactie SC)
Het hoofddoel van het project is een herwaardering van onze inzichten omtrent de deelname en het aandeel van België in het verloop van de internationale en vooral overzeese ontwikkeling. Desbetreffend stelt het algemeen beeld België voor als een op zichtzelf gekeerde maatschappij met weinig of geen horizon.
Alleen onder impuls van de dynastie en van de staat zou België zijn horizon verbreed hebben en deel genomen hebben aan de overgang van de andere continenten naar de moderniteit. Deze visie is kortzichtig. Men verliest daarbij de inbreng van de gehele maatschappij en de verschillende bevolkingslagen uit het oog. In de praktijk hebben vele Belgen een aanzienlijke rol gespeeld in de overdracht van technologie en van culturele modellen in deze overgangsperiode; Ze werden daartoe aangezet door een hele reeks richtingwijzers, die de weg buiten de grenzen en overzee openlegden. Dit gebeurde onder meer door netwerken van grote ondernemingen die overzee werkzaam waren, door beroepsorganisaties en oudleerlingenbonden, door religieuze ordes (mannelijke en vrouwelijke), door de diplomatieke vertegenwoordiging en vooral door de familiale tradities. Vooral op het niveau van de gespecialiseerde vorming binnen een beperkte arbeidsmarkt ontstonden tienduizenden loopbanen van Belgen in het buitenland. Het project wil desbetreffend een databank samenstellen om alle gegevens over die loopbanen en itineraria te verzamelen en te gebruiken voor een beter begrip van die deelname aan de internationale en overzeese ontwikkeling zowel vanuit het gezichtspunt van het moederland als van het onthaalland.
Het Belgisch gebeuren dienaangaande is overigens niet enig. Men treft soortgelijke fenomenen in andere maatschapppijen waarvan de internationale activiteiten zich buiten de enge en beperkte mogelijkheden van kleinere staten, die vrij laat zijn gaan koloniseren, breed ontplooid hebben. Er steekt dan ook in het project een comparatieve dimensie, in het bijzonder met het gebeuren in kleinere of middelgrote machten zoals de Nederlanden, Zwitserland, Italië, Scandinavische landen.
