Onderzoeksproject SD/EN/04A (Onderzoeksactie SD)
Context
De markt van hernieuwbare energie kent een snelle technologische ontwikkeling en daarmee gepaard gaand een gebrek aan professionele structuren. De hoge kwaliteit van de installaties speelt echter een grote rol bij de tevredenheid van de eindgebruiker en is een voorwaarde voor de duurzame groei van toepassingen van hernieuwbare energie.
Slechte voorbeelden en installaties kunnen de aanvaarding van een nieuwe technologie grote schade berokkenen, zoals de zonthermische en warmtepompsector in het verleden al ondervonden. Enkel strikte kwaliteitsvereisten kunnen het aantal rotte appels in de sector tot een minimum beperken.
Q-DIRECT zal de kwaliteitsvereisten duidelijk structureren opdat de verschillende industriesectoren die te maken hebben met kleinschalige hernieuwbare energiesystemen een instrument voor de implementatie van dergelijke systemen krijgen.
Beschrijving van het project
Doelstellingen
De hoofddoelstellingen van het project zijn:
- de ontwikkeling van een integrale structuur en basis voor regelgevend werk voor de betrokken technologieën, rekening houdend met de verbanden met de conventionele technologieën.
- de ontwikkeling van een extensief en gecoördineerd technologisch stappenplan voor de ontwikkeling van kwaliteitssystemen & labelling van de zes technologieën.
- de voorbereiding van de implementatiefase van deze kwaliteitssystemen door het bestuderen van de institutionele, procedurele, organisatorische en financiële aspecten.
Deze aspecten zullen, zoals hieronder aangegeven, besproken worden voor de vijf hernieuwbare energietechnologieën. De elektrische en bouwkundige integratie krijgen hierbij eveneens de nodige aandacht.
Methodologie
Het is belangrijk eerst de actuele situatie van de markt, de toeleveringsketen en de actuele en verwachte technologische ontwikkelingen te onderzoeken. Ook kwaliteitssystemen en standaarden (normalisatie), die op een of andere wijze te maken hebben met onderhavige technologieën, worden op een extensieve en gestructureerde manier in kaart gebracht.
Deze ‚inventaris’ dient in het kader van werkpakketten 3 en 4 als basis voor syntheserapporten m.b.t. de technische en organisatorsiche aspecten bij de realisatie van kwaliteitssystemen en regels voor (hernieuwbare-)energiesystemen.
Deze onderzoeksrapporten zullen dienen als basis voor:
- de ontwikkeling van technologische stappenplannen voor de implementatie van kwaliteitssystemen voor de technologieën, die zich nog in de ontwikkelingsfase bevinden.
- de deelname aan internationale normalisatiecomités, het opstarten van nationale comités of werkgroepen.
- (continue) ontwikkeling van testinfrastructuur door de deelnemende onderzoeksinstellingen (netverbinding, verwarmingstoestellen op biomassa, warmtepompen, ...).
Een gelijkaardige aanpak zal gehanteerd worden voor de organisatorische en met de implementatie verbonden aspecten van kwaliteitsvereisten en -systemen.
Door de voortdurende en snelle ontwikkelingen bij deze technologieën zijn ook de kwaliteitsvereisten en –systemen onderhevig aan snelle veranderingen. Daarom moet de situatie tweejaarlijks herbekeken worden en moeten op basis daarvan de bestaande richtlijnen voor kwaliteitssystemen en -regels aangepast worden.
Interactie tussen de partners
De interactie tussen de verschillende partners en onderzoeksinstellingen
- De analyserapporten van werkpakket 2 zullen alle bijdragen van de onderzoeksinstellingen bevatten; ‘intertechnologische’ werkgroepen zullen horizontaal overkoepelende technische kwesties behandelen (bvb. netverbinding en bouwkundige aspecten, tests, …). De resultaten van dit intertechnologisch werk worden opgenomen in dezelfde documenten.
- Zowel werkpakket 3 als werkpakket 4 beginnen met een integratieve synthese-analyse waarin de taakgroep de gemeenschappelijke basis van het werk aan alle technologieën zal identificeren.
- Werkpakketten 3 en 4 zullen leiden tot een technisch en organisatorisch stappenplan voor kwaliteitssystemen, rekening houdend met het werk van alle partners.
- Werkpakket 3 zal leiden tot een “actielijst voor normatief werk” voor Belgische actoren, rekening houdend met de onderzoeksresultaten van alle partners.
Verwachte resultaten
Het eerste werkpakket verzekert de coördinatie van dit breed en multidisciplinaire project.
Het tweede werkpakket bepaalt de ‘state of the art’ van de technologie, de toeleveringsketen en kwaliteitssystemen. Internationale standaarden, normatief kader en kwaliteitssystemen krijgen bijzondere aandacht om zo veel mogelijk gebruik te maken van bestaande ervaring. Naast de voordelen van verhoogde effficiëntie, versterkt de aanpassing aan de internationale ontwikkelingen de marktpositie van de Belgische technologieproducenten.
Het derde werkpakket geeft een gemeenschappelijke basis voor de kwaliteitssystemen voor de verschillende technologieën. Gemeenschappelijke elementen zoals aspecten m.b.t. het stroomnet en de bouwkundige integratie worden onderzocht.
Uiteindelijk wordt voor elke technologie een volledige set kwaliteitsrichtlijnen ontwikkeld.
Bovendien wordt na discussie met sectorfederaties (commerciele haalbaarheid) en de overheid (vereisten voor openbare steun) een plan opgesteld voor de stapsgewijze introductie van deze technologieën. WP4 onderzoekt de institutionele, procedurele en organisatorische aspecten, alsook de financieringsmogelijkheden voor de implementatie van dergelijke kwaliteitssystemen.
Partners
R&D-instelling: Relevante kerncompetenties & knowhow
3E: Zonne-energie, PV en kleine windturbines: ontwikkeling van kwaliteitssystemen, technologie en marktanalyse, productdesign
VUB
CRA-W: Kleine en middelgrote biomassasystemen: proefstand, productinnovatie, standaardisering, …
De Nayer Instituut:
Zonneboilersystemen: onderzoek naar efficiëntie van zonneboilers, systeemontwerp en -afmetingen voor HP-systemen.
Warmtepompsystemen: ontwerp en in situ afmetingen van huiselijke ventilatiesystemen met warmteterugwinning
WTCB: Bouwkundige aspecten: producttests & modellen, installatiekwaliteit, standaardisering en prestatieregels
KU Leuven: Aspecten van elektrische integratie: proefstand verbinding stroomnet, standaardisering, knowhow netmanagement
Contact Informatie
Coördinator
Luc De Gheselle
3E nv
Vaarstraat 61
B-1000 Brussels
Tel: +32 (0)2 229 15 12
Fax: +32 (0)2 219 79 89
Luc.DeGheselle@3E.be
Promotoren
Jacques De Ruyck
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Faculteit Toegepaste Wetenschappen
Departement Mechanica
Pleinlaan 2
B-1000 Brussels
Tel: +32 (02) 629.23.93
Fax: +32 (0)2 629.28.65
jdruyck@vub.ac.be
Luk Vandaele
Wetenschappelijk & Technisch centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB)
Lozenberg I 7
B-1932 Sint-Stevens-Woluwe
Tel:+32 (0)2 716 44 10
Fax:+32 (0)2 725 3212
luk.vandaele@bbri.be
Maarten Sourbron
Hogeschool voor Wetenschap en Kunst – Campus De Nayer Instituut
De Nayerlaan 5,
B-2860 Sint Katelijne Waver
Tel: +32 (0)15 31 69 44
Fax:+32 (0)15 31 74 53
mso@denayer.wenk.be
Johan Driesen
Katholieke Universiteit Leuven
Dept. Electrical Engineering
Kasteelpark Arenberg 10.
B-3001 Heverlee
Tel: +32 (0)16 32 10 20
Fax: +32 (0)16 32 19 85
johan.driesen@esat.kuleuven.be
Opvolgingscomité
Christiaan Crucke - Fedelec
Manuel De Nicolo - Ministère de la Région Wallonne
M. Frère - Faculté Polytechnique de Mons
K. Loncke - Eandis
Joris Mampaey - ATIC
Didier Marchal - ValBiom asbl
Philippe Ngendakumana - Université de Liège
Dominique Perrin - FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu
I. Piette - ATIC
S. Plettinck - Brussels Instituut voor milieubeheer (BIM)
Dirk Smeets - Qualibouw
Marianne Squilbin - Brussels Instituut voor milieubeheer (BIM)
Dirk Van de Wynckel - BouwUnie
Dirk Van Den Branden - VENTIBEL
Frans Van Hulle - EWEA
Guy Verbunt - Belsolar
E Waumans - UBF - ACA
Development of quality references in distributed renewable energy concepts : final report (phase I)
Brussels : Federal Science Policy, 2010 (SP2226)
[Om te downloaden]
Ontwikkeling van richtlijnen voor Belgische kwaliteitssystemen voor kleinschalige hernieuwbare energiesystemen : samenvatting (fase 1)
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2010 (SP2227)
[Om te downloaden]
Développement de lignes directrices pour des systèmes qualité belges applicables aux installations d'énergies renouvelables de petites dimensions : résumé (phase 1)
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2010 (SP2228)
[Om te downloaden]
Development of quality references in distributed renewable energy concepts (Q-DIRECT) : final report
Huberlant, Gérard - Vandaele, Luk - De Ruyck, Jacques ... et al Brussels : Federal Science Policy, 2011 (SP2316)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Ontwikkeling van referentiedocumenten voor Belgische kwaliteitssystemen voor kleinschalige hernieuwbare energiesystemen : samenvatting van de resultaten
Brussel: Federaal Wetenschapsbeleid, 2011 (SP2319)
[Om te downloaden]
Dévelopement de référentiels qualité pour la production décentralisée d’énergies renouvelables en Belgique : résumés des résultats
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2011 (SP2320)
[Om te downloaden]
Development of quality references in distributed renewable energy concepts : summary of results
Brussels : Federal Science Policy, 2011 (SP2321)
[Om te downloaden]
Development of quality references in distributed renewable energy concepts : summary (phase 1)
Brussels : Federal Science Policy, 2011 (SP2333)
[Om te downloaden]
