Onderzoeksproject SO/04/028 (Onderzoeksactie SO)
In internationaal comparatief perspectief valt België op door een lage werkgelegenheidsgraad, een hoge uitkeringsafhankelijkheid en aanhoudende langdurige werkloosheid. Deze vaststellingen roepen de vraag op naar de potentiële negatieve effecten van uitgebreide sociale zekerheidsvoorzieningen op het zoeken en aanvaarden van een job. We denken daarbij aan het effect van werkloosheidsvallen en van relatief passieve uitkeringen met een (beperkt) controle- en activeringsbeleid.
Het onderzoek beoogt een empirische evaluatie van de impact van een beperking van de werkloosheidsuitkering door sancties op de tewerkstellingskans en op het inkomen, welvaart en armoede van de gesanctioneerde en geschorste werklozen.
Deze onderzoeksvraag splitst zich op in verschillende subthema’s:
1. De directe en indirecte effecten van sancties op de inkomenssituatie en de armoede van gesanctioneerden (verdelingsgevolgen), gecombineerd met de arbeidsmarkttransities (gedragseffecten) die uit de sanctie voortvloeien.
2. De arbeidsmarktkansen van gesanctioneerden, uitgedrukt in herintredekans en de hertewerkstellingsduur, vragen aandacht vanuit sociologisch en economisch gezichtspunt. In economische termen gaat de aandacht uit naar de kwantiteit van de uitstroom en wordt gezocht naar een onvertekende schatter van de sanctie op de hertewerkstelling.
3. Daarnaast openen de arbeidsmarkttransities de vraag naar het carrièreverloop van gesanctioneerde en niet-gesanctioneerden. De kwaliteit van de uitstroom dus. Daarbij wordt nagegaan of er sprake kan zijn van risicoloopbanen, met lage lonen, werkonzekerheid en onderbroken carrières.
4. Het zoekgedrag van de werklozen van langdurig werklozen is zeer divers. Er kan verondersteld worden dat daarin verschillende factoren als inkomen (en armoede), kinderlast en houdingen ten opzichte van tewerkstelling een rol spelen. We beogen daarbij een verklaringsmodel voor het zoekgedrag van werklozen te ontwikkelen.
5. Welke rol speelt armoede in de werkloosheidsbeleving, wanneer sociaal-psychologische reacties op niet-werk en opvattingen over maatschappelijke nuttigheid sterk verschillen ? Er wordt gestreefd naar een typologie rond de percepties van werkloosheid.
In dit samenwerkingsverband tussen het Centrum voor Sociaal Beleid (CSB) en het Institut de Recherches économiques et sociales (IRES) wordt gestreefd naar een integratie tussen economische en sociologische gezichtspunten in de verschillende fasen van het onderzoek (literatuurstudie, beschrijvende en causale analyses).
Een bestaand databestand met enquêtegegevens over 1.838 gesanctioneerde en 882 niet-gesanctioneerde werklozen (controlegroep) vormt de empirische basis van dit onderzoek. Deze dataverzameling vond plaats in 1998 in opdracht van de RVA en DWTC (zie : De Lathouwer, L., Bogaerts, K., (2000) Schorsingsbeleid in de werkloosheidsverzekering en herintrede op de arbeidsmarkt. Antwerpen, UFSIA, 150p.). Daarnaast worden ook gegevens uit de "Datawarehouse" van de Kruispuntbank gebruikt.
De impact van schorsing Artikel 80 in de werkloosheidsverzekering op herintrede en armoede : einrapport = L'impact de la suspension Article 80 dans l'assurance-chômage sur la réinsertion et la pauvreté : rapport final
De Lathouwer, Lieve - Cockx, Bart - Bogaerts, Kristel ... at al Gent : Academia Press, 2003 (PB6009)
Une évaluation de la suspension Article 80 dans l'assurance chômage sur la réinsertion et la pauvreté : résumé
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2003 (SP1226)
[Om te downloaden]
De impact van schorsing Artikel 80 in de werkloosheidsverzekering op herintrede en armoede : samanvatting
Brussel : Federaal wetenschapsbeleid, 2003 (SP1227)
[Om te downloaden]
An evaluation of the suspension measure Article 80 in unemployment insurance on re-entry and poverty (Part I) : summary
Brussels : Belgian Science Policy, 2006 (SP1612)
[Om te downloaden]
Bibliografische referenties :
