Onderzoeksproject TA/00/20 (Onderzoeksactie TA)
I. Probleemstelling
Onder invloed van de globalisering is de bezorgdheid van het beleid en het publiek met betrekking tot criminaliteit veranderd. Het beeld van de delinquent is gewijzigd van een lokale en 'kleine' dader naar een internationaal mobiele persoon, groep, netwerk, tot zelfs een bedrijf dat criminaliteit pleegt. Deze nieuwe daders worden vaak benoemd als plegers van ‘(transnationale) georganiseerde criminaliteit'. Het is echter onduidelijk in welke mate dit nieuwe beeld met de werkelijkheid correspondeert - wat eventueel tot ongepaste beleidsmaatregelen kan leiden - en hoezeer de gevaren gelinkt aan criminaliteit inderdaad verplaatst zijn naar een ander en hoger niveau. Deze vraag kan slechts op één manier beantwoord worden: om het toekomstige beleid van een degelijke empirische basis te voorzien, is het nodig gegevens te verzamelen omtrent de verschillende soorten gevaar die de moderne criminaliteit kan stellen voor burgers, economie en staat.
II. Doelstellingen
De twee hoofddoelstellingen van het project zijn aan de ene kant een nieuwe, geïntegreerde methodologische werkmethode te verschaffen voor gegevensverzameling rond gevaarlijkheid van georganiseerde criminaliteit en aan de andere kant deze methode in België te testen. Deze samenwerking brengt twee onderzoekers (Prof. dr. Tom Vander Beken en Prof. dr. Letizia Paoli) samen uit twee belangrijke Belgische criminologische instituten IRCP – Institut for international Research on Criminal Policy (Universiteit Gent) en LINC – Leuvens Instituut voor Criminologie (Katholieke Universiteit Leuven). Nauwe steun en nog meer internationale ervaring wordt geleverd door twee gerenommeerde buitenlandse criminologen, de Nederlander Prof. Henk van de Bunt en de Brit Dr. Nicholas Dorn.
Het project heeft in het bijzonder tot doel de twee meest veelbelovende en haalbare benaderingen van georganiseerde criminaliteit te verfijnen en te testen in een eerste systematische inschatting van georganiseerde criminaliteit en de gevaarlijkheid ervan in België en deze tot hiertoe onderscheiden werkwijzen te combineren. De focus is daarbij op de economische sectoren transport, catering, import-export en de politieke omgeving, en de daders en/of groepen die de kwetsbaarheid van deze sectoren exploiteren.
De eerste benadering legt de klemtoon op de DADERS - niet enkel de individuen, maar eveneens de groepen of netwerken die zij opzetten (dreiging). Hun gevaarlijkheid wordt beoordeeld door hun organisatie en activiteiten te onderzoeken en te taxeren. Daarbij worden niet enkel de illegale (economische) activiteiten zelf onder de loep genomen, maar ook het voornemen en mogelijkheden van de daders om legale markten en de politieke strata te infiltreren en te corrumperen.
De tweede benadering richt zich op de criminele opportuniteiten in de OMGEVING, met het doel zwakke (gevaarlijke) aspecten in de samenleving te ontdekken die criminaliteit kunnen genereren of vergemakkelijken (kwetsbaarheidstudies).
De derde fase zal beide benaderingen integreren om hun complementariteit en meerwaarde te maximaliseren. Op die manier zal getracht worden een gebalanceerd en coherent antwoord te geven op de vraag naar de gevaarlijkheid van georganiseerde criminaliteit.
Coördinator: Prof. dr. Tom Vander Beken (UGent, vakgroep strafrecht en criminologie, IRCP)
Promotoren: Prof. dr. Tom Vander Beken (UGent, vakgroep strafrecht en criminologie, IRCP), Prof. dr. Letizia Paoli (KU Leuven, afdeling strafrecht en criminologie, LINC)
Buitenlandse onderzoekspartners: Prof. dr. Henk van de Bunt (Erasmus Universiteit Rotterdam), Dr. Nicholas Dorn (onafhankelijk onderzoeker)
Onderzoekers: Noël Klima (UGent, vakgroep strafrecht en criminologie, IRCP), Andries Zoutendijk (KU Leuven, afdeling strafrecht en criminologie, LINC)
Estimation du danger du crime organisé : synthèse
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2011 (SP2409)
[Om te downloaden]
Het inschatten van de gevaarlijkheid van georganiseerde criminaliteit : synthese
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2011 (SP2410)
[Om te downloaden]
Appraising the Dangerousness of organised Crime: summary
Brussels : Federal Science Policy, 2011 (SP2411)
[Om te downloaden]
Het inschatten van de gevaarlijkheid van georganiseerde criminaliteit (DANGER) : eindrapport
Vander Beken, Tom - Paoli, Letizia - Zoutendijk, Andries ... et al Gent : Academia Press, 2012 (SP2644)
[Om te downloaden]
Het inschatten van de gevaarlijkheid van georganiseerde criminaliteit (DANGER) : rapport final
Vander Beken, Tom - Paoli, Letizia - Zoutendijk, Andries ... et al Gent : Academia Press, 2012 (SP2645)
[Om te downloaden]
Het inschatten van de gevaarlijkheid van georganiseerde criminaliteit (DANGER) : final report
Vander Beken, Tom - Paoli, Letizia - Zoutendijk, Andries ... et al Gent : Academia Press, 2012 (SP2646)
[Om te downloaden]