Onderzoeksproject TA/00/42 (Onderzoeksactie TA)
Het project CAREERS wordt mede gefinancierd door het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding. Het is een opvolging en een verdieping van het project ROUTE dat in 2010 uitgevoerd werd.
De centrale onderzoeksvraag bestaat uit het analyseren van hoe asielzoekers die een vluchtelingenstatuut of subsidiaire bescherming verkregen hebben, geïntegreerd zijn in de Belgische arbeidsmarkt. Deze onderzoeksvraag leidt tot verschillende deelvragen:
(1) Wat zijn de integratietrajecten van deze personen? Hoe kunnen hun sociaal-economische parcours beschreven worden?
(2) Op welke manieren verschillen deze trajecten van deze van (voormalige) asielzoekers met andere statuten?
(3) Wat zijn de sociaal-economische profielen van de families van deze verschillende categorieën van voormalige asielzoekers?
(4) Bestaan er verschillen tussen de trajecten van de individuen die de Belgische nationaliteit verworven hebben en zij die geen Belgische nationaliteit hebben?
Om de verzamelde gegevens te analyseren vertrekt CAREERS project vanuit het theoretische kader van de “migratieloopbanen” (Martiniello & Rea, 2011). De constructie van migratieloopbanen of ‘migratiecarrièrres’ steunt op drie elementen: (1) ten eerste, de opportuniteitsstructuren, (2) vervolgens, de individuele karakteristieken, zoals leeftijd, geslacht, nationaliteit, burgerlijke staat, opleidingsniveau etc., (3) en ten slotte de mobilisatie van middelen, in het bijzonder het sociaal kapitaal. Aan de hand van dit theoretisch kader zal een typologie van sociaal-economische trajecten opgesteld worden.
Doelstelling en methodologie
Het project CAREERS is opgebouwd uit vier delen en gebruikt zowel kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden alsook gemengde methoden.
1. Het kwantitatieve luik is het omvangrijkste en omvat drie delen. De doelstelling van deel I is de analyse van een databank geëxtraheerd uit Belgische administratieve registers (Rijksregister en Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid) die asielzoekers omvat die een eerste aanvraag ingediend hebben tussen 2001 en 2010 en die nog steeds in het land verblijven. Deze databank laat toe - vertrekkende vanuit het huidige statuut van de migranten - om de “migratieloopbaan” te bekijken en de sociale en economische integratietrajecten te beschrijven op basis van uni- en bivariate anlyses. Vervolgens zal een multivariate analyse het opstellen van een typologie van integratietrajecten toelaten, rekening houdend met de types van sociale en economische integratie (bijvoorbeeld, geslaagde trajecten, instabiele trajecten, trajecten bepaald door instituties, etc.). In deel II wordt een vergelijkende analyse doorgevoerd van de impact van de verwerving van de nationaliteit en van het wettelijke statuut op de integratietrajecten. Het laatste deel concentreert zich op de impact van gezinshereniging op de sociaal-economische integratie. Ten slotte zal een korte evaluatie van de familiale armoederisico’s van de bestudeerde bevolkingsgroep gerealiseerd worden. De onderzoekers zullen in staat zijn om families in situaties van extreme armoede te onderscheiden.
De kwantitatieve analyse gebeurt op basis van gegevens afkomstig uit administratieve databanken. Er wordt vertrokken van een selectie uit het Rijksregister van personen die een eerste asielaanvraag indienden tussen 2001 en 2010 en nog steeds in België verblijven. Deze database zal informatie bevatten over hun asielprocedure, alsook over hun legaal statuut. Vervolgens zal deze database gekoppeld worden aan gegevens van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (informatie over werksituatie, werkloosheid, sociaal-economische positie, etc.).
2. Contextanalyse. De kwantitatieve analyses baseren zich op tijdsseries die de beschrijving van de evolutie van posities binnen het systeem van sociale zekerheid en op de arbeidsmark toelaten. Om deze tijdsseries en hun evolutie te interpreteren, moet de sociale, economische, wettelijke en institutionele context in rekenschap gebracht worden. De resultaten van de EU SILC gegevens (Studie naar Inkomen en Levensomstandigheden) en gelijkaardige studies zullen gebruikt worden. Deze fase bevat ook een literatuurstudie, analyses van arbeidsmarktstatistieken, een analyse van de wettelijke veranderingen, en diepte-interviews met voornamelijk economische en juridische deskundigen.
3. De kwalitatieve analyse focust zich op de vergelijking van integratietrajecten van personen die een vluchtelingenstatuut of subsidiaire bescherming verkregen hebben met deze van asielzoekers die deze statuten niet verworven hebben. Er zullen semi-gestructureerde interviews uitgevoerd worden met (voormalige) asielzoekers om zo de migratieloopbaantypologie van meer variabelen te voorzien. De interviews zullen zich richten op de impact van het opleidingsniveau op de sociaal-economische integratie en de rol van sociale netwerken.
4. Opstellen van indicatoren. De doelstelling is om indicatoren te ontwikkelen voor het analyseren van de positie van nieuwe migranten op de arbeidsmarkt in België. Er zal eens specifieke aandacht uitgaan naar de vergelijking van de positie van personen die een vluchtelingenstatuut (of subsidiaire bescherming) verkregen hebben met de positie van diegenen die de Belgische nationaliteit verworven hebben.
Verwachtte resultaten
Het project CAREERS beoogt het:
1. verfijnen van de methodologie reeds ontwikkeld voor het project ROUTE.
2. verbeteren van de samenwerking tussen de publieke administraties (Rijksregister, Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid), het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding en de universiteiten.
3. voorzien van een interpretatie van onderzoeksresultaten binnen het perspectief van economische veranderingen.
4. ontwikkelen van typologieën van integratietrajecten. Dit is pertinent tegelijk vanuit politiek als vanuit wetenschappelijk oogpunt.
5. bijdragen aan het internationale debat over het gebruik van administratieve gegevens voor het monitoren van integratieprocessen.
6. identificeren van “goede praktijken” binnen het domein van integratie-evaluatie
The Long and Winding Road to Employment. An Analysis of the Labour Market Careers of Asylum Seekers and Refugees in Belgium: final report
Rea, Andrea - Wets, Johan Brussels : Belgian Science Policy, 2015 (SP2605)
[Om te downloaden]
De lange en moeizame weg naar werk. Analyse van de loopbaantrajecten van asielzoekers en vluchtelingen in België: samenvatting
Rea, Andrea - Wets, Johan Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2015 (SP2606)
[Om te downloaden]
La longue et sinieuse route menant à l'emploi. Une analyse des carrières sur le marché de l’emploi des demandeurs d’asile et des réfugiés en Belgique: résumé
Rea, Andrea - Wets,Johan Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2015 (SP2607)
[Om te downloaden]
The Long and Winding Road to Employment. An Analysis of the Labour Market Careers of Asylum Seekers and Refugees in Belgium: summary
Rea, Andrea - Wets,Johan Brussels : Belgian Science Policy, 2015 (SP2608)
[Om te downloaden]
