| Source DB | nl |
|---|
| Institution | KU Leuven |
|---|
| Code | 4d9f0ff6-95f5-4a02-a7ad-0a4b29cbce9e |
|---|
| Unit | 3420d399-29f4-4edf-9f9d-252e7b1d400d
|
|---|
| Begin | 6/9/2015 |
|---|
| End | 2/14/2020 |
|---|
| title fr |
|
|---|
| title nl | Op zoek naar het potentieel van collectieve ruimte in Alles Stad/Alles Land.
|
|---|
| title en | Unlocking the potential of collective spaces in All City/All Land.
|
|---|
| Description fr |
|
|---|
| Description nl | Dit onderzoek gaat dieper in op collectieve plaatsen in het Vlaamse territorium met zijn typerende verspreide stedelijkheid, een stedelijkheid die we Alles Stad/Alles Land zijn beginnen noemen. Het doel van dit onderzoek is om een theoretisch kader te ontwikkelen om deze collectieve plaatsen beter te begrijpen en een ontwerphouding te formuleren.Een eerste deel van het onderzoek verdiept de kennis over Alles Stad/Alles land en interpreteert de Vlaamse verspreide stedelijkheid als een bestaande conditie maar tevens ook als een toekomstig project. Alles Stad/Alles Land kunnen we namelijk niet vatten onder de noemer sprawl of suburban, het is een rijkere werkelijkheid die zijn oorsprong vindt in een opzettelijk economisch, sociaal, en politiek project dat teruggaat op een 19e -eeuws antwoord op de uitdaging van de toenmalige industrialisatie. In dit antwoord, een terplekke verstedelijking van een door de mens gemaakt landschap, werd het volledige Vlaamse territorium betrokken waardoor de klassieke tegenstelling stad/platteland verdween. Daarnaast gaat dit onderzoek dieper in op de geschiedenis van verspreide stedelijkheid en stelt het vast dat dit fenomeen niet recent is maar kan ingeschreven worden in een lange en rijke traditie.Beide inzichten nopen tot een verschuiving van het denkkader over stedelijkheid en dwingen om Alles Stad/Alles Land als een stedelijke conditie te beschouwen.Op heden bevindt Alles Stad/Alles Land zich op een keerpunt. De ondersteunende lagen van dit model zijn namelijk niet langer in staat om een voortdurende verstedelijking verder op te vangen waardoor de noodzaak ontstaat om de ‘stedelijke vorm’ die Alles Stad/Alles Land is te herdefiniëren. In deze herdefinitie zullen de collectieve plaatsen een sleutelrol spelen als de plaatsen waarin deze nieuwe vorm tot uitdrukking komt. In de jaren negentig werd voor Hoog-Kortrijk (B) een gelijkaardige vraag gesteld. Deze wedstrijd had als doel de verspreide stedelijkheid aan te pakken en een toekomst voor dit stadsdeel te formuleren. Dertig jaar na de wedstrijd zijn de realisaties ter plekke aan een evaluatie onderworpen. De daaruit voortkomende inzichten leerden dat het vocabularium, de lens van de traditionele stad niet bruikbaar is wanneer we werken in de verspreide stedelijkheid, een staat die in het onderzoek Dyslexie & Dysorthografie wordt genoemd, als het onvermogen om te analyseren en te ontwerpen in de verspreide stedelijkheid.Dit onvermogen wordt bovendien nog versterkt door een focus op de verkeerde plaatsen. Door enkel de traditionele publieke ruimtes (zoals het kerkplein) te beschouwen, worden een groot aantal collectieve bestemmingen, bestemmingen aangegeven door de inwoners van Alles Stad/Alles Land als de plaatsen waar hun publieke leven zich afspeelt, uitgesloten. Deze bestemmingen zijn publiek in hun gebruik en toe-eigening maar verdwijnen onder de radar door hun niet publieke eigendomsstatuut en gebrek aan formele publieke kenmerken. Nochtans zijn ook dit plaatsen waar mensen geconfronteerd worden met andere levensstijlen en opvattingen, plekken waar een politieke overtuiging en vrijheid van meningsuiting worden gebracht, gebruiken die traditioneel met publieke ruimten worden verbonden. Deze bestemmingen worden daarom als collectief aangeduid in het onderzoek, als een derde term die zich tussen de traditionele dichotomie publiek/privaat situeert. Deze collectieve bestemmingen onderlijnen bovendien de extreme complexiteit, individuele, non hiërarchische en bovenal ad-hoc gebruik van het territorium van Alles Stad/Alles Land. Deze collectieve bestemmingen zijn plekken die structuur geven aan het territorium als ankerpunten in de mentale ruimte, plekken die werken als referentiepunten en terzelfdertijd moeilijk te vatten zijn door hun gebrek aan ‘formele kenmerken’.Uit een verdere analyse bleek dat deze bestemmingen een aantal terugkerende kenmerken hebben die de mogelijkheid geven deze plekken in hun ruimtelijk voorkomen te beschrijven. Elk van deze elementen zijn sterk verbonden met de verspreide stedelijkheid en kunnen gezien worden als een vertrekbasis in de definitie van een nieuwe vorm voor het territorium. Een derde deel van het onderzoek gaat verder in op de mogelijkheden voor een interventie. Doorheen het onderzoek werden drie types van plaatsen gedetecteerd. Elk van hen heeft een specifiek moment waarin een interventie mogelijk is en elk van hen met een eigen manier van interventie. Voor de bestaande publieke ruimtes wordt een antwoord geformuleerd op het dagelijkse en uitzonderlijke gebruik van de plek door middel van het ontwerp van een open laag bovenop de bestaande ruimtelijkheid. De collectieve bestemmingen worden geïnterpreteerd als functionele ruimtes waarin kleine toevoegingen gebeuren die een meervoudige toe-eigening van de ruimte ondersteunen. Voor de nieuwe collectieve plaatsen tenslotte wordt voorgesteld om bij het herdenken van de relaties mens/natuur en de daarmee gepaarde investeringen op een open wijze te ontwerpen waardoor collectieve toe-eigening kan ontstaan. Elk van deze ontwerphoudingen is geïllustreerd via eigen of referentieontwerpen.Deze ontwerpattitudes zijn geen checklist maar beschrijven de mogelijkheden tot een interventie om de plaatsen van een toekomstig samenleven vorm te geven. Het is een optimistische attitude die verder bouwt op de bestaande kwaliteiten van de verspreide stedelijkheid zonder blind te zijn voor de huidige nadelen en uitdagingen van dit model.Het is een attitude die focust op de kleine en middelgrote schaal als onderscheidend binnen Alles Stad/Alles Land. Het is een attitude die focust op de open ruimte binnen Alles Stad/Alles Land als de plekken die een sleutelrol zullen spelen wanneer een nieuwe vorm voor de verspreide stedelijkheid zal ontstaan.
|
|---|
| Description en | This research focuses on the collective spaces in the dispersed urban condition of Flanders, a condition we started to name All City/All Land. The aim of the research is to develop a theoretical understanding of these collective spaces in the dispersed urban condition and to develop an attitude for design interventions.A first part of the work deepens the knowledge of All City/All Land, interpreting it both as an existing condition and as a future project. All City/All Land is not to be described as sprawl or suburbia but as a deliberate economic, social, and political project that originated in the 19th century as a response to the industrialisation. By an ‘in-situ urbanisation of a manmade landscape’ the whole territory was included in an urbanisation that dissolved the dichotomy between urban/rural. Moreover, in the research it is made clear that the territories of dispersion are in many cases not a recent emerging phenomenon but can be inscribed in a long tradition, provoking a shift in the urban paradigm and describing All City/All Land as an urban condition.At present this urban paradigm of dispersion has however reached a tipping point by which the supportive strata are no longer able to coop with a continuation of the urbanisation and provoke the need to redefine the urban form of All City/All Land. In this redefinition the collective spaces will play a key-role as places where a living together is expressed. Building upon the insights and evaluation of a competition held for Hoog-Kortrijk in the 1990’s, a competition that addresses public spaces in the dispersed context and that was followed by a realisation of the winning proposal, it became clear that the vocabulary, the lens of the traditional city cannot be used in All City/All Land. Deepening this insight in a second part of the work, gives rises to the statement that the use of frameworks, notions, and concepts for public spaces based on the traditional city but applied in All City/All Land leads to an Agraphia & Dyslexia, or a state of incorrect reading and writing.Applying the lens of the traditional city in the context of All City/All Land even so addresses the wrong spaces. Focussing strictly on the consolidated public spaces of All City/All Land excludes an enormous variety of collective destinations, destinations indicated by the inhabitants as the spaces were there public life takes place. These spaces are public in their use and appropriation, spaces of gathering and a confrontation with lifestyles and visions beyond the own, spaces of political expression and freedom speech, but also places without a traditional formal expression and definitely not corresponding to the traditional dichotomies of public/private. They are therefore called collective as a third term breaking up the traditional oppositions between public and private. These destinations underline the extremely complex, individual, non-hierarchical and above all ad-hoc sequences of the use of the territory, completely contradicting the concepts of centrality and hierarchy as found in the traditional urban/rural models. These collective destinations are places that that give a structure to the territory through the memory and act as reference point but are hard to grasp. Analysing more in depth a number of these destinations revealed a number of common elements that can be used to spatially describe these collective destinations. Each of these elements are relating to the dispersed condition and can be interpreted as a starting point for the new form of the territory. Picking up this new form for the territory, in a third part of the research, the question on intervention is put on the table. Through the research three types of spaces were detected, each of them with a particular attitude and momentum for intervention, each of them addressing a different question. These spaces relate to either to the consolidated public spaces such as the church square, the contemporary forms of collective destinations, or to new to develop collective spaces. For each of them this research proposes an adapted attitude, not as a checklist but as potential vocabulary. A vocabulary supporting the daily and the exceptional in the consolidated public spaces. A vocabulary that valorises the functional needs in the collective destinations but simultaneously uplifts the individual elements to a stage in which they no longer answer in a direct relation the functional needs but are open enough to encourage different forms of appropriation. A vocabulary that benefits from future investments related to a rethinking of the reciprocal relations and introduces collective spaces to give shape to the new urban form by specific places of living together.This vocabulary is an optimistic vocabulary that builds upon the qualities in the dispersed territories and seeks to valorise them however without being blind for the challenges ahead. It is a vocabulary focussing on the small and middle scale as an appropriate scale for intervention. It focusses on the open spaces of All City/All Land, as those spaces that are a key in the understanding of the dispersed territories and defines a new shape for them in order to express this new form for the city.
|
|---|
| Qualifiers | - collective space - dispersed territories - dispersion - public space - |
|---|
| Personal | Gheysen Maarten, Scheerlinck Kris, Van Daele Erik |
|---|
| Collaborations | |
|---|
