Internationale samenwerking
Het BRAIN-be programma laat toe om, via de onderzoeksprioriteiten binnen de thematische assen, deel te nemen aan transnationale programma's zoals de ERA-NETs en JPI's waarbij BELSPO betrokken is.
ERA-NETs
ERA-NET (European Research Area Network) is een innovatief instrument van de Kaderprogramma's van de Europese Unie.
De ERA-NETs zijn ontworpen om een nauwe en langdurige samenwerking te stimuleren tussen nationale onderzoeksprogramma's met gemeenschappelijke doelstellingen.
Op korte termijn zal het de uitwisseling van standpunten en goede praktijken vergemakkelijken van regionale, nationale en Europese onderzoeksprogramma's op specifieke gebieden.
Op de lange termijn, zullen ERA-NETs leiden tot meer duurzame vormen van samenwerking, met o.a. de strategische planning en de ontwikkeling van gezamenlijke onderzoeksprogramma's, de wederzijdse openstelling van nationale onderzoeksprogramma's voor onderzoekers uit andere lidstaten, en de lancering van volledig transnationale programma's die gezamenlijk door meer dan een land gefinancierd worden.
BELSPO is momenteel betrokken bij drie ERA-NETs relevant voor het BRAIN-be programma:
1. Towards integrated European marine research strategy and programmes (SEAS-ERA)
SEAS-ERA, als overkoepelend marien FP7 ERA-NET, is van strategisch belang voor de Europese Onderzoeksruimte. Verschillende Europese strategische fora (bv. ESFRI) en Communicaties van de Europese Commissie (bijvoorbeeld de mededeling over gezamenlijke programmering - 2008) hebben het marien onderzoek onderstreept als een gebied waar belangrijke synergetische voordelen kunnen worden bereikt door het verbeteren van de coördinatie van de investeringen in onderzoek en infrastructuur. De algemene doelstelling van SEAS-ERA is het faciliteren van de ontwikkeling van een stabiele en duurzame structuur voor het versterken van marien onderzoek in de hele Europese Zeebekkens. Het project brengt 20 belangrijkste instellingen die marien onderzoek financieren in Europa uit 20 verschillende landen van de regio's van de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee en de Zwarte Zee alsook de European Marine Board.
SEAS-ERA beoogt:
- bij te dragen aan het opstellen van een Europees marien en maritiem onderzoeksagenda en het ontwikkelen van een stabiele Europese overkoepelende operationele structuur voor de implementatie ervan
- verbeteren van de samenwerking tussen de lidstaten en versnippering te voorkomen door het bevorderen van synergieën op regionaal en Europees niveau om tot de verwezenlijking van gezamenlijke programmering te komen
- voorstellen te formuleren van een plan voor een beter en duurzaam gebruik van mariene onderzoeksinfrastructuur
- verbeteren van de wetenschapsontwikkeling en het gebruik ervan in Europa door "human capacity building"
- verbeteren van het " public awareness " voor de mariene en maritieme onderzoek en beleidszaken in Europa
2. Cooperation and shared strategies for biodiversity research programmes in Europe (BIODIVERSA2)
Het verlies aan biodiversiteit en de degradatie van ecosystemen zijn grote wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen. Een antwoord bieden op deze uitdagingen alsook een wetenschappelijke ondersteuning van het beleid vereisen een coherente onderzoekskader, met gecoördineerde strategieën en programma's op regionaal en internationaal niveau.
Door een netwerk van 21 financieringsagentschappen uit 15 landen, beoogt BiodivERsA2 om de Europese onderzoeksruimte over de biodiversiteit te versterken. Voortbouwend op de ervaringen van het ERA-NET BiodivERsA, maar met een bredere, meer evenwichtige netwerk, zal BiodivERsA2 een onderzoeksstrategie voor de biodiversiteit promoten, in samenwerking met andere spelers in het veld, en zal een gezamenlijke financiering organiseren om het biodiversiteitsonderzoek beter te integreren.
De doelstellingen zijn:
- ontwikkelen van een efficiënte agenda-ontwikkelingsmechanisme voor gezamenlijke activiteiten (inclusief gezamenlijke oproepen), rekening houdend met bestaande onderzoeksstrategieën en agenda's op internationaal niveau samen met nationale en institutionele prioriteiten
- invoeren van recurrente en zichtbare financieringsmogelijkheden voor transnationale biodiversiteitsonderzoeksprojecten
- een actieve rol spelen in de processen en interfaces om het beleid en de gebruikers te informeren
- de voorbereiding van de oprichting van een duurzame, onafhankelijke financieringsplatform voor biodiversiteitsonderzoek
3. ERA-net+ Heritage Plus
Heritage Plus is een ERA-NET-plus actie die de JPI Cultural Heritage zal ondersteunen door concrete oplossingen aan te bieden voor het bundelen van nationale expertise en middelen en de ontwikkeling van een nauwe en robuuste samenwerking tussen de deelnemende lidstaten op het gebied van cultureel erfgoed.
De Heritage Plus actie zal de coördinatie van nationaal onderzoek en beleid op het gebied van cultureel erfgoed onderzoek verbeteren.
De belangrijkste doelstelling van het Heritage Plus project is om de nodige financiële middelen te bundelen van de deelnemende nationale programma's en de Europese Gemeenschap om één enkele gezamenlijke oproep tot voorstellen te lanceren op het gebied van cultureel erfgoed dat geëvalueerd en gezamenlijk beheerd zal worden door de deelnemende programma's.
JPI - gezamenlijke programmering
De Joint Programming Initiatives (JPI), is een concept geïntroduceerd door de Europese Commissie in juli 2008 en is een van de vijf initiatieven voor de uitvoering van de Europese onderzoeksruimte (ERA). Het doel van JPI is om de waarde van de relevante nationale en Europese O&O-financiering te verhogen door een geconcerteerde en gezamenlijke planning , uitvoering en evaluatie van nationale onderzoeksprogramma's. Binnen het concept van gezamenlijke programmering , wordt door de lidstaten de nationale onderzoeksactiviteiten gecoördineerd, middelen gebundeld, voordelen gehaald uit de complementariteiten en gemeenschappelijke onderzoeksagenda's ontwikkeld, met het oog om de grote maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. En dit in variabele geometrie en dus op vrijwillige basis. Gezamenlijke programmering beoogt om een antwoord te bieden aan de maatschappelijke uitdagingen die niet op het nationaal niveau kunnen worden aangepakt en biedt de lidstaten de mogelijkheid om deel te nemen aan de gezamenlijke initiatieven die zij belangrijk vinden.
De Joint Programming Initiatives (JPI) waarbij BELSPO betrokken is zijn:
1. JPI Climate
JPI Climate is een samenwerking tussen 14 Europese landen om gezamenlijk hun klimaatonderzoek te coördineren en nieuwe transnationale onderzoeksinitiatieven te financieren. JPI Climate brengt wetenschappelijke disciplines samen, laat grensoverschrijdend onderzoek toe en verhoogt de interactie wetenschap-praktijk.
JPI Climate draagt bij tot de algemene doelstelling van de ontwikkeling van een Europese onderzoeksruimte en wordt gecoördineerd met Horizon 2020 programma van de EU ter ondersteuning van uitmuntend onderzoek , industrieel leiderschap en het Europese antwoord op een van de grote maatschappelijke uitdagingen van onze tijd - de klimaatsverandering.
2. JPI More Years, Better Lives
De Joint Programming Initiative (JPI) "More Years, Better Lives - The Potential and Challenges of Demographic Change" heeft als doel om de coördinatie en de samenwerking tussen de Europese en nationale onderzoeksprogramma's in verband met demografische veranderingen te versterken.
Gebieden die door de demografische veranderingen getroffen worden dekken een breed gamma aan onderzoeksdomeinen en beleidsonderwerpen variërend van de gezondheidszorg tot het sociale welzijn, het onderwijs, werk en productiviteit tot huisvesting , stedelijke en rurale ontwikkeling en mobiliteit. De JPI volgt een transnationale, multidisciplinaire aanpak waarbij de verschillende onderzoeksprogramma's en de onderzoekers uit verschillende disciplines samengebracht worden om oplossingen voor de komende uitdagingen aan te reiken en gebruik te kunnen maken van het potentieel van de maatschappelijke veranderingen in Europa.
3. JPI Healthy and Productive Seas and Oceans (JPI Oceans)
De JPI Healthy and Productive Seas and Oceans (JPI Oceans) is een coördinerende en integrerend lange termijn platform , open voor alle EU-lidstaten en geassocieerde landen die marien en maritiem onderzoek financieren. Door het samenbrengen van de betrokken lidstaten en de geassocieerde landen wil de JPI Oceans een meerwaarde creëren door: - versnippering en onnodige duplicatie vermijden - plannen van gemeenschappelijke en flexibele initiatieven - samenwerking en foresights faciliteren - oprichting van efficiënte mechanismen voor de interactie en kennisoverdracht tussen de wetenschappelijke gemeenschap , industrie, en beleidsmakers om beter een oplossing te kunnen bieden aan de grote uitdagingen . In haar rol als een coördinatieplatform , zal de JPI Oceans zich toespitsen op een betere en efficiënter gebruik van nationale onderzoeksbudgetten, die 85 % van het mariene - maritieme financiering in Europa vertegenwoordigd. Een van de doelstellingen van de JPI is om gezamenlijke onderzoeksprogramma's te ontwikkelen waarin de landen op vrijwillige basis aan kunnen deelnemen (variabele geometrie). De deelnemende landen zullen ook beslissen welke bijdrage zij leveren: dit kan institutionele , project - gerelateerde of nieuwe fondsen zijn.
4. JPI Cultural Heritage and Global Change
De bescherming van cultureel erfgoed in de context van de globale verandering is een grote zorg voor beleidsmakers, stakeholders en burgers in Europa. Onderzoek naar strategieën, methoden en instrumenten is noodzakelijk om het culturele erfgoed tegen continu verval te beschermen., Gecoördineerde acties, gesteund op van wetenschappelijk onderzoek, zijn nodig om het unieke cultureel erfgoed in Europa te beschermen, te versterken en aan te passen alvorens onherstelbare schade is aangericht.