 |  |
|
Gedurende de laatste twintig jaar werden grote hoeveelheden pesticiden gebruikt in de land- en tuinbouw. De industrie heeft bovendien aanzienlijke hoeveelheden van gechloreerde verbindingen gebruikt, waaronder polychloorbifenyl.
Dit intensief gebruik heeft een duidelijke invloed gehad op het milieu en dus op de elementen van de voedselketen.
De toxiciteit van deze produkten werd bewezen in talrijke studies. En ten gevolge van deze toxiciteit hebben de regeringen het gebruik van deze produkten willen beperken, controleren en zelfs verbieden. Ondanks deze ingrepen, is de stabiliteit van deze produkten zodanig groot dat ze nog altijd gevonden worden in het milieu. De concentraties ervan zijn wel gradueel gedaald tot op het huidige niveau dat dicht bij de detectiegrens ligt.
Deze studie wil de concentraties van organochloorpesticiden en polychloorbifenyl in verschillende courant verbruikte produkten onderzoeken en nagaan of deze concentraties nefaste gevolgen kunnen hebben voor de volksgezondheid.
Om deze doelstellingen te bereiken, werden 2.399 monsters van diverse aard geanalyseerd die representatief zijn voor het verbruik van de gezinnen. Het betrof monsters van vlees (varkens, runderen, schapen, kalveren, paarden, kippen, konijnen, fijne vleeswaren), van vis (zee- en zoetwatervis), van melk (melk en melkprodukten), van plantaardige olie (olie en margarine) en van eieren.
Bij de analyses werden slechts geringe concentraties van pesticiden gevonden. Wij hebben geen significante verschillen kunnen aantonen tussen de concentraties die bepaald werden op basis van verse voedingsmiddelen en de concentraties die bepaald werden op basis van voedingsmiddelen die een culinaire behandeling gekregen hadden. De hier vermelde resultaten zijn dan ook alleen maar gebaseerd op de niet behandelde monsters.
Om eventuele nefaste gevolgen voor de gezondheid te onderzoeken, werden de gemiddelde, de middelste en de maximale waarden van de concentraties vergeleken met de beschikbare toegelaten dagelijkse dosissen (A.D.I./Acceptable Daily Intakes). Elk resultaat werd vergeleken met de Belgische normen die van kracht waren op het moment dat de studie uitgevoerd werd (Koninklijk Besluit van 23 oktober 1991, gebaseerd op de Europese richtlijnen, Bijlagen B en tabel 3.B.). Er moet worden opgemerkt dat geen rekening gehouden werd met polychloorbifenyl bij de bepaling van de maximaal toegelaten gehalten. Dit Besluit spreekt ook niet over vissen. Op basis van de resultaten van deze studie, kunnen we besluiten dat de concentraties van organochloorpesticiden beantwoorden aan de normen van de van kracht zijnde wetgeving.
Om eventuele nefaste gevolgen voor de gezondheid te onderzoeken, werden de gemiddelde, de middelste en de maximale waarden van de concentraties vergeleken met de beschikbare toegelaten dagelijkse dosissen (A.D.I./Acceptable Daily Intakes). De A.D.I. is de hoeveelheid contaminanten die dagelijks kan worden ingenomen gedurende het hele leven, zonder nefaste gevolgen voor de gezondheid.
De tabel hieronder geeft een overzicht van de percentages van de A.D.I. voor een gemiddelde concentratie van residu's van de ingenomen pesticiden, bij een gemiddeld verbruik van voedingsmiddelen door een persoon van 60 kg.
Voor het verbruik van alle voedingsmiddelen:
De waarden van de percentages van de A.D.I. tonen aan dat de aanbevelingen van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en van de wereldorganisatie voor landbouw en voedsel (FAO) gerespecteerd worden. De hoogste waarden in deze tabel zijn te wijten aan de striktere aanbevelingen van de organisaties voor dit type van stoffen.
Als conclusie kan men stellen dat, op enkele geïsoleerde gevallen na, de van kracht zijnde normen voor de organochloorpesticiden gerespecteerd worden. Het percentage van de A.D.I. dat overeenkomt met de gemiddelde concentraties van residu's, en voor een gelijktijdig gemiddeld dagelijks verbruik voor alle voedingsmiddelen, is kleiner dan 11,6% van de waarden die de internationale organisaties toelaten.
Voor polychloorbifenyl is in België geen enkele norm vastgelegd. Op basis van de resultaten van de analyses, kunnen we stellen dat alle gemiddelde concentraties lager liggen dan 16,9 µg/kg voedingsmiddelen en dat de waarden voor vissen en voor melkprodukten hoger liggen dan voor andere voedingsmiddelen.
Om de vastgestelde waarden te kunnen bevestigen en eventuele verschillen te onderzoeken tussen de concentraties van organochloorpesticiden en de concentraties van polychloorbifenyl, moet een programma voor de controle van voedingsmiddelen volgehouden worden. Vooral het onderzoek van het gehalte aan polychloorbifenyl in melkprodukten en vissen zou prioriteit moeten krijgen.
| |