De afgelopen vijf jaar is de wereld aanzienlijk veranderd. Niet alleen zijn de sociaaleconomische gevolgen van de coronapandemie nog steeds merkbaar, maar ook het geopolitieke conflict in Oekraïne veroorzaakt een energiecrisis op mondiaal niveau door de inflatiedruk. De onzekerheid over voedselvoorziening vestigt de aandacht op de wereldwijde gevolgen, naast de directe menselijke tol in het conflict.
Tegelijkertijd veroorzaakt de impact van klimaatverandering met extreme weersverschijnselen zoals droogte en overvloedige regenval menselijk leed over de hele wereld. Al deze veranderingen dragen bij aan ongelijke economische groei en uiteenlopende ontwikkelingstrajecten, waardoor dringend beleidsmaatregelen nodig zijn. De vraag is hoe en in welke mate het beleid voor wetenschap, technologie en innovatie kan bijdragen tot het afdwingen van de nodige veranderingen. Er zijn ten minste twee onderwerpen geïdentificeerd die belangrijk zijn bij het aanpakken van de grote uitdagingen: de groene en digitale transitie.
De opkomende technologieën die de economische, sociale, digitale en materiële infrastructuren van onze samenlevingen hervormen, kunnen een cruciale rol spelen in de broodnodige transformaties en antwoorden op crisissen. Deze technologieën brengen echter risico's en uitdagingen met zich mee die moeten worden aangepakt om hun potentieel waar te maken. Het is dan ook geen verrassing dat de verwachtingen van het innovatiebeleid aanzienlijk zijn toegenomen in deze zeer complexe, onzekere en snel veranderende context. Er bestaat een zekere consensus over het feit dat er een bepaalde richting moet worden ingeslagen met betrekking tot het innovatiebeleid als we de grote uitdagingen willen aangaan. In het verleden was het hoofddoel van het innovatiebeleid het verhogen van de productiviteit en het concurrentievermogen om economische groei op lange termijn te bevorderen. Tegenwoordig omvatten innovatiebeleidsagenda's ambitieuze doelstellingen met betrekking tot sociaaleconomische transities naar meer duurzame, inclusieve en veerkrachtige systemen. Deze brede doelstellingen worden, niet verrassend, gedeeld met andere beleidsdomeinen, zoals milieu, onderwijs, energie en regionale ontwikkeling.
De BELSPO-MERI-conferentie rond wetenschap, technologie en innovatie wil de balans opmaken van de nieuwe doelstellingen voor het innovatiebeleid en ze in een bredere beleidscontext plaatsen. De conferentie zal zich richten op twee hoofdthema's:
In deze context is België een kleine open economie met beperkte middelen en een sterk geregionaliseerd beleidsysteem op basis van wetenschap, technologie en innovatie. Hoe kunnen kleine landen een relevant onderzoeks- en innovatiebeleid ontwikkelen, gezien de urgentie van de huidige grote uitdagingen? Kleine landen mogen niet aan de kant blijven staan en moeten een positieve bijdrage kunnen leveren aan de aanpak van grote uitdagingen. De BELSPO-MERI-conferentie rond wetenschap, technologie en innovatie wil aan dit debat bijdragen.
Datum: 25 april 2024
Plaats: Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG), Brussel, België
Karl Boosten
Head of MERI-BELSPO
