Onderzoeksproject DR/74 (Onderzoeksactie DR)
Beschrijving van het project
Context
Recente cijfers tonen aan dat bepaalde drugsmarkten, of zeker delen ervan, verschuiven van Nederland naar België. Meer specifiek zou dit het geval zijn voor de cannabismarkt, de synthetische drugsmarkt en de cocaïnemarkt op het niveau van de tussenhandel en de detailhandel.
Het blijft echter onduidelijk of er kan gesproken worden over een daadwerkelijke verschuiving van bepaalde delen van de illegale drugsmarkt van Nederland naar België, of dat we beter kunnen spreken over een verspreiding van sommige onderdelen van de illegale drugsmarkt, gericht op risicobeheersing en het creëren en optimaal gebruik maken van nieuwe opportuniteiten.
Algemene doelstellingen en onderzoeksvragen
De doelstelling van DISMARK bestaat erin te onderzoeken of we in een nieuwe fase zijn aanbeland in de Nederlands-Belgische relatie in kader van het drugsfenomeen.
Kan er gesproken worden van een delokalisatie van bepaalde drugmarkten (cannabis, synthetische drugs en cocaïne), of kunnen de mogelijke verplaatsingseffecten beschouwd worden als een economische strategie?
Om deze doelstelling te kunnen bereiken, is het belangrijk inzicht te verwerven in de strategieën van de betrokken criminele organisaties, om zo het beleid in de betrokken landen hierop af te stemmen. DISMARK tracht daarbij de volgende deelvragen te beantwoorden:
- Hoe hebben de geselecteerde Nederlandse en Belgische drugsmarkten zich de voorbije 25 jaar ontwikkeld? Wat was de impact van beleidsbeslissingen en beleidsmaatregelen in beide landen?
- Hoe functioneren de Belgische en Nederlandse drugsmarkten en kunnen we connecties aanschouwen tussen beide markten?
- Kan er gesproken worden over een verplaatsingseffect van Nederland naar België op het vlak van cannabis, synthetische drugs en cocaïne? Of moeten we meer spreken van een diversificatie van de bestaande markten op het vlak van aanbod, grootschalig georganiseerd en gecontroleerd vanuit Nederland?
-Zien we een evolutie in België gerelateerd aan de beschikbaarheid van drugs op de geselecteerde markten?
-Hoe kunnen we verklaren wat we hebben geobserveerd?
-Zijn er behalve de beleidsbeslissingen, nog andere Nederlandse pushfactoren en Belgische pullfactoren die deze evolutie een duwtje in de rug geven?
- Welke elementen gaan schuil achter deze link en hoe kunnen de geselecteerde markten in de toekomst evolueren?
- Hoe kunnen de (mogelijke) negatieve effecten van de verplaatsingsbewegingen gecounterd worden?
- Wat zijn de juiste strategieën voor de Belgische overheden en strafrechtbedeling om adequaat met deze nieuwe ontwikkelingen om te gaan?
Methodologie
DISMARK wordt multi-methodologisch aangepakt, in een raamwerk van vergelijkende criminologische analyse. In de lijn van ander wetenschappelijk onderzoek naar drugsmarkten, zal er een review worden uitgevoerd van wetenschappelijke literatuur, (semi-)officiële beleidsdocumenten en rechtsspraak. Tevens worden een kwantitatief en kwalitatief onderzoek uitgevoerd.
DISMARK focust zich op 3 illegale drugsmarkten, namelijk de cannabismarkt, de synthetische drugsmarkt en de cocaïnemarkt. Hierbij richt DISMARK zich op 3 echelons van deze markten. Het echelon productie focust zich enkel op de cannabismarkt en synthetische drugsmarkt, aangezien het DISMARK-onderzoek zich richt op de Nederlandse en Belgische illegale drugsmarkten. Het echelon tussenhandel focust zich vervolgens op de cocaïnemarkt, terwijl het echelon retail zich zowel op de cannabismarkt, synthetische drugsmarkt als de cocaïnemarkt richt.
Potentiële impact van het onderzoek
Op wetenschappelijk vlak
Eerst en vooral zal het DISMARK-onderzoek via haar voortgebrachte wetenschappelijke kennis de bestaande lacunes over de mogelijke verklaringen op het vlak van belangrijke veranderingen op de geselecteerde Belgische en Nederlandse drugsmarkten trachten in te vullen.
Op beleidsvlak
Daarnaast zal het resultaat interessant zijn voor beleidsmakers en andere overheidsinstanties, aangezien de effectiviteit van hun pogingen om het drugsaanbod te verminderen, geëvalueerd zal worden. De doelstelling van DISMARK is immers om nuttige aanbevelingen neer te schrijven voor beleidsmakers en zo de intergouvernementele samenwerking te bevorderen.
Op maatschappelijk vlak
Verder focust het DISMARK-onderzoek zich ook op de negatieve maatschappelijke effecten van de onderzochte ontwikkelingen, namelijk veranderingen in de druggerelateerde criminaliteit.
Beschrijving van de finale onderzoeksresultaten op korte en middellange termijn
De onderzoeksresultaten zullen in een finaal rapport worden geïntegreerd. Tevens zullen er artikels gepubliceerd worden in academische tijdschriften en in (hoofdstukken van) boeken.
In navolging van vorige onderzoeken gefinancierd door Federaal Wetenschapsbeleid zal het onderzoek gevaloriseerd worden aan de hand van een conferentie waarbij onder andere beleidsmakers, magistraten en politiepersoneel de resultaten van het onderzoek in detail te horen krijgen.
Zowel de tussentijdse als de eindresultaten zullen op nationale en internationale conferenties gepresenteerd worden aan experts, aan leden van het EMCDDA, aan de Europese Commissie, aan Europol en aan andere relevante internationale organisaties (UNODC, de Raad van Europa, de Pompidou groep), en aan academici. Belangrijke onderzoeksbevindingen worden via sociale media (Twitter, LinkedIn) gecommuniceerd.
Illegale drugsmarkten in België en Nederland: Communicerende vaten? : eindrapport
De Ruyver, B. - Colman, C. - Spapens, T. ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2018 (SP2768)
[Om te downloaden]
Illegale drugsmarkten in België en Nederland: Communicerende vaten? : samenvatting
De Ruyver, B. - Colman, C. - Spapens, T. ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2018 (SP2769)
[Om te downloaden]
Illegal drug markets in Belgium and the Netherlands: Communicating vessels? : summary
De Ruyver, B. - Colman, C. - Spapens, T. ... et al. Brussels: Belgian Scientific Policy, 2018 (SP2770)
[Om te downloaden]
Illegal drug markets in Belgium and the Netherlands: Communicating vessels? :abstract 2018
De Ruyver, B. - Colman, C. - Spapens, T. ... et al. Brussels: Belgian Scientific Policy, 2018 (SP2771)
[Om te downloaden]
Illegale drugsmarkten in België en Nederland: Communicerende vaten? : abstract 2018
De Ruyver, B. - Colman, C. - Spapens, T. ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2018 (SP2772)
[Om te downloaden]