Onderzoeksproject P7/45 (Onderzoeksactie P7)
Virale infecties vormen een continue dreiging voor de gezondheid van zowel mens als dier. De continue blootstelling aan virale infecties draagt ook bij tot de evolutie van de gastheer. Het resultaat van de infectie van een naïeve gastheer door een virus hangt af van cruciale interacties tussen virus en gastheer vroeg na besmetting. Deze stappen gaan de klinische symptomen vooraf en zijn weinig begrepen. Verschillende barrières moeten worden overwonnen, te starten bij de opname van het virus in de cel. Om cellen te kunnen infecteren moeten de meeste virussen eerst extracellulaire barrières overwinnen zoals mucus. Daarna moet het virus interageren met geschikte receptoren, moet het cellulaire internalisatie- en transportsystemen kapen, signaaltransductieprocessen dereguleren, cellulaire enzymen activeren, het viraal genoom afleveren in het juiste celcompartiment, nieuwe viruspartikels laten produceren door de gastheercel en tegelijk ontsnappen aan de aangeboren immuniteit. Vanaf dat moment kan het virus zich verspreiden naar secundaire replicatieplaatsen. Voor een succesvolle infectie zal een virus dus steeds de vermelde vroege replicatiestappen moeten doorlopen.
Identificatie van de virus-gastheer interacties tijdens de eerste stadia van infectie en opheldering van de moleculaire basis en gevolgen van deze interacties, zullen ons nieuwe inzichten verschaffen in de fundamenten van de virologie. Deze basiskennis is essentieel om in de toekomst nieuwe noodzakelijke strategieën te ontwikkelen om virale infecties te bestrijden in zijn meest kwetsbare fase: de vroegste fase. Via een opmerkelijke adaptatiecapaciteit evolueerden virussen naar optimale interacties met sleutelcomponenten van de cel. Het inzicht in de interactie tussen virale en cellulaire moleculen zal dan ook onze kennis van de biologievan de gastheercel in belangrijke mate verrijken. .
Het huidige consortium werd samengesteld om deze doelstellingen te bereiken. Binnen dit consortium zal unieke expertise bestaan van gaande van klassieke en moleculaire virologie, tot celbiologie en immunologie. Daarenboven groepeert dit consortium voor de eerste maal internationaal gewaardeerde Belgische virologen met expertise in humane en/of diergeneeskundige virologie. Onze partners zullen hun complementaire expertise en unieke replicatiemodellen in celcultuur en in dieren beschikbaar stellen voor elkaar. Het huidige consortium werd gevormd in de geest van het “one health one medicine” initiatief (http://www.onehealthinitiative.com/) dat samenwerking op voet van gelijkheid nastreeft tussen diergeneeskunde en humane geneeskunde. Zowel de affiliatie van de partners als de keuze van de bestudeerde virussen wijzen op een sterk evenwicht tussen de twee disciplines in dit voorstel.
Daarenboven zal het consortium samenwerking bevorderen binnen het IAP programma en daarbuiten en initiatieven nemen om de Belgische virologen in de schijnwerpers van het international onderzoek te plaatsen. Deze omvatten (i) het organiseren van een virtueel laboratorium waarbinnen de onderzoekers van de verschillende laboratoria interactief kunnen samenwerken; (ii) het organiseren van workshops met de partners om jonge wetenschappers in te wijden in de nieuwste technologieën en inzichten; en (iii) het promoten van blijvende links tussen de Belgische virologen door het oprichten van een “Belgische Vereniging Virologie”; deze vereniging zal in een netwerk met analoge internationale organisaties fungeren.
