Betrokken overheidsbesturen, gespecialiseerde parastatalen in de betreffende domeinen, Verbond van Belgische Ondernemingen, een expert van ESA.
Het streefdoel van de Technologische attractiepolen (TAP) is de dynamiek van innovatie te versterken door het Belgisch onderzoekspotentieel te valoriseren. Het gaat concreet om een meerjarige impulsactie in de vorm van een aantal onderzoekprojecten die gericht zijn op de ontwikkeling van wetenschappelijke en technologische kennis met het doel methodes, procédés en instrumenten op te leveren waarmee in de industriële sector innovatie teweeggebracht kan worden.
Er wordt, naast de onderzoeksploegen van de universiteiten en de daarmee verbonden centra, een beroep gedaan op de Sectorale centra voor collectief onderzoek (de zogeheten Centra 'De Groote') en op de daarmee gelijkgestelde Centra (CORI, CRM, BIL, NIG en LABORELEC).
Het doel is tweevoudig: enerzijds waarborgen dat de TAP-projecten relevant zijn ten aanzien van de behoeften van de industriële sector en anderzijds voor een optimale overdracht zorgen van de resultaten die van de projecten verwacht worden. De expertise van de Centra 'De Groote' wordt meer in het bijzonder benut om bij het uitwerken van de projecten de behoeften van de industriële sector te identificeren en om toe te zien op een concrete en moeiteloze overdracht van de resultaten van de projecten naar de toepassingen. De sectorale taak van de Centra 'De Groote' biedt voorts de waarborg dat de resultaten van de projecten beschikbaar gesteld worden van zoveel mogelijk ondernemingen, ongeacht of die hun belangstelling hebben laten blijken in het kader van de TAP's.
De drie gekozen gebieden, waarvoor de federale overheid bevoegd is, zijn:
- normalisatie
- telecommunicatie
- ruimtevaart
Ieder gebied werd overigens om specifieke redenen gekozen:
- De eerste omdat het almaar meer zal ingrijpen in een zeer groot aantal sectoren van het sociaal-economisch leven van het land en een inspanning noodzakelijk is om normalisatie efficiënt in de praktijk te kunnen brengen.
- De tweede omdat het ten grondslag ligt aan de dynamiek van de informatiemaatschappij en zodoende in de lijn ligt van de problematiek van de sociale cohesie.
- De derde ten slotte omdat het bij uitstek aspecifieke technologieën in zich houdt in sleutelsectoren zoals telecommunicatie, materiaalwetenschappen of aardobservatie.
Deze drie gebieden zijn bovendien in België genoeg tot wasdom gekomen om nu via een extra inspanning de wetenschappelijke en technologische kennis rendabeler te maken door ze toe te snijden op de nieuwe behoeften van de industriële sector.
De TAP worden zó georganiseerd om interdisciplinaire en transsectorale synergiën te maximaliseren.
Elk voorstel dient uit te gaan van minstens een universitaire en een onderzoeksinstelling (Centrum 'De Groote' of gelijkgesteld centrum). Elk project wordt begeleid door een follow-up comité, dat hoofdzakelijk bestaat uit de potentiële gebruikers van de onderzoeksresultaten.
Bij het opstellen van de contracten wordt er bijzondere aandacht getoond voor de problematiek van de intellectuele eigendom.
De indieners hebben de mogelijkheid om een samenwerking met een niet- Belgische universiteit of onderzoeksinstelling te voorzien. Deze deelname gebeurt op basis van een co-financiering (50%) en is beperkt tot maximaal 20% van het budget van het ingediende voorstel.
A. Telecommunicatie en technologie voor de informatiemaatschappij
Context
De vrijmaking van de telecommunicatie vorderde goed. Nieuwe actoren investeren in nieuwe netwerkinfrastructuren die bijdragen tot de gestaag stijgende beschikbaarheid van de bandbreedte. De concurrentie komt tot uiting in een prijsverlaging die ervoor zorgt dat nieuwe telecommunicatiediensten een commerciële realiteit kunnen worden. Internet drong zich op als interactief platform voor de uitwisseling van informatie en dit zowel voor ondernemingen als voor privé-personen. De gsm zette de telecommunicatiesector op zijn kop door mobiele gebruikers in de bestaande vaste telecommunicatienetwerken te introduceren.
Het kader voor de opkomst van de informatiemaatschappij is er. Dankzij de creatie van nieuwe arbeidsvormen en nieuwe ondernemingstypes, maar ook dankzij het aanbod van vernieuwende oplossingen voor belangrijke problemen waarmee de maatschappij wordt geconfronteerd, meer bepaald in de domeinen van de gezondheidszorg, de veiligheid, de mobiliteit en de tewerkstelling veranderen alle betrokken technologieën, de economie en de maatschappij.
Door de uitbreiding van de informatie- en communicatiediensten in domeinen van algemeen belang, door bij te dragen tot de economische ontwikkeling en het sociaal dynamisme en door het stimuleren van gemeenschappelijke ondernemingen tussen de openbare sector en de privé-sector creëert deze evolutie nieuwe mogelijkheden.Op Europees niveau vormt het actieplan ‘e-Europa – een informatiemaatschappij voor allen’ het politiek initiatief dat kadert in de verschillende acties die ervoor moeten zorgen dat de vooruitgang naar de informatiemaatschappij de weg van de cohesie en de integratie inslaat; twee van deze sterk uiteenlopende acties hebben meer bepaald betrekking op de invoering en de implementering van een krachtige technische infrastructuur:
- stroomopwaarts, het programma ‘Information Society Technologies - IST’ van het 5de O&O-kaderprogramma, met als prioritair doel de ondersteuning van de technologische innovatie van de Europese ondernemingen en onderzoekscentra om de Europese concurrentiekracht op de wereldmarkt van de technologieën inzake elektronica en communicatie te versterken; de voorbereidende documenten van het 6de kaderprogramma van O&O (2002-2006) tonen aan dat de inspanning op dit domein in de loop van de komende jaren wordt vervolgd;
- stroomafwaarts de onderzoeksresultaten, het programma ‘Trans European Telecommunications Networks - TEN-Telecom’ dat de band tussen de voltooide technologische ontwikkelingen en hun exploitatie op het veld wil bevorderen om de commerciële ontplooiing van nieuwe infrastructuren en nieuwe diensten te versnellen en om investeringen in diensten van algemeen belang aan te moedigen via de steun aan interoperabele, genormaliseerde en multinetwerk oplossingen.
Deze Europese aanpak past in de complementariteit van het nationale beleid van elke lidstaat, die meer bepaald de oprichting moeten toelaten van sterke innovatie- en onderzoekscentra die openstaan voor internationale samenwerkingen.
Doelstellingen
Het programma wil:
- een wetenschappelijk en technisch potentieel consolideren, waarvan de activiteiten kaderen in het geheel van activiteiten voor de ontwikkeling en de implementatie van infrastructuren voor telecommunicatie en van technologieën voor de informatiemaatschappij (digitalisering, verwerking, uitwisseling en verspreiding van allerhande informatie),
- de overdracht van kennis en onderzoeksresultaten naar alle socio-economische sectoren organiseren opdat deze de beste kansen kunnen grijpen in functie van hun specifieke verplichtingen en behoeften,
- de Belgische deelname aan alle internationale en meer bepaald Europese activiteiten in deze domeinen promoten en steunen, zodat België actief meewerkt aan de lopende ontwikkelingen, meer bepaald inzake invoering van internationale normen en standaarden.
B. Ruimtevaartsector
Context
In het kader van bilaterale akkoorden en in het kader van de ESA besteedt België een aanzienlijk budget aan ruimtevaart-O&O. Dit engagement stelde verschillende Belgische actoren (wetenschappers, industriëlen, gebruikers) in staat om de vereiste speerpunttechnologie te ontwikkelen om mee te werken aan de fabricatie van prototypes van systemen, instrumenten, satellieten, draagraketten...
De investeringen die in de ontwikkeling van deze nieuwe specifieke en/of generieke technologieën werden gedaan, werpen vruchten af: Belgische ondernemingen nemen actief deel op de ruimtevaartmarkten die vandaag in volle ontwikkeling zijn, namelijk: draagraketten, telecom, aardobservatie, navigatie ...
Ondanks de inspanningen van de ESA in deze technologische ontwikkelingsprogramma’s wordt een te klein deel besteed aan innoverende technologieën die hun toepasbaarheid in concrete gevallen kunnen aantonen. Dit is de bestaansreden van de stimuleringsactie ‘TAP’, zowel voor technologieën eigen aan een domein van de ruimtevaart (telecom, aardobservatie ...) als generieke technologieën (structuurmateriaal, optisch materiaal, vermogenelektronica,...).
Doelstellingen
Het programma beoogt :
- het wetenschappelijke en technische potentieel in het domein van innoverende ruimtetechnologieën te versterken;
- het demonstreren van het mogelijk gebruik van ruimtetechnologieën in concrete toepassingen in hetzij de ruimtevaart hetzij andere domeinen;
- het onderzoek te ondersteunen nodig voor de overdracht van kennis en technieken van het ruimtevaartdomein naar andere toepassingsgebieden.
C. Normalisatie
Context
In de loop van het voorbije decennium kenden alle activiteiten inzake normalisatie en technische reglementeringen een diepgaande evolutie die werd gekenmerkt door het feit dat meer en meer beslissingen in deze problematiek op Europees niveau worden genomen.
De beslissing van de Europese ministerraad (beslissing van 07/05/1985) lag aan de basis van deze werkwijze die voor de uitwerking van technische richtlijnen een ‘nieuwe aanpak’ voorstond en dit, om de evaluatie naar een gemeenschappelijke markt te stimuleren.
De Europese standaardisatie-organismen (CEN, CENELEC, ETSI ...) en deze van de lidstaten spelen een belangrijke rol in de verwezenlijking van de activiteiten inzake normalisatie en technische reglementeringen, zowel voor de invoering van een gemeenschappelijke markt als voor de verbetering op individueel niveau van een aantal factoren zoals de veiligheid en de hygiëne van producten, het milieu ...
Het feit dat een belangrijk deel van de beslissingen inzake Europese reglementering van de verschillende lidstaten nu betrekking heeft op de normalisatie, betekent dat de openbare besturen - net als de andere betrokken actoren - betere resultaten moeten bieden in hun normalisatiewerken en hun technische reglementeringen en dit, op meer formele en meer constante wijze dan ooit. De besluitvorming op Europees niveau in het kader van deze activiteiten heeft een stadium bereikt waarin enkel een continu en constructief engagement resultaten kan opleveren.
Deze vaststelling vereist dan ook een blijvende inspanning inzake onderzoek en ontwikkeling.
Doelstellingen
Het programma wil:
- een wetenschappelijk potentieel waarvan de activiteiten in alle acties betreffende normalisatie en technische reglementeringen in België kaderen, consolideren en een brede belangstelling voor deze specifieke problematiek bij de wetenschappelijke milieus genereren.
- de overdracht van kennis en onderzoeksresultaten van de academische wereld naar toepassingsprojecten versterken.
- de Belgische deelneming aan alle activiteiten betreffende Europese normalisatie en technische reglementeringen promoten zodat België op langere termijn een belangrijke rol kan spelen in het Europees normalisatieproces. Het wilt het Belgisch wetenschappelijk potentieel ter zake verder ontwikkelen en de deelname van belangrijke actoren die nog onvoldoende bij deze problematiek betrokken zijn (wetenschappelijke wereld, officiële instanties, gebruikers /consumenten ...) vergroten.
PA/04: Performance assessment of coating systems for exterior wooden joinery
PA/09: Flexible, organic solar cells for power generating textiles SOLTEX
PA/11: Traceerbaarheidsregels en acties tegen vervalsing voor internationale normalisatiegroepen
PA/22: CHASM: Coping with health, environmental and safety aspects in standards for machinery
PA/28: Controlled straining tests for the adhesion and damage resistance of laser claddings (COSTA)
PA/31: Static and dynamic design analysis procedures for structures with uncertain parameters
PA/32: Rapid prototyping and manufacturing for space components
Performance assessement of coating systems for exterior wooden joinery : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1828)
[Om te downloaden]
Flexible, organic solar cells for power generating textiles SOLTEX : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1829)
[Om te downloaden]
TRACING : Traceability rules against counterfeiting for international normalization group : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1830)
[Om te downloaden]
CHASM : Coping with health, environmental and safety aspects in standards for machinery : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1831)
[Om te downloaden]
Controlled straining tests for the adhesion and damage resistance of laser claddings (COSTA) : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1832)
[Om te downloaden]
Static and dynamic design analysis procedures for structures with uncertain parameters : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1833)
[Om te downloaden]
Rapid prototyping and manufacturing for space components : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2007 (SP1834)
[Om te downloaden]
